Ochrona borówki amerykańskiej
Na krzewach borówki mogą pojawiać się różne choroby, najczęściej grzybowe, powodujące różne objawy (np. różnego rodzaju plamy lub nalot na liściach, przebarwienia i zamieranie pędów) i znacznie osłabiające krzewy, co może przekładać się na zahamowanie wzrostu i owocowania czy nawet zamierania większości pędów i całych krzewów.
Do najczęściej infekujących borówki chorób, należy szara pleśń, zamieranie pędów, antraknoza oraz mączniak prawdziwy. Deformacje liści, pędów i owoców, a w efekcie osłabienie wzrostu krzewów mogą powodować też szkodniki żerujące na krzewach borówek: np. mszyce, przędziorki, zwójki, miseczniki.
Jak unikać chorób i szkodników borówki?
Aby unikać zagrożeń, należy przede wszystkim spełnić konkretne wymagania uprawowe borówki i zapewnić jej odpowiednią pielęgnację. Jest to ważne, ponieważ krzewy uprawiane, sadzone w sposób niewłaściwy są zwykle mniej odporne, a przez to bardziej narażone na ataki chorób i szkodników. Trzeba więc koniecznie pamiętać, że borówka jest gatunkiem wymagającym gleby kwaśnej o pH 3,5-4 i nie toleruje wapnia w podłożu.
Należy więc zapewnić jej przy sadzeniu odpowiednie podłoże (mieszkanki zawierające kwaśny torf, podłoże dla roślin kwasolubnych) i zasilać nawozami (np. siarczan amonu, siarczan potasu), utrzymującymi odpowiedni odczyn gleby. Przez pierwsze lata uprawy krzewy borówek potrzebują przede wszystkim umiarkowanego, ale systematycznego nawadniania i nawożenia azotem, a także potasem, co też ma wpływ na budowanie odporności rośliny.
Przede wszystkim jednak należy wybierać do uprawy odmiany borówki o największej odporności na i kupować je w dobrych, sprawdzonych sklepach. Znaczenie ma też odpowiednia rozstawa roślin, by nie rosły zbyt blisko siebie, ponieważ zaburza to przewiew (cyrkulację powietrza) i sprzyja rozwojowi chorób, ale też rozprzestrzenianie się szkodników. Z podobnego powodu, ważna jest podstawowa pielęgnacja w postaci przycinania pędów i prześwietlania krzewów borówki w kolejnych latach uprawy oraz usuwanie chorych i opadłych części roślin.
Opryski profilaktyczne borówki na starcie sezonu
Bardzo dobrym rozwiązaniem są opryski profilaktyczne krzewów i drzew owocowych, w tym borówki amerykańskiej. Warto więc już wczesną wiosną lub nawet na przedwiośniu (zanim rozwiną się liście) wykonać opryski krzewów preparatami olejowymi (np. Promanal, Emulpar, Siltac, Treol), które skutecznie uniemożliwiają lub hamują rozwój już na starcie sezonu wielu szkodników, np. przędziorków, miseczników, mszyc. Ponadto, aby odstraszać szkodniki w ciągu całego sezonu można stosować opryski naturalnymi preparatami na bazie cebuli i czosnku.
Także wiosną (przed kwitnieniem krzewów) warto zastosować opryski profilaktyczne przeciwko chorobom, np. przeciwgrzybowym środkiem Siarkol lub Miedzianalbo naturalnymi preparatami, np. na bazie sody oczyszczonej, pokrzywy i krwawnika lub wodnym roztworem drożdży piekarskich.
Choroby i szkodniki mogą pojawiać się na borówkach również w trakcie całego sezonu, dlatego należy monitorować krzewy, by jak najszybciej zareagować. Mogą wówczas intensywnie rozwijać się choroby grzybowe (np. szara pleśń, zamieranie pędów, antraknoza, mączniak prawdziwy) i atakować szkodniki (np. przędziorek, mszyce), które bez naszej reakcji mogą całkowicie zniszczyć rośliny.
Opryski na choroby borówki
Gdy stosowanie naturalnych preparatów nie przynosi skutku, czyli w przypadku zauważenia pierwszych objawów najczęstszych chorób grzybowych, najlepiej sięgnąć po specjalistyczne, dopuszczone do użytku amatorskiego preparaty przeciwgrzybowe. Jeśli zauważymy na liściach, pędach i owocach szarawe, z czasem ciemniejące plamy, pokrywające się pylącym szarym nalotem, to znak, że rozwija się szara pleśń. Z kolei jasny, białawy i mączysty nalot na wierzchniej stronie liści świadczy o pojawieniu się mączniaka prawdziwego.
Groźną chorobą jest także zamieranie (zgorzel) pędów borówki, objawiająca się powstawaniem plam na pędach z charakterystycznym purpurowym obrzeżeniem. Tkanka w miejscu plam zamiera, tworzą się nekrozy, a pędy w miejscu infekcji przybierają szaro-srebrzystą barwę i z czasem zamierają.
Powstawanie na pędach i liściach borówki licznych, purpurowo-brązowych plam, a z czasem także podłużne pękanie kory jest objawem innej częstej choroby borówki – antraknozy. Choroba może pojawić się przed dojrzewaniem owoców i doprowadzić do ich gnicia.
Do zwalczania wspomnianych chorób można stosować uniwersalne środki przeciwgrzybowe, np. Switch, Signum, Magnicur, a także biologiczny preparat Polyversum, który nie jest nieszkodliwy dla środowiska i można nim opryskiwać nawet borówki już owocujące (nie ma okresu karencji). Preparaty te stosuje się zapobiegawczo, ale zwykle interwencyjnie po zauważeniu pierwszych objawów. Zaleca się wykonać 2-3 opryski co około 7 dni.
Opryski na szkodniki borówki
W przypadku żerowania na borówce najczęściej występujących szkodników warto w pierwszej kolejności stosować wspomniane preparaty naturalne lub uniwersalne specjalistyczne środki, dopuszczone do użytku amatorskiego preparaty. Polecanym preparatem do zwalczania szerokiej gamy szkodników jest Polysect Naturen długo działający. Można stosować go w ochronie przeciwko szkodnikom takim, jak mszyce, przędziorki, miseczniki, zwójki czy inne gąsienice motyli zjadające liście.
Warto zabezpieczyć także korzenie borówki, które mogą być atakowane i niszczone przez pędraki, larwy chrząszczy (np. chrabąszcza majowego, opuchlaka truskawkowca) i nicienie glebowe. Polecanymi środkami biologicznymi w tym przypadku są preparaty P-Drakol lub Larva Stoper, które zawierają pożyteczne mikroorganizmy, niszczące larwy. Ich roztworami można opryskiwać krzewy, ale w przypadku pojedynczych nasadzeń zwykle po prostu podlewa się nimi rośliny wiosną (np. w maju lub na początku czerwca), aby zniszczyć żerujące w strefie korzeni szkodniki.
Zdjęcie tytułowe: Oleksandr / Adobe Stock
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
