Nawożenie jabłoni – czym, jak i kiedy nawozić jabłonie w ogrodowym sadzie?

Dlaczego nawożenie jabłoni jest ważne? Czego drzewo potrzebuje?

Jabłoń, podobnie jak inne drzewa owocowe potrzebują kompleksowego nawożenia w różnych etapach rozwoju – wzrostu, kwitnienia, zawiązywania owoców.

Podstawowymi i niezbędnymi składnikami odżywczymi dla jabłoni są do są:

• azot (wpływający na rozwój liści, pędów i wzrost drzewa),
• fosfor (stymulujący rozwój korzeni i budowanie pąków kwiatowych),
• potas (odpowiadający za wygląd, smak i wielkość owoców),
• magnez, który warunkuje prawidłowy przebieg procesu fotosyntezy.
  
  

Oprócz nich duży wpływ na odporność drzew i jakość owocowania mają też mikroelementy, w tym przede wszystkim wapń, którego rolą jest między innymi wzmacnianie ścian komórkowych, zapobieganie chorobom owoców, w tym brunatnieniu miąższu.

Dodatkowo, za utrzymanie drzewa w optymalnej kondycji i wspomaganie właściwego przebiegu najważniejszych procesów (fotosynteza, kwitnienie, owocowanie) warto także dostarczać jabłoniom szereg mikroelementów, takich jak - miedź, żelazo, mangan, cynk i bor.

W ostatnim czasie zaleca się także zasilanie algami morskimi, zawierającymi między innymi jod, auksyny i gibereliny, czyli substancje pobudzające wzrost, regenerację i odporność roślin.

Optymalnie byłoby, aby w trakcie uprawy każdy z tych składników dostarczać jabłoniom na określonym etapie ich rozwoju i w określonej, najlepiej przyswajalnej formie (np. posypowo lub dolistnie). Warto też pamiętać, że różne odmiany jabłoni mogą różnić się pod względem zapotrzebowania na konkretne składniki pokarmowe.

Jakość gleby przed uprawą i nawożeniem jabłoni

Zanim posadzimy jabłonie lub rozpoczniemy ich regularne nawożenie, warto jednak najpierw przeprowadzić podstawową analizę chemiczną gleby (np. najprostszym pehametrem glebowym) lub bardziej szczegółową (np. w stacji chemiczno-rolniczej). 

Dzięki temu będzie można ocenić jakich substancji w glebie jest za mało (niedobory) i dobrać odpowiedni nawóz, który uzupełni niedostatki pokarmowe. Analiza podłoża pozwoli też określić odczyn (pH) gleby, który jest kluczowy dla rozwoju każdej rośliny i dostępności składników pokarmowych dla systemu korzeniowego. Dla optymalnego rozwoju jabłoni odczyn pH gleby powinien wynosić 6–7, ponieważ zapewni to optymalne pobieranie składników odżywczych z nawozów dostarczonych do gleby.

Fot. Viktor Birkus / Adobe Stock

Odpowiednie nawożenie jabłoni dostarcza niezbędnych składników odżywczych, które wspierają ich zdrowy wzrost, kwitnienie i owocowanie. Dzięki temu drzewa są bardziej odporne na choroby i stres, a owoce są większe, smaczniejsze i lepiej wybarwione. Regularne zasilanie zapewnia również optymalne warunki dla rozwoju korzeni, pędów i liści, co przekłada się na obfite plony każdego roku.

Kiedy i jakimi nawozami zasilać jabłonie?

Aby nawozy w sposób optymalny odżywiały rośliny, należy stosować je w odpowiednich terminach, czyli na różnych etapach rozwoju drzewa w trakcie sezonu.

Nawożenie jabłoni wiosną

Podstawowe nawożenie, a więc zasilenie roślin azotem, potasem i fosforem (NPK) należy wykonać wiosną (przed kwitnieniem), a także zaraz po kwitnieniu.

Naturalne nawożenie
Najlepiej zrobić to przy pomocy nawozów organicznych, np. kompostu lub obornika (może być to także obornik granulowany), które po prostu rozrzucamy pod drzewem i (jeśli to możliwe) bardzo wczesną wiosną i mieszamy z wierzchnią warstwą gleby.

Mineralne nawożenie
Oczywiście można użyć też odpowiednich nawozów mineralnych typu NPK, np. Azofoska zgodnie z dawkami zalecanymi przez producenta na opakowaniu. Zazwyczaj, w przypadku amatorskiej uprawy drzewek owocowych w przydomowym ogrodzie, takie zasilanie (w zależności od warunków powtarzane corocznie) jest wystarczające, ale oczywiście można też stosować nawożenie uzupełniające.

Dodatkowe zasilanie nawozami zawierającymi wapń (posypowo) najlepiej przeprowadzić w tzw. fazie różowego pąka, po kwitnieniu, a później powtarzać co około dwa tygodnie do zbioru owoców.

Nawożenie mikroelementami (np. mangan, miedź, cynk, żelazo, bor) najlepiej wykonywać w formie oprysku nawozami dolistnymi po zakończeniu kwitnienia i powtarzać, co około dwa tygodnie.

Na etapie zawiązywania owoców niezwykle ważne jest utrzymywanie zasilania fosforem i azotem, ale przede wszystkim potasem oraz manganem, ponieważ pierwiastki te warunkują wzrost i mają wpływ na jakość owoców (wielkość, smak wybarwienie skórki).

Fot. lovelymama / Adobe Stock

Nawożenie organiczne jest korzystniejsze dla jabłoni niż nawożenie mineralne, ponieważ naturalne składniki, takie jak kompost czy obornik, poprawiają strukturę gleby i wspierają rozwój pożytecznych mikroorganizmów. Dzięki temu jabłonie lepiej przyswajają składniki odżywcze, są bardziej odporne na choroby i stresy środowiskowe, co przekłada się na zdrowsze drzewa i smaczniejsze owoce. Ponadto, organiczne nawozy długotrwale zasilają glebę, co korzystnie wpływa na cały ekosystem ogrodu.

Nawożenie jabłoni jesienią

Warto zadbać także o kondycję jabłoni także po zbiorze owoców, czyli jesienią. Standardem jest już jesienny oprysk drzew dobrze rozpuszczalnym nawozem azotowym, czyli mocznikiem. Jest to bardzo pożyteczny zabieg, ponieważ nie tylko dostarcza przed zimą azotu do tkanek roślin, ale też chroni przed rozwojem parcha jabłoni – bardzo groźnej choroby grzybowej.

Oprysk jabłoni roztworem mocznika najlepiej wykonać z końcem października, gdy liście zaczynają dopiero opadać i będą jeszcze w stanie wchłonąć i odłożyć w tkankach dostarczony azot. Dzięki temu zabiegowi od początku kolejnego sezonu drzewa będą odpowiednio odżywione, jeszcze zanim korzenie na dobre „wystartują” na wiosnę i zaczną pobierać z gleby potrzebne składniki pokarmowe.

Nawożenie jabłoni po zbiorach

Zaraz po zbiorach, jesienią, ale jeszcze przed przebarwieniem i opadaniem liści warto wykonać oprysk nawozami dolistnymi zawierającymi głownie cynk i bor. Są to pierwiastki występujące w małej ilości w naturze, a bardzo ważne dla rozwoju i owocowania jabłoni w kolejnych sezonach. Wpływają między innymi na poprawę mrozoodporności roślin oraz warunkują odporność na różnego rodzaju czynniki stresowe - choroby i szkodniki, czy suszę.

Każdej jesieni można także stosować ściółkowanie drzew jabłoni nawozami organicznymi (obornik, kompost, zrębki), co ma kilka pożytków – odżywia glebę, ogranicza rozwój chwastów, a także chroni glebę przed przemarzaniem w zimie.

Ważne! Nie należy nawozić świeżo posadzonych drzewek (szczególnie z gołym korzeniem) i lepiej poczekać aż dobrze się przyjmą i zregenerują system korzeniowy, był w stanie przyswoić składniki odżywcze. Drzewka sadzone jesienią najlepiej zasilić dopiero wiosną kolejnego roku, a te sadzone wiosną zasilamy dopiero po wyraźnym ukorzenieniu i przyjęciu się.

Zdjęcie tytułowe: Valerii Honcharuk / Adobe Stock