Czym jest i jak powstaje torf?
Torf to naturalna skała osadowa, powstająca w wyniku niepełnego rozkładu materii organicznej w warunkach dużej wilgotności i ograniczonego dostępu tlenu. Proces ten zachodzi na torfowiskach – specyficznych terenach bagiennych, gdzie przez tysiące lat osadzały się szczątki roślin.
Rodzaj torfu zależy od warunków, w jakich się tworzył. Jeśli woda na torfowisku była uboga w składniki odżywcze, powstał torf wysoki. Natomiast w miejscach zalewanych bogatą w minerały wodą gruntową wytworzył się torf niski.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Torf wysoki – charakterystyka i właściwości
Torf wysoki jest lekki, o luźnej, włóknistej strukturze, zazwyczaj w kolorze jasnobrązowym. Posiada wysoką pojemność wodną i powietrzną, co oznacza, że świetnie zatrzymuje wilgoć, ale jednocześnie zapewnia dobry dostęp tlenu do korzeni roślin.
Jego kluczową cechą jest kwaśny odczyn (pH 2,5–4,5), co sprawia, że doskonale nadaje się do uprawy roślin wymagających zakwaszonego podłoża. Jest również sterylny – nie zawiera patogenów ani nasion chwastów.
Główne zastosowania torfu wysokiego:
- Jako podłoże dla roślin kwasolubnych, takich jak borówki amerykańskie, wrzosy, azalie i rododendrony.
- Poprawa struktury gleby – pomaga spulchniać i napowietrzać glebę. Składnik mieszanek ogrodniczych i doniczkowych.
- Torf wysoki można również znaleźć w postaci odkwaszonej (pH 5-6), co czyni go bardziej uniwersalnym dla szerszej grupy roślin.
▶ Zaprojektuj ogród w 5 minut: Sprawdź nasz darmowy program online
Torf niski – cechy i zastosowanie
W przeciwieństwie do torfu wysokiego, torf niski powstaje w bogatych w minerały wodach, co sprawia, że ma wysokie pH (powyżej 7) i dużą zawartość soli. Jest ciemniejszy – od brązowego po prawie czarny – oraz bardziej zbity i cięższy.
Najważniejsze cechy torfu niskiego:
- Nie nadaje się do zakwaszania gleby – ma wysokie pH i dużą zawartość składników mineralnych.
- Jest bardziej żyzny niż torf wysoki, ale łatwo się zbryla i nie zapewnia tak dobrej przepuszczalności powietrza.
- Nie jest idealnym podłożem do uprawy roślin, ale może być stosowany jako nawóz organiczny lub do rekultywacji terenów.
- Ze względu na dużą zawartość soli i metali ciężkich, torf niski nie powinien być używany samodzielnie jako podłoże – najlepiej wymieszać go z innymi rodzajami gleby.
Torf przejściowy
Pomiędzy torfem wysokim i niskim znajduje się torf przejściowy, który łączy cechy obu typów. Jego odczyn pH wynosi 4-5,5, więc lekko zakwasza glebę, ale nie tak intensywnie jak torf wysoki. Jest bogatszy w składniki odżywcze niż torf wysoki, ale nie zawiera tylu minerałów, co torf niski.
Zastosowanie torfu przejściowego:
- Do lekkiego zakwaszania gleby.
- Jako składnik mieszanek glebowych.
- W rolnictwie i ogrodnictwie jako naturalny nawóz organiczny.
▶ Odwiedź nasz sklep ogrodniczy: Sprawdź promocje i nowości
Który torf wybrać?
Wybór torfu zależy od celu jego zastosowania.
- Jeśli chcesz zakwasić glebę i poprawić jej strukturę, najlepszym wyborem będzie torf wysoki.
- Jeśli potrzebujesz bardziej żyznego podłoża, ale bez zakwaszania, torf niski będzie odpowiedni, ale należy go mieszać z innymi rodzajami gleby.
- Torf przejściowy natomiast sprawdzi się jako rozwiązanie pośrednie.
Torf to cenny surowiec, ale jego nadmierne wydobycie szkodzi środowisku. Warto stosować go z umiarem i szukać ekologicznych alternatyw, takich jak podłoże beztorfowe, kompost czy zrębki drzewne.
Zdjęcie tytułowe: MarekPhotoDesign.com / Adobe Stock