Krety w ogrodach kojarzone są głównie z kopcami ziemi, które zaburzają estetykę ogrodu, a szczególnie trawnika. Przez to zwierzęta te są często określane szkodnikami i tak też są zazwyczaj traktowane. Jednak, czy słusznie? Czy krety to szkodniki, czy nasi sprzymierzeńcy w prowadzeniu ogrodu? Oto wszystko, co powinieneś wiedzieć o kretach i ich obecności w ogrodzie – odkryj, jakie korzyści płyną z ich pracy w ziemi.
Co warto wiedzieć o krecie?
Kret europejski (Talpa europaea) to niewielki ssak, który ma niezwykłe umiejętności przystosowania się do życia pod ziemią. Dorosłe osobniki osiągają długość od 13 do 17 cm, a ich waga wynosi około 120 g. Charakterystyczne dla tego zwierzęcia są silne, przednie kończyny zakończone dużymi, łopatowatymi łapami zwróconymi na zewnątrz, które są przystosowane do kopania długich korytarzy w glebie. Dzięki tym kończynom krety potrafią przemieszczać się z prędkością nawet 5 metrów na godzinę, co sprawia, że tunelowanie staje się ich codziennością.
Ich wzrok jest słabo rozwinięty – małe oczy kretów reagują jedynie na zmiany natężenia światła, co wynika z podziemnego trybu życia. Zamiast tego, krety korzystają z innych zmysłów: mają wybitnie rozwinięty zmysł słuchu i węchu, które umożliwiają im skuteczne znajdowanie pożywienia, jak również unikanie zagrożeń. Co ciekawe, kret potrafi również wyczuwać drgania gleby, co pomaga mu unikać niebezpieczeństw i znaleźć pokarm, nawet w ciemnych, głębokich warstwach ziemi.
Pożyteczne krety jako sprzymierzeńcy ogrodników
Chociaż kopce, które krety tworzą na powierzchni ziemi, mogą przeszkadzać w utrzymaniu estetyki ogrodu, ich praca pod ziemią jest nieoceniona. Krety żywią się głównie owadami, ich larwami oraz małymi kręgowcami, co sprawia, że odgrywają kluczową rolę w ekosystemie ogrodu. W ich diecie można znaleźć turkucia podjadka, pędraki, drutowce, ślimaki, a także inne owady, które stanowią zagrożenie dla roślin uprawnych.
Dziennie kret potrafi spożyć pożywienie o wadze sięgającej nawet połowy swojej masy ciała. To oznacza, że dzięki kretom ogrody są naturalnie chronione przed szkodnikami, które niszczą korzenie, liście i owoce roślin. Co więcej, krety nie poprzestają na owadach – polują również na małe gryzonie, takie jak myszy czy nornice, które mogą wyrządzać poważne szkody w ogrodach, niszcząc korzenie i obgryzając młode pędy.
Tunele kretów – naturalne napowietrzanie gleby
Jednym z największych pozytywów, jakie wynikają z obecności kreta, jest jego wpływ na strukturę gleby. Krety, kopiąc swoje tunele na głębokości od 20 do 50 cm, spulchniają i napowietrzają ziemię, co sprzyja lepszemu nawodnieniu gleby i zwiększa jej żyzność. Napowietrzenie gleby pozwala na lepszy rozwój korzeni roślin, a także ułatwia wnikanie wody w głębsze warstwy ziemi, co ma szczególne znaczenie na terenach podmokłych.
Dzięki kretom gleba jest równomiernie mieszana, co poprawia rozprowadzenie materii organicznej i minerałów w różnych warstwach. Taka naturalna „orka” gleby jest nieoceniona dla roślin uprawnych, ponieważ poprawia ich dostęp do substancji odżywczych i wody. Jest to szczególnie ważne w przypadku gleb ubogich w minerały, gdzie działalność kretów może znacznie zwiększyć ich jakość.
Estetyczne problemy – jak radzić sobie z kopcami?
Oczywiście, kopce kretów na trawnikach i rabatach mogą wyglądać nieestetycznie i powodować frustrację u właścicieli ogrodów. Jednak warto spojrzeć na tę kwestię szerzej – kopce te są jedynie niewielką ceną za korzyści, jakie przynoszą krety. Istnieje również kilka metod, które mogą pomóc w ograniczeniu liczby kopców, bez konieczności usuwania kretów.
Siatki przeciw kretom
Jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania pojawianiu się kopców jest stosowanie siatek przeciw kretom. Są to specjalne metalowe siatki o drobnych oczkach, które układa się w glebie na głębokości od 30 do 50 cm. Krety, próbując kopać, natrafiają na barierę, która uniemożliwia im przekopanie się na powierzchnię. ▶ Dowiedz się więcej o wadach i zaletach siatki na krety
Naturalne odstraszacze
Krety mają bardzo wrażliwy węch i nie lubią pewnych zapachów. Dlatego wzdłuż granic ogrodu warto sadzić rośliny odstraszające krety, takie jak cebula, czosnek, aksamitki, wilczomlecz, narcyzy czy szachownice cesarskie. Takie naturalne rozwiązania są skuteczne i nie szkodzą zwierzętom, a dodatkowo dodają uroku ogrodowi. ▶ Dowiedz się więcej o odstraszaniu kretów bez zabijania
Urządzenia emitujące dźwięki i wibracje
Krety, posiadające wyjątkowo czułe włoski czuciowe, wyczuwają najmniejsze drgania gleby. Dlatego skuteczne mogą być urządzenia emitujące dźwięki i wibracje, które odstraszają te małe ssaki. Ultradźwięki niesłyszalne dla ludzi, ale uciążliwe dla kretów, to jedno z bardziej humanitarnych rozwiązań na utrzymanie kretów z dala od rabat kwiatowych.
Ochrona kretów – prawo a walka z tymi zwierzętami
W Polsce krety są objęte częściową ochroną, co oznacza, że nie można ich zabijać, z wyjątkiem określonych miejsc, takich jak ogrody, działki czy lotniska. Warto jednak pamiętać, że ich uśmiercanie nie jest najlepszym rozwiązaniem. W rzeczywistości większość metod walki z kretami, takich jak pułapki ze szczypcami czy trutki, jest okrutna i niepotrzebna.
W krajach, gdzie krety są objęte pełną ochroną, wykorzystuje się bardziej humanitarne metody, takie jak żywołapki. Po schwytaniu kreta można go przenieść na bezpieczny teren z dala od ogrodu, gdzie będzie mógł żyć, nie niszcząc estetyki trawnika.
Czy krety są naprawdę takie złe?
Często nasza niechęć do kretów wynika z uprzedzeń i braku wiedzy. Krety, podobnie jak inne zwierzęta, odgrywają ważną rolę w ekosystemie ogrodowym. Ich działalność, choć czasem irytująca z punktu widzenia estetyki, przynosi korzyści, które znacznie przewyższają ewentualne straty.
Warto zmienić swoje podejście do tych małych stworzeń i zacząć postrzegać je jako pożytecznych sprzymierzeńców, a nie wrogów. Dzięki ich obecności ogród staje się zdrowszy, a gleba bardziej żyzna.
Zdjęcie tytułowe: tchara / Adobe Stock