Odkryj urok hortensji pnących
Roślina ta może być ciekawym urozmaiceniem ogrodowych zakątków, ponieważ jest dość oryginalnym, dekoracyjnym i co ważne – odpornym pnączem. Ponadto, ozdobne są zarówno jej liście, kwiaty, jak i brązowe pędy. Niewiele mamy pnączy, które posiadałyby tak różnorodne walory ozdobne i uprawowe, a wszystko to na stanowiskach zacienionych lub półcienistych, gdzie najlepiej czuje się właśnie hortensja pnąca.
Nie ma dużych wymagań, ale najlepiej rośnie na lekko kwaśnych, umiarkowanie wilgotnych glebach, gdzie może osiągnąć nawet kilkanaście metrów wysokości, wspinając się po podporach za pomocą korzeni czepnych, powstających na pędach. Hortensja pnąca (Hydrangea anomala), to bardzo odporna na niskie temperatury roślina – wytrzymuje mrozy nawet poniżej -20°C, dlatego nadaje się do sadzenia nawet w najchłodniejszych, wschodnich rejonach Polski.
Przyrasta średnio kilkadziesiąt centymetrów w trakcie sezonu, a najlepiej posadzić ją przy ścianach budynków, ogrodzeniach, podporach lub drzewach od północnej (zacienionej) strony. Z powodzeniem można stosować ją także jako roślinę okrywową w miejscach zacienionych (np. pod drzewami).
Ładne, sercowate (prawie okrągłe), zielone i drobno piłkowane liście, osadzone na długich ogonkach przebarwiają się jesienią na żółto, ale wcześniej (w czerwcu i lipcu) ozdobą rośliny są wabiące owady, lekko pachnące białe kwiaty, zebrane w płaskie kwiatostany (baldachogrona). W centrum kwiatostanu znajdują się mniejsze kwiaty płodne, a na jego obrzeżu mniej liczne, ale zdecydowanie większe i dekoracyjne kwiaty płonne.
Na zakwitnięcie rośliny należy jednak nieco zaczekać, ponieważ młode rośliny mogą zakwitnąć nawet dopiero po 4-5 latach od posadzenia. Uwagę zwraca także brązowa, łuszcząca się kora, pokrywająca pędy. Warto zadbać, by podpora, ogrodzenie lub mur, po którym ma wspinać się hortensja pnąca były dość mocne i stabilne. Po posadzeniu i ukorzenieniu się roślin można je zasilać nawozami mineralnymi od wiosny do końca kwitnienia (czerwiec-lipiec).
Warto także pamiętać, że hortensje pnące źle znoszą przesuszenie podłoża, dlatego zalecane jest stale, umiarkowanie wilgotne podłoże (jest to ważne szczególnie po posadzeniu i w czasie gorącego lata). Roślina ta nie wymaga i nie lubi cięcia, ponieważ dość kiepsko i wolno się regeneruje po takich zabiegach. Przycinamy ją więc tylko w razie konieczności (np. gdy za bardzo się rozrośnie) i niezbyt często.
5 oryginalnych odmian do Twojego ogrodu
Oprócz najczęściej spotykanego w uprawie gatunku, można znaleźć także ciekawe odmiany hortensji pnących, które wyrównają się wolniejszym wzrostem lub dekoracyjnymi kształtami, przebarwieniami lub obrzeżeniem liści.
Najbardziej efektowna jest chyba wyhodowana w Stanach Zjednoczonych 'Mirranda', która zwraca uwagę nieco drobniejszymi liśćmi niż gatunek i ich złocisto-żółtym obrzeżeniem, które nierzadko rozszerza się, zajmując większą część blaszki. Oprócz barw liści wyróżnia od także nieco słabszy wzrost (dorasta do około 5 m wysokości) i mocniejsze, stabilniejsze czepianie się podpór.
Podobnie jak gatunek, jest odporna na mróz i tolerancyjna, co do podłoża, ale najlepiej sadzić ją na glebach żyznych, o lekko kwaśnym odczynie i umiarkowanie wilgotnych, ale nie podmokłych. Preferuje stanowiska półcieniste lub zacienione i osłonięte od wiatrów. Po kliku latach uprawy, zazwyczaj w czerwcu i lipcu rośliny zakwitają na biało, a drobne kwiaty zebrane są w płaskie, zaokrąglone kwiatostany. Mirranda na pewno rozświetli nieco zacienione miejsca, np. posadzona przy ogrodzeniach, murach, pergolach lub innych podporach i drzewach lub jako roślina okrywowa.
Dwubarwne, zaokrąglone, sercowate liście to także walor dekoracyjny odmiany 'Take A Chance', ale w odróżnieniu od Mirrandy obrzeżenie ma barwę białą. Na niektórych liściach obrzeżenie przechodzi także w białe, marmurkowate przebarwienie większej części blaszki, co wygląda bardzo efektownie.
Podobnie, jak inne hortensje pnące wspina się po podporach za pomocą korzeni czepnych i dorasta do wysokości nawet 6 m, a w ciągu sezonu potrafi przyrosnąć około 50-80 cm. Pojawiające się od czerwca biało- kremowe kwiaty o słodkim zapachu zebrane są w charakterystyczne dla gatunku luźne, płaskie baldachogrona. Odmianę 'Take A Chance' najlepiej posadzić w półcienistych lub nawet zacienionych miejscach w ogrodzie – przy ogrodzeniach, ścianach budynków i na lekko kwaśnych, lekko wilgotnych glebach. Będzie tam dobrze rosła i efektownie się prezentowała dzięki białym przebarwieniem na liściach. Nie ma dużych wymagań i jest odporna na mróz oraz ataki szkodników i chorób.
Niższe i karłowe hortensje pnące
Atrakcyjnie i oryginalnie przebarwione liście wyróżniają również nieco wolniej rosnące odmiany, które również będą dekoracją bardziej zacienionych zakątków ogrodów.
Jedną z propozycji może 'Silver Lining', odmiana o ciekawej szaro-zielonej barwie sercowatych, drobno piłkowanych liści, które dodatkowo są biało obrzeżone. Charakteryzuje się ona wolniejszym wzrostem niż gatunek i wspina się za pomocą korzeni czepnych maksymalnie na wysokość 3-4 m.
Tak jak inne odmiany hortensji, zakwita w czerwcu i lipcu, tworząc białe, płaskie kwiatostany, które przyjemnie pachną, wabiąc owady. Nie ma dużych wymagań, jest odporna na mróz, rzadko choruje i zadowoli się przeciętną, lekko kwaśną ogrodową glebą i półcienistym stanowiskiem. Ładnie wygląda nie tylko przy ogrodzeniach i murach czy pergolach, ale także przy dekoracyjnych, większych głazach lub kamieniach, które z czasem, wolno i dekoracyjnie porasta.
Najwolniej rosnącą hortensją pnącą jest odmiana sercolistna (Hydrangea anomala var. cordifolia), czyli po prostu 'Cordifolia'. Rośnie wolno i tworzy nieduże, karłowe pnącze, osiągające docelowo około 1-1,5 m wysokości, przyrastając rocznie nie więcej niż 10 cm. Ma ładne, zaokrąglone, sercowate, małe, piłkowane zielone liście (średnicy 4-6 cm) błyszczące na górnej stronie. Zakwita, jak inne hortensje pnące w czerwcu oraz lipcu i tworzy biało-kremowe kwiatostany złożone z kwiatów płodnych i płonnych.
Nieco szybszym wzrostem, ale także niewielkim rozmiarami charakteryzuje się odmiana 'Green Racer', która dorasta do około 2-3 m wysokości, a rocznie przyrasta około 50 cm. Nieduże zielone, sercowate lub owalne liście są matowe na górnej stronie, a od spodu białozielone. Obie wspomniane odmiany świetnie sprawdzą się w mniejszych ogrodach, np. do obsadzania kompozycji z kamieni, murków czy zadarniania niewielkich powierzchni w półcieniu.
Zdjęcie tytułowe: AK Media, Axel Gutjahr / AdobeStock