Konopie siewne (Cannabis sativa var. sativa) lub też konopie włókniste, to rośliny zielne z rodziny konopiowatych (Cannabaceae). Występują m.in. w górach Azji Środkowej (Ałtaj, Tienszan). Od wieków są powszechnie używane w różnych dziedzinach przemysłu.
Ta roślina jednoroczna osiąga duże rozmiary. W naturze dorasta średnio do ok. 1,5 m wysokości, a w uprawie nawet do 3,5 m wysokości (zależnie od odmiany i warunków). Wytwarza jeden pęd przewodni, od którego odchodzi wiele pędów bocznych. Liście rośliny są duże (ok. 10 cm), krótkoogonkowe i dłoniastosieczne. Posiadają od 3 do 9 lancetowatych części o mocno piłkowanym brzegu. Posiadają też nitkowate przylistki (twory u nasady liści). Zarówno pędy, liście jak i kwiaty konopi są gęsto pokryte gruczołowymi włoskami i wydzielają charakterystyczny zapach.
W Polsce konopie siewne kwitną latem, najczęściej w lipcu i sierpniu. Są to rośliny rozdzielnopłciowe, a zależnie od odmiany mogą być jedno- lub dwupienne, choć w uprawie przemysłowej znajdziemy wyłącznie odmiany jednopienne (kwiatostany osobników dwupiennych męskich tworzą się wcześniej niż wiechy roślin jednopiennych). Kwiaty żeńskie nie mają okwiatu (pot. płatków), wyrastają po dwa i są zebrane w zbite, gęste, smukłe kwiatostany, kłosy pozorne. Kwiaty męskie natomiast posiadają płatki, są barwy zielonej i są zebrane są w kwiatostany typu wierzchotka, które znajdują się w kątach liści.
Owocami konopi są jasnobrązowe orzechy o długości max. ok. 5 mm.
Wymagania i uprawa
Konopie włókniste to rośliny bardzo łatwe w uprawie, szybko rosnące i mające krótki okres wegetacji (do 4 miesięcy). Aby były jak największe warto zapewnić im stanowisko słoneczne, ale poradzą sobie również w półcieniu. Są bardzo tolerancyjne jeśli chodzi o podłoże i ładnie rosną na niemal każdej glebie ale, żeby osiągnąć wysokie zbiory, należy zapewnić im gleby żyzne, bogate w azot, umiarkowanie wilgotne i o obojętnych odczynie pH.
W okresie wzrostu potrzebują regularnego podlewania. Rośliny te nie są atakowane przez szkodniki ani choroby. Wykazują też właściwości allelopatyczne ograniczające rozwój chwastów w ich pobliżu.
Konopie mogą być rozmnażane przez wysiew wprost do gruntu w drugiej połowie kwietnia i w maju. Głębokość wysiewu to 2-3 cm, a rozstawa między rzędami 40-50 cm. Metod i terminów zbioru roślin jest kilka i zależą one np. od przeznaczenia konopii (ścinanie całych roślin, tylko wiech, zbiór kombajnem).
Zastosowanie
Konopie siewne zaliczane są do roślin fitosanitarnych i mają bardzo wysokie właściwości fitoremediacyjne (oczyszczające gleby z metali ciężkich i substancji toksycznych).
Praktycznie każda część konopi siewnej stanowi cenny surowiec, przez co rośliny te są wykorzystywane na bardzo wiele sposobów, np.: wytwarza się z nich różnego rodzaju włókna (tekstylia, papier), mogą być spożywane (olej i nasiona), używane w kosmetologii i farmakologii (mają wiele składników odżywczych i biologicznie aktywnych). W ostatnich latach coraz częściej korzystamy przy nich w budownictwie czy wytwarzaniu paliwa!
Warto zaznaczyć, że w roślinach z rodziny konopiowatych znajduje się m.in. substancja halucynogenna (THC), przez co uprawa konopi włóknistych w Polsce regulowana jest Ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii.
Odmiany
Wśród legalnych odmian konopi siewnych warto wyróżnić te wyhodowane w Polsce – znajdziesz je TUTAJ. Są one jednopienne i typowo włókniste (tzn. zawierają mniej niż 0,2% substancji psychoaktywnych w suchej masie ziela). Przed wyborem należy wiedzieć, na jakie surowiec będziemy je uprawiać, gdyż różnią się wysokością plonów (nasion, słomy, zawartością i jakością włókna oraz zawartością celulozy, olejków eterycznych czy też CBD).
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Rick Proctor, Crystalweed Cannabis, Matteo Paganelli, Remedy Pics/Unsplash