Chmiel japoński (Humulus japonicus) to bylinowe pnącze z rodziny konopiowatych (Cannabaceae). Jego ojczyzną są Chiny i Japonia, ale jest też uprawiany w innych krajach świata jako roślina ozdobna (w cieplejszym klimacie bywa inwazyjny).
Chmiel japoński rośnie bardzo szybko i może dorastać do ok. 4-6 m wys. Tworzy elastyczne, cienkie, mocne, wijące się, szorstko owłosione pędy, które służą mu do wspinania się. Są one pokryte licznymi, dużymi, 5-9 klapowanymi, okrągłymi w zarysie, zielonymi liśćmi, z bardzo wyraźnym rysunkiem nerwów na blaszce i ząbkowanymi brzegami.
Roślina zakwita w maju, wydając na różnych egzemplarzach kwiaty męskie i żeńskie (roślina dwupienna). Kwiaty męskie są drobne, żółtozielone i zebrane w luźne wierzchotki, natomiast kwiaty żeńskie mają postać zwisających, rozłożystych, pokrytych włoskami szyszek z wydłużonymi, szpiczasto zakończonymi, odgiętymi na boki przylistkami (szyszki nie są tak zwarte i gładkie, jak szyszki chmielu pospolitego), które po przekwitaniu wydają nasiona.
Wymagania i uprawa
W naturze chmiel japoński jest byliną, w chłodniejszym klimacie ze względu na brak mrozoodporności jest uprawiany jako roślina jednoroczna. Oczekuje słonecznego lub pólcienistego, ciepłego stanowiska i dość żyznej, próchniczej, ciepłej, stale lekko wilgotnej gleby. Nie znosi suszy dlatego w okresach bezdeszczowych wymaga podlewania.
Pnącze rozmnaża się przez wysiew nasion wprost do gruntu pod koniec kwietnia lub do doniczek pod osłonami w marcu. Jeśli owocostany egzemplarzy uprawianych w gruncie będą miały szansę dojrzeć i wysiać nasiona, roślina może dać samosiew.
Zastosowanie
Z powodu bardzo szybkiego wzrostu, chmiel japoński polecany jest jako jednoroczne pnącze do okrywania balustrad, kratownic, ogrodzeń, pergoli czy płotów. W krótkim czasie tworzy gęstą, zieloną ścianę liści. Z chmielu japońskiego, szczególnie odmian o pstrych liściach, można stworzyć też ciekawą konstrukcję z palików w kształcie piramidy lub okryć pnączem pergolę nad ogrodową ławką. Roślina powinna być jednak pod kontrolą, bo chociaż jej pędy nie są ciężkie, potrafią szybko się rozrosnąć i pokryć masą swoich liści mniejsze rośliny, całkowicie je zagłuszając.
Ze względu na niską zawartość goryczy i olejków eterycznych, chmiel japoński w przeciwieństwie do chmielu pospolitego nie jest wykorzystywany przy produkcji piwa.
Wybrane odmiany
- 'Variegata' – odm. o pstrych, białozielonych liściach
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: "Humulus japonicus leafs"/"Humulus japonicus plant"/.Annna/CC BY 2.0, YK1500/Depositphotos