Spis treści
Szczypiorek czosnkowy, zwany też czosnkiem bulwiastym (Allium tuberosum), należy do rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). W naturalnych warunkach rośnie w chłodniejszych rejonach Azji (północne Chiny, Mongolia, Syberia), a dziś spotykany jest w ogrodach na całym świecie. Ceniony jest za wszechstronność – sprawdza się zarówno jako roślina przyprawowa w warzywnikach i kuchennych donicach, jak i ozdobna bylina na rabatach, której białe, delikatne kwiaty przyciągają owady zapylające.
Wygląd i cechy charakterystyczne szczypiorku czosnkowego
Szczypiorek czosnkowy to bylina, która tworzy zwarte, gęste kępy dorastające zwykle do 30-40 cm wysokości. Wyrasta z drobnych cebulek, które co roku wypuszczają nowe przyrosty. Z nich rozwijają się płaskie, jędrne liście o intensywnym czosnkowym aromacie. Mają jasnozielony kolor i osiągają szerokość 1-2 cm, co od razu odróżnia je od liści zwykłego szczypiorku (Allium schoenoprasum), które są cienkie, rurkowate i znacznie delikatniejsze w wyglądzie.
Latem roślina wypuszcza sztywne pędy kwiatowe, wyraźnie dłuższe od liści. Na ich szczytach pojawiają się baldachy drobnych, białych, gwiazdkowatych kwiatów. Okres kwitnienia przypada od lipca do września.
Owocem szczypiorku czosnkowego jest mała, sucha torebka, w której dojrzewają drobniutkie, czarne, kanciaste nasiona.
Stanowisko i wymagania uprawowe czosnku bulwiastego
Szczypiorek czosnkowy jest mało wymagający i dobrze znosi różne warunki. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub w lekkim półcieniu. Preferuje gleby żyzne, przepuszczalne, lekko wilgotne, o odczynie zbliżonym do obojętnego. Jest odporny na mróz i bez problemu zimuje w gruncie.
Można go rozmnażać z nasion wysiewanych wiosną do gruntu lub do pojemników, a także przez podział starszych kęp co kilka lat, co dodatkowo odmładza rośliny.
Jak pielęgnować szczypiorek czosnkowy?
- Podlewanie – powinno być umiarkowane, ponieważ tak jak wszystkie rośliny cebulowe, nadmiar wody w glebie prowadzi do szybkiego gnicia cebulek.
- Nawożenie – warto przeprowadzić je jeszcze przed siewem lub sadzeniem, wzbogacając glebę kompostem lub innym nawozem organicznym. Gdy roślina już dłużej rośnie w jednym miejscu można ją nawozić podobnie jak byliny ogrodowe.
- Przycinanie i zbiór – podczas sezonu warto systematycznie ścinać liście i usuwać pędy kwiatowe, aby pobudzić roślinę do wytwarzania nowych przyrostów. Dzięki temu plon smacznych liści będzie obfity.
Choroby i szkodniki
Szczypiorek czosnkowy rzadko choruje, ale w niesprzyjających warunkach może być atakowany przez mszyce, wciornastki lub choroby grzybowe, szczególnie przy zbyt dużej wilgotności. Dobra cyrkulacja powietrza, umiarkowane podlewanie i regularne usuwanie chwastów to podstawowe metody zapobiegania problemom.
Gdzie sadzić szczypiorek czosnkowy? Jakie ma zastosowanie?
To roślina o wielu zastosowaniach. Świetnie sprawdza się w warzywniku, na kuchennych parapetach, w pojemnikach na balkonach, ale też na rabatach ozdobnych. Piękne, białe kwiaty mogą być atrakcyjną ozdobą i nadają się również do suszenia.
W kuchni wykorzystuje się liście, pąki i kwiaty szczypiorku czosnkowego, które wyróżniają się świeżym smakiem i wyrazistym aromatem czosnku. Świetnie komponują się z sałatkami, jajkami, zupami, a także daniami mięsnymi i warzywnymi, dodając im charakteru. To niezawodny dodatek, który łączy funkcję przyprawy z dekoracją, sprawiając, że potrawy stają się smaczniejsze i bardziej apetyczne.
Zdjęcia: NEKOMURA / AdobeStock
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
