Mizuna (Brassica campestris var. japonica), nazywana też kapustą japońską, japońską musztardą, japońską gorczycą, japońskim szpinakiem musztardowym lub mibuną, to jednoroczna roślina warzywna uznawana za podgatunek kapusty właściwej. Czasami mizunę nazywa się też musztardowcem (Brassica juncea), co jednak nie jest poprawne, bo to dwa różne gatunki.
Jak wygląda i czym się wyróżnia mizuna?
Mizuna to jednoroczna roślina warzywna, która w przeciwieństwie do swojej kuzynki – typowej kapusty warzywnej głowiastej, nie tworzy główki, ale rozłożystą, gęstą rozetę liściową dorastającą do ok. 0,4-0,6 m i mającą podobną szerokość (pęd kwiatowy może dorastać do 1 m wys). Liście tworzące rozetę są odziomkowe, zielone, wydłużone i w zależności od odmiany całobrzegie (grupa odmian mibuna) lub mocno powcinane na brzegach (mizuna).
Mizuna to roślina dnia krótkiego, dlatego kwitnie, gdy dzień się wydłuża (V-VI). W porze kwitnienia rozwija typowe dla kapustnych żółte, czteropłatkowe, małe kwiaty, zebrane na szczycie wzniesionego, sztywnego pędu w groniaste kwiatostany.
Jakie ma wymagania i jak ją uprawiać?
Mizuna jest stosunkowo odporna na chłody (roślina znosi przymrozki do ok. -5°C, a nasiona kiełkują już przy temp. 2°C), wymaga natomiast słonecznego stanowiska i żyznego, próchniczego, przepuszczalnego, lekko wilgotnego podłoża. Nie lubi upałów i suszy, które sprzyjają szybszemu wybijaniu rośliny pęd kwiatostanowy.
Minunę można uprawiać z siewu nasion wprost do gruntu wiosną lub pod koniec lata (III-IV lub VIII-IX), jednak lepsze zbiory daje uprawa roślin z wcześniej przygotowanej rozsady, którą wysadza się na miejsce stałe w kwietniu lub w sierpniu. Zbyt gęste wschody bezwzględnie wymagają przerywki. Polecany rozstaw miedzy roślinami to ok. 40 cm w rzędzie i 20 cm między rzędami.
Pierwsze zbiory liści można przeprowadzać po ok. 1-1,5 m-ca od wysiewu nasion. Ze zbiorem nie należy zwlekać, szczególnie w przypadku uprawy wiosennej, gdyż po wybiciu roślin w pęd kwiatostanowy, liście stają się gorzkie i niesmaczne. Warzywo można zbierać zrywając same liście lub wyrywając roślinę razem z korzeniami (tak samo jak w przypadku rukoli).
Jak pielęgnować mizunę japońską?
Mizuna wymaga systematycznego podlewania od momentu wybicia pierwszych liści do zbioru. Jest to ważne, by jej masa liściowa była gęsta, duża i jędrna. Przed wysianiem dobrze jest zasilić ziemię nawozem, np. organicznym kompostem.
Szkodniki i choroby mizuny
Groźnym szkodnikiem mizuny są ślimaki. Lubią one tą roślinę i trzeba zwracać szczególną uwagę na jej ochronę przed nimi. Roślina ze względu na krótki czas wegetacji do przydatności do zbioru nie jest specjalnie zagrożona przez choroby, choć jak w przypadku większości warzyw, na liściach mizuny uprawianej w nieodpowiednich warunkach może pojawić się mączniak.
Jakie zastosowanie ma mizuna?
Mizuna jest bardzo zdrowym i smacznym warzywem o wyrazistym, ostrawym, musztardowym smaku. Jej liście, ale też kwiaty to doskonały dodatek do surówek, sałatek, kanapek, twarogów oraz potraw jajecznych. Można je także dusić, dodawać do sosów i smażyć w głębokim oleju (tempura). Warzywo nadaje się też do uprawy na kiełki.
Wybrane odmiany mizuny
W sklepach trudno jest znaleźć nasiona mizuny pod nazwą konkretnych odmian. Zwykle są to nasiona mizuny o postrzępionych, zielonych lub czerwono-bordowych liściach lub mibuny o liściach całobrzegich. Nasiona warzywa można też spotkać pod postacią mieszanki odmian.
Zdjęcia: varts, paripat, JackF, nortongo / AdobeStock