Berberys Juliany (Berberis julianae) to zimozielony krzew z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Gatunek pochodzi z środkowych Chin, ale jest też uprawiany w innych krajach świata jako roślin ozdobna.
Berberys Juliany w naturze może osiągać ok. 2,5-3 m wys., ale w uprawie jest zwykle znacznie niższy (ok. 1,5 m wys.). Krzew posiada gęsty, wyprostowany pokrój i tworzy sztywne, bruzdowane pędy, pokryte brunatną korą oraz bardzo długimi, ostrymi kolcami, wyrastającymi pojedynczo lub w pęczkach. Pędy początkowo są wzniesione, ale u starszych egzemplarzy przewieszają się łukowato na zewnątrz i nadają krzewowi bardziej nieregularny, rozłożysty, trochę nieporządny pokrój.
Na pędach, w pobliżu cierni, rozwijają się zimozielone, dość duże, skórzaste, szeroko-lancetowate liście, zebrane zwykle po 3-4 w rozłożyste rozetki. Liście z wierzchu są błyszczące i zielone, z wyraźnie zaznaczonym unerwieniem, a od spodu jaśniejsze i matowe. Brzeg liścia jest piłkowany i pokryty krótkimi cierniami. Jesienią i zimą liście przebarwiają się na kolor czerwonobrązowy.
Berberys Juliany kwitnie wiosną (V-VI), wydając duże, sześciopłatkowe, intensywnie żółte, lekko pachnące kwiaty, osadzone na długich, cienkich, czerwonawych łodyżkach i zebrane na pędzie w kątach liści w gęste, zwisające pęczki. Kwiaty są miododajne i przywabiają owady zapylające (głównie trzmiele).
Po przekwitnieniu przekształcają się w owocostany, mające postać wydłużonych, walcowatych, granatowych, mięsistych jagód, pokrytych sinoniebieskim, woskowym nalotem i zebranych w zwisające pęczki.
Wymagania i uprawa
Berberys Juliany w uprawie oczekuje słonecznego, ciepłego, zacisznego stanowiska i żyznego, próchniczego, przepuszczalnego, lekko wilgotnego podłoża. Nie lubi gleb ciężkich, mokrych i zimnych, ale jest tolerancyjny względem pH podłoża i dobrze znosi suszę. Toleruje też zanieczyszczone powietrze, wiec może być uprawiany w miastach.
Krzew jest natomiast bardzo umiarkowanie mrozoodporny (ok. -18/-20°C), dlatego poleca się uprawiać go w najcieplejszych rejonach kraju i okrywać na zimę np. stroiszem. Jeśli podczas surowej zimy jego pędy częściowo obmarzną, wczesną wiosną należy je wyciąć, aby nie szpeciły rośliny i nie stały się źródłem chorób. Przycięty krzew w ciągu 2-3 lat powinien ładnie się zagęścić i odzyskać dobrą formę. Czasami zdarza się też, że przemarzają jedynie liście, wtedy roślina wiosną sama się zregeneruje, rozwijając nowe liście z pączków śpiących.
Berberys Juliany najlepiej rozmnażać przez półzdrewniałe sadzonki pędowe.
Zastosowanie
Berberys Juliany posiada szereg walorów ozdobnych. Wiosną zachwycają urodą jego żółte kwiaty, latem błyszczące, zielone liście, natomiast jesienią granatowe owoce oraz przebarwione na czerwono liście, zachowujące swój kolor także zimą. Z tego względu krzew może być atrakcyjną rośliną ozdobą, sadzoną w ogrodzie przy murach, ogrodzeniach i płotach lub wykorzystywaną do tworzenia kompozycji z innymi krzewami ozdobnymi (ciekawym połączeniem jest zestawienie berberysu Juliany z zimozieloną i podobnie, choć nieco wcześniej kwitnącą mahonią pospolitą), w tym innymi gatunkami berberysów.
W cieplejszych rejonach kraju można z niego tworzyć też żywopłoty obronne.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde