Pszonak lnolistny (Erysimum linifolium) częściej spotykany po prostu jako pszonak (sama nazwa rodzajowa), to wyjątkowa roślina ozdobna z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Pochodzi z rejonów Europy Południowej i zachodniej części Morza Śródziemnego, gdzie naturalnie porasta suche, skaliste tereny. Dzięki swojej wszechstronności oraz łatwości uprawy zyskał ogromną popularność jako bylina ozdobna, chętnie sadzona w ogrodach.
Jak wygląda pszonak? Co go charakteryzuje?
Pszonak lnolistny to bylina, która osiąga wysokość od 30 do 40 cm i tworzy gęste, wzniesione kępy. Posiada sztywne, lekko rozgałęzione pędy, na końcach których rozwijają się barwne kwiatostany. Liście są charakterystyczne, wąskie, lancetowate i zwykle siedzące.
Pszonak kwitnie od wiosny aż do późnego lata, od kwietnia do września, zdobiąc ogród przez wiele miesięcy. Jego kwiaty zebrane w groniaste kwiatostany występują najczęściej w kolorach fioletowym, liliowym, różowym i czasem w odcieniach pomarańczu – a ich delikatny zapach przyciąga pszczoły i motyle. Po zapyleniu przekształcają się w łuszczyny, czyli owoce typu torebki.
🟢 Ogrodowa lista zakupów: Co warto kupić w czerwcu? Polecamy: nawozy, preparaty, podłoża, dekoracje, narzędzia i książki
Jakie są wymagania uprawowe pszonaka?
Wymagania uprawowe pszonaka lnolistnego są stosunkowo niewielkie, co czyni go idealnym wyborem dla początkujących ogrodników. Preferuje stanowiska słoneczne, które zapewniają mu odpowiednią ilość ciepła i światła, niezbędnych do obfitego kwitnienia. Najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych, o umiarkowanej wilgotności.
W polskich warunkach klimatycznych pszonak wykazuje umiarkowaną mrozoodporność.
Roślinę można rozmnażać przez podział kęp wczesną wiosną lub przez sadzonki pobierane latem.
Pielęgnacja – jak dbać o roślinę?
Podlewanie pszonaka powinno być umiarkowane – nadmiar wody w glebie może prowadzić do gnicia korzeni. Nawożenie należy przeprowadzać wiosną i latem, stosując nawozy wieloskładnikowe o zrównoważonym składzie, które wspomogą rozwój rośliny.
Po kwitnieniu zaleca się przycinanie przekwitłych kwiatostanów, co pobudza roślinę do wytwarzania nowych pędów i przedłuża okres dekoracyjności. Pszonak nie wymaga intensywnego przycinania formującego, ale usuwanie uszkodzonych pędów pomoże utrzymać jego estetyczny wygląd.
W chłodniejszych rejonach kraju warto zadbać o jego ochronę przed mrozem, np. poprzez okrywanie roślin na zimę.
Choroby i szkodniki – na co uważać?
Choć pszonak lnolistny jest rośliną odporną na większość chorób i szkodników, w niekorzystnych warunkach może zostać zaatakowany przez mączniaka prawdziwego, który objawia się białym nalotem na liściach. Z kolei w przypadku długotrwałego utrzymywania się wilgoci w glebie może dojść do rozwoju chorób grzybowych, takich jak zgnilizna korzeni.
Jakie zastosowanie znajduje pszonak w ogrodzie?
Zastosowanie pszonaka lnolistnego w ogrodnictwie jest wszechstronne. Doskonale sprawdza się na rabatach, zwłaszcza w towarzystwie innych bylin o kontrastujących kolorach kwiatów. Nadaje się zarówno do większych nasadzeń grupowych, jak i do eksponowania jako soliter.
Jego kompaktowy pokrój czyni go idealnym wyborem do skalniaków, gdzie pięknie współgra z kamieniami i innymi roślinami skalnymi. Pszonak można również uprawiać w donicach, zdobiąc nimi balkony i tarasy. Dzięki swojemu długiemu okresowi kwitnienia i przyjemnemu zapachowi jest chętnie wybierany do miejsc wypoczynkowych w ogrodzie, gdzie tworzy barwne akcenty przyciągające wzrok i umilające czas spędzony na świeżym powietrzu.
Ciekawe odmiany pszonaków
- 'Bowles Mauve' – (zdj. 1, 2) o purpurowych i liliowych kwiatach
- 'Variegatum' o liściach z jasno-żółtym obramowaniem
- 'Constant Cheer' – (zdj. 3) ciemnopomarańczowe kwiaty, które w miarę dojrzewania zmieniają barwę na różne odcienie czerwieni, różu i fioletu
- 'Red Jep' – kwiaty różowo-liliowe
- 'Erysistible Tricolor' – niższa odmiana, kwiaty w odcieniach fioletowego, różowego i pomarańczowego
- Cheers 'Sun-Kissed Amethyst' – kwiaty w kolorach jasno pomarańczowym i fiołkowym (ametystowym)
Zdjęcia: kevinr4, Ruud Morijn, HVPM dev / AdobeStock