Len (Linum) to rodzaj roślin z rodziny lnowatych (Linaceae), do którego zalicza się ponad 180 gatunków. Większość z nich pochodzi z rejonów basenu Morza Śródziemnego, ale można je też spotkać w innych częściach świata.
Wygląd rośliny
Lny mogą być roślinami jednorocznymi, bylinami lub półkrzewami. Tworzą wzniesione, cienkie pędy, porośnięte wąskimi, lancetowatymi liśćmi i wydają pięciopłatkowe, pojedyncze kwiaty, zebrane na szczycie pędu w luźne, wiechowate kwiatostany.
Wymagania i uprawa
Lny w zależności od gatunku zasiedlają różne środowiska, ale zwykle preferują ciepłe, słoneczne stanowiska i przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, a nawet suche gleby. Mrozoodporność gatunków bylinowych jest umiarkowana, dlatego poleca się okrywać je na zimę.
Rośliny można rozmnażać przez wysiew nasion (mogą dawać samosiew), a byliny także przez podział dorosłych egzemplarzy lub sadzonki pędowe.
🟢 Największe targi ogrodnicze w Polsce: Nowości roślinne, konkursy, kiermasze, wykłady i inspiracje. Zieleń to Życie 2025 już we wrześniu!
Zastosowanie
W ogrodzie lny najlepiej prezentują się na skalniakach i w ogródkach żwirowych, ale dobrze wyglądają też w grupach na słonecznych rabatach. Lny są idealne do ogrodów w stylu wiejskim i naturalistycznym. Jednoroczne gatunki lnu można znaleźć w wielu mieszankach nasion do zakładania łąk kwietnych.
Ich owocostany mogą być wykorzystywane na suche bukiety.
Niektóre gatunki lnu mają duże znaczenie użytkowe – z ich pędów pozyskuje się włókno na tkaniny, a z nasion olej i tzw. siemię lniane.
Wybrane gatunki
- Len zwyczajny (Linum usitatissimum) – (zdj. 1) roślina jednoroczna o wzniesionych, cienkich łodygach i lancetowatych, zielonych liściach. Kwiaty duże, pięciopłatkowe, niebieskie, rozwijające się pojedynczo na szczytach rozgałęzionych łodyg (VI-VII). Owocem jest pękata, zaokrąglona torebka nasienna, zawierająca do kilkunastu spłaszczonych, podłużnych nasion. Gatunek może być uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna, ale posiada też dużą wartość użytkową (z łodyg pozyskuje się materiał na tkaniny, a z nasion tzw. siemię lniane oraz olej lniany).
- Len trwały (Linum perenne) – (zdj. 2) bylina o wzniesionych, cienkich, nagich, w górnej części rozgałęzionych pędach, tworzących ponad ziemią duże kępy (wys. ok. 60-100 cm.). Liście zielone, lancetowate, kwiaty pięciopłatkowe, duże, jasnoniebieskie, zebrane na szczytach pędów w luźne, wiechowate kwiatostany.
- Len złocisty – (Linum flavum) bylina (ok. 30-50 cm.) o wzniesionej, ulistnionej i rozgałęzionej w górnej części łodydze i dużych, delikatnych, pięciopłatkowych, żółtych kwiatach (VI-VIII). Roślina nadaje się do uprawy na skalniakach i w ogródkach żwirowych. Ładnie wygląda w grupach. Ciekawa odmiana 'Compactum'.
- Len wielkokwiatowy (Linum grandiflorum) – roślina jednoroczna (ok. 30-50 cm.) o wzniesionych, cienkich, ulistnionych, rozgałęzionych w górnej części łodygach i dużych, pięciopłatkowych, czerwonych kwiatach (VI-IX). Ładnie wygląda na rabacie z innymi roślinami ozdobnymi, ale dobrze prezentuje się też w grupach. Może stanowić element łąki kwietnej. Ciekawa odmiana 'Rubrum'.
Zdjęcia: Elenathewise / AdobeStock; Marc Pascual, Couleur, rosiehill425, utroja0 / Pixabay