Dąb szypułkowy (Quercus robur) należy do rodziny bukowatych (Fagaceae). W środowisku naturalnym występuje w Europie oraz Azji. W Polsce spotyka się go pospolicie na obszarach nizinnych.
To długowieczne, okazałe drzewo o szerokiej, kopulastej koronie, osiągające nawet do 45-50 m wysokości. Posiada grubą, mocno spękaną korę. Jest jasno szara lub jasno brunatna. Pędy początkowo są owłosione ale dość szybko stają się gładkie. Liście dębu szypułkowego mają 10-12 cm dł., są skórzaste, z wierzchu matowe, ciemnozielone, od dołu jaśniejsze. Mają odwrotnie jajowaty kształt, są powcinane i mają 5-7 zaokrąglonych klap.
Dąb szypułkowy kwitnie w kwietniu i maju. Wytwarza kwiaty męskie zebrane w podłużne kwiatostany typu kotki oraz kwiaty żeńskie zebrane na Wydłużone żołędzie zwisające na długich szypułkach po 2-3. Drzewo zaczyna owocować w wieku około czterdziestu lat.
🟢 Ogrodowa lista zakupów: Co warto kupić w czerwcu? Polecamy: nawozy, preparaty, podłoża, dekoracje, narzędzia i książki
Wymagania i uprawa
Dąb ma dość wysokie wymagania. To roślina światłożądna lubiąca stanowiska dobrze nasłonecznione. Znosi także częściowe zacienienie. Optymalne podłoże jest żyzne, zasobne w składniki pokarmowe, umiarkowanie wilgotne o odczynie obojętnym lub zbliżonym do zasadowego. Dobrze rośnie na glebach gliniastych. Roślina jest wystarczająco odporna na mróz. Przed nadejściem zimy warto bielić pnie starszych drzew, gdyż gatunek jest dość podatny na pęknięcia mrozowe.
W początkowych latach uprawy wymaga podlewania (w czasie susz). Warto ją dokarmiać nawozami organicznymi. Drzewo toleruje zasolenie podłoża.
Zastosowanie
Dąb bezszypułkowy to rodzimy gatunek powszechnie spotykany w lasach. Jednocześnie jest chętnie sadzony w parkach, zieleni miejskiej oraz w dużych ogrodach. Warto uprawiać go jako soliter lub wykorzystać do stworzenia alei. Dobrze wygląda w szczególności w ogrodach wiejskich, naturalistycznych, miejskich i angielskich. Drewno dębowe ma szerokie zastosowanie w przemyśle.
Przykładowe odmiany
- 'Concordia' – (zdj. 3) bardzo jasno zielone lub żółte liście
- 'Purpurea' – (zdj. 4) ciemno bordowe liście
- 'Pectinata' – (zdj. 5) liście bardzo głęboko powcinane o licznych, bardzo wąskich klapach
Ciekawostki
Dęby szypułkowe są bardzo długowieczne (przeżywają buki i lipy). Udało się określić wiek jednego osobnika w Niemczech na ok. 1400 lat.
Na liściach dębów możemy często zauważyć galasy. Są to okrągłe narośla wywoływane głównie przez owady z rzędu błonkoskrzydłych. W ich wnętrzu gromadzi się bardzo dużo garbników (kwasów garbnikowego i galusowego) przez co stanowią cenny surowiec zielarski. Wykorzystuje się je do produkcji taniny.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia: iVerde, Nikanos/CC-BY-SA-2.5/Wikimedia
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
