Spis treści
Opis rośliny
Wymagania i uprawa
Zastosowanie
Wybrane odmiany
Ciekawostki

Kruszyna pospolita (Rhamnus frangula syn. Frangula alnus), którą możemy znaleźć pod nazwami szakłak kruszyna, troszczyna, wilczyna, to roślina należąca do rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae).

Jest to duży i gęsty krzew dorastający do 4, a w bardzo dobrych warunkach nawet do 6 m wysokości. Posiada luźny, często wąski pokrój o pędach skierowanych skośnie do góry. Gałęzie są cienkie i bardzo kruche i zielonobrunatne. Kora szara z dużymi przetchlinkami. Liście są średniej wielkości (2-7 dł. i do 5 cm szer.) jajowate, całobrzegie, na końcu zaostrzone czasem tępe. Jesienią przebarwiają się na żółty kolor.

Kruszyna pospolita kwitnie od kwietnia do czerwca, a czasem nawet sierpnia. Kwiaty są małe, niepozorne, pojedyncze, białe, zebrane po 2-10 w pęczki/baldachy w kątach liści. Charakterystyczną cechą jest to, że na jednym osobniku spotkać możemy kwiaty i owoce w różnym stadium dojrzałości. Kwiaty są miododajne. Owoce to kuliste pestkowce, o 8 mm średnicy, początkowo czerwone z czasem ciemnogranatowe i dla ludzi bardzo trujące.

Wymagania i uprawa

Kruszyna pospolita to roślina bardzo tolerancyjna. Rośnie na stanowiskach półcienistych, jasnych i słonecznych. Najlepiej czuje się na glebach wilgotnych i próchniczych. Nie lubi w zasadzie tylko ziem suchych i wapiennych. Roślina jest całkowicie mrozoodporna.

Krzew ma niskie wymagania i nie wymaga pielęgnacji.

Na kruszynie może żerować latolistek cytryniec (motyl).

Zastosowanie

Kruszyna pospolita to krzew rodzimy, który można spotkać w podszyciu lasów czy w śródpolnych zadrzewieniach. Jest polecana do stosowania w dużych ogrodach lub parkach, w nasadzeniach naturalistycznych i szpalerach.

Kora kruszyny jest wykorzystywana w zielarstwie i przemyśle farmaceutycznym jako środek przeczyszczający. Ma zapach zgnilizny.

Odmiany

  • FINE LINE 'Ron Williams' – do 2 m wys., kolumnowa, bardzo wąskie liście na brzegach nieregularnie powcinane
  • 'Asplenifolia' – do 2 m wys., delikatne cienkie liście posiadające prawie tylko główny nerw

Ciekawostki

Kruszyna pospolita swoją polską nazwę zawdzięcza prawdopodobnie swoim kruchym i delikatnym pędom. Jej drewno pozwalało na wytwarzanie wydajnego węgla, który służył do wyrobu prochu strzelniczego.

Kruszyna jest często mylona z bardzo podobnym do niej szakłakiem pospolitym, który jednak w przeciwieństwie do niej posiada ciernie.


Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Hans/Pixabay; Aelwyn/CC BY-SA 3.0/Link; baumlyriker/Pixabay; Sten Porse/Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0