Spis treści
Aralia wysoka (Aralia elata), nazywana też japońską, to nieduże drzewo lub okazały krzew z rodziny araliowatych (Araliaceae). Naturalnie występuje w Azji Wschodniej, ale w postaci odmian jest też uprawiana jako roślina ozdobna w innych rejonach świata.
Jak wygląda aralia wysoka? Co ją charakteryzuje?
Aralia wysoka może dorastać do ok. 8-10/15 m wys (w uprawie ok. 5-6 m wys). Roślina tworzy sztywny, gruby, nierozgałęziony lub rozwidlony na szczycie, owalny, drewniejący, pokryty nieregularnymi skupiskami krótkich, ostrych kolców pęd, przypominający pień, z którego wyrastają poziomo i naprzemianlegle sezonowe, duże, długie (ok. 0,5-1 m), pierzaste, wielokrotnie złożone liście, osadzone na długich, sztywnych ogonkach. Każdy liść złożony jest z kilkudziesięciu (nawet 80) owalnych lub jajowatych, piłkowanych na brzegach, zielonych z wierzchu i sinozielonych oraz omszonych od spodu listków, z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem. Podobnie jak na pniu, także na ogonkach liściowych raz u podstawy pojedynczych listków mogą wyrastać kolce. Bardzo duże liście tworzą w górnej części pędu rozłożystą, luźną, parasolowatą koronę (brak drobnych gałązek). Jesienią liście przebarwiają się na żółto.
Aralia wysoka kwitnie latem (VII-VIII), rozwijając bardzo drobne, kremowobiałe, pięciopłatkowe, miododajne kwiaty z wystającymi pręcikami, zebrane na owłosionych szypułkach w bardzo duże, okazałe, spłaszczone, szczytowe baldachogrona. Po przekwitaniu kwiaty przekształcają się w kuliste, zebrane w duże kiście, czarne owoce (jagody), zawierające po kilka drobnych nasion. Owoce są dla ludzi niejadalne, ale chętnie zjadane przez ptaki.
Aralia wysoka ma tendencję do tworzenia licznych odrostów korzeniowych, nawet kilka metrów od pędu głównego, a jej nasiona roznoszone są po okolicy przez ptaki, dlatego roślina może być bardzo ekspansywna.
Jakie są wymagania i jak uprawiać aralię wysoką?
Aralia wysoka w uprawie oczekuje słonecznego lub półcienistego, zacisznego, osłoniętego od wiatru stanowiska i próchniczego, średnio żyznego, ciepłego, przepuszczalnego, umiarkowanie wilgotnego podłoża, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie pH. Lubi podwyższoną wilgotność powietrza i źle znosi suszę. W naszym klimacie jest w pełni mrozoodporna, jednak poważnym zagrożeniem mogą być dla niej wiosenne przymrozki.
Aralię wysoką jako gatunek można rozmnażać przez wysiew nasion, jednak odmiany poleca się rozmnażać wegetatywnie przez sadzonki z odrostów korzeniowych.
Pielęgnacja, czyli o co trzeba zadbać?
Aralia wysoka wymaga regularnego podlewania, szczególnie w okresach suszy, ponieważ nie toleruje przesuszenia. Ważne jest, aby utrzymać umiarkowaną wilgotność podłoża. Nawożenie należy wykonywać raz w sezonie, najlepiej wiosną, stosując nawozy wieloskładnikowe dedykowane roślinom ozdobnym.
Przycinanie nie jest konieczne, ale w razie potrzeby można usuwać uszkodzone lub suche liście. Młode egzemplarze, zwłaszcza przed wiosennymi przymrozkami, warto osłaniać włókniną, aby zabezpieczyć je przed uszkodzeniami mrozowymi.
Szkodniki i choroby, czyli co może atakować roślinę?
Aralia wysoka nie jest szczególnie wrażliwa na choroby i szkodniki, jednak czasami może być porażana przez choroby grzybowe, objawiające się zwykle brunatnymi plamami na liściach lub atakowana przez mszyce.
Zastosowanie aralii wysokiej w ogrodzie
Aralia wysoka posiada niezwykle efektowny, rozłożysty, parasolowaty pokrój i egzotyczny wygląd, dlatego może być wspaniałą ozdobą dużego ogrodu, ogrodu japońskiego lub parku. Najlepiej sadzić ja jako soliter na tle trawnika, ale można też stworzyć z niej szpaler wzdłuż drogi. Roślina w porze kwitnienia jest bardzo atrakcyjna dla owadów zapylających.
Uprawiając aralię trzeba jednak liczyć się z tym, że jeśli poczuje się u nas dobrze, może zacząć dawać liczne odrosty korzeniowe, przez co stanie się ekspansywna.
Ciekawe odmiany aralii wysokiej
- 'Variegata' – odm. o zielonych liściach z szerokim, nieregularnym, białym marginesem, wysokość ok. 4-6 m
Zdjęcia: tamu, bykot, vodolej, Ken Kojima / AdobeStock
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
