Grab japoński Carpinus japonica

Grab japoński (Carpinus japonica) to nieduże drzewo z rodziny brzozowatych (Betulaceae), pochodzące z Japonii. Choć naturalnie występuje w Azji, z powodzeniem uprawia się go także w innych regionach świata, w tym w Polsce, gdzie jako wolno rosnąca roślina ozdobna należy do ciekawszych propozycji do ogrodu.

Jak wygląda grab japoński? Co go charakteryzuje i po czym rozpoznać?

Grab japoński w naturze może dorastać do ponad 15 m wys, jednak w uprawie osiąga zwykle nie więcej niż 5-10 m wysokości, a w naszym kraju jest z reguły jeszcze niższy. Drzewo posiada szeroki, rozłożysty, zaokrąglony pokrój i często tworzy więcej niż jeden pień. Nisko nad ziemią rozwija też mocne, równomiernie ułożone wokół pnia konary i gałęzie, pokryte szarą korą (starsze egzemplarze często mają zagęszczoną koronę głównie w górnej części, co może wyglądać dość egzotycznie) ale warto zaznaczyć, że młode pędy tego grabu mają ładne, czerwone zabarwienie. 

Charakterystyczne liście układają się naprzemiennie i są duże, ciemnozielone, szeroko lancetowate, piłkowane na brzegach (dłuższe ząbki zakończone krótkim wąsem), z wyraźnie i głęboko zaznaczonym unerwieniem na blaszce (harmonijkowe). Młode liście są podbarwione na czerwone, później zielenieją, a jesienią, przed opadnięciem przebarwiają się na intensywnie żółty kolor.

Grab japoński kwitnie wiosną (IV-V), wydając drobne kwiaty zebrane w kotkowate kwiatostany (gatunek jednopienny, rozdzielnopłciowy). Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w bardzo ozdobne, zwisające, duże, pękate owocostany, okryte dachówkowato zachodzącymi na siebie zielonożółtymi, grubo ząbkowanymi przylistkami z lekkim, czerwonawym zabarwieniem (szyszki, przypominające wyglądem szyszki chmielu).

Jakie wymagania ma grab japoński i jak go uprawiać?

Grab japoński wymaga w uprawie słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska i próchniczej, przepuszczalnej, dobrze zdrenowanej, lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub zasadowym odczynie pH, choć radzi sobie również na nieco odmiennych glebach. W naszym klimacie jest w pełni mrozoodporny i może być uprawiany na terenie całego kraju.

Grab japoński jest rozmnażany na kilka różnych sposobów – odmiany uprawiane w ogrodach rozmnaża się wegetatywnie, czyli poprzez szczepienie, odrosty korzeniowe lub sadzonki pędowe, ale możliwe jest to oczywiście też przez wysiew nasion.

Jak pielęgnować grab japoński? Podlewanie, nawożenie, cięcie

Podlewanie i nawożenie grabu japońskiego prowadzi się podobnie jak w przypadku innych ozdobnych drzew ogrodowych. Najważniejsze jest regularne podlewanie młodych roślin po posadzeniu – zwłaszcza w czasie upałów i dłuższych okresów bez deszczu. Nawożenie warto rozpocząć dopiero w 2. roku po posadzeniu, gdy drzewo dobrze się przyjmie i zacznie stabilnie rosnąć. W praktyce sprawdza się 1-2 nawożenia w sezonie: pierwsze wiosną, a drugie (jeśli jest potrzeba) na przełomie wiosny i lata. Najbezpieczniej wybierać nawóz do drzew i krzewów ozdobnych albo kompost jako łagodniejsze wsparcie.

Grab japoński zwykle nie wymaga cięcia, ale bardzo dobrze je znosi. Jeśli chcesz skorygować pokrój, ograniczyć rozmiar lub nadać roślinie bardziej uporządkowany kształt, możesz go przycinać i formować zgodnie z potrzebą oraz własnymi preferencjami.

Na jakie choroby i szkodniki szczególnie uważać?

Grab japoński uważany jest za roślinę odporną na choroby i szkodniki w naszym klimacie, jednak pomimo to czasami mogą pojawić się na nim mszyce lub może być porażany przez typowe choroby grzybowe, takie jak mączniak prawdziwy czy plamistość liści.

Zastosowanie grabu japońskiego w ogrodzie

W ogrodzie grab japoński doskonale prezentuje się jako soliter na tle trawnika, przy ogrodzeniu lub jasnej ściany domu. Wspaniale prezentuje się w ogrodach japońskich i orientalnych. Ponieważ doskonale znosi ciecie, może być też wykorzystywany do tworzenia formowanych żywopłotów. Bywa też traktowany jako materiał wyjściowy do formowania drzewek bonsai.

Popularne odmiany grabu japońskiego

• 'Chinese Lantern' – wyróżnia się bardziej zwartą, kulistą koroną, bardziej licznymi i dekoracyjnymi owocostanami oraz węższymi liśćmi z czerwonawym zabarwieniem młodych przyrostów

Zdjęcia: shige_u / AdobeStock, Katarzyna Jeziorska

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!