Grab japoński (Carpinus japonica) to nieduże, wolno rosnące drzewo z rodziny brzozowatych. Pochodzi z Japonii, jednak jest też uprawiany w innych rejonach świata jako roślina ozdobna.
Jak wygląda grab japoński i czym się charakteryzuje?
Grab japoński w naturze może dorastać do ponad 15 m wys, jednak w uprawie osiąga zwykle nie więcej niż 5-10 m wysokości, a w naszym kraju jest z reguły jeszcze niższy. Drzewo posiada szeroki, rozłożysty, zaokrąglony pokrój i często tworzy więcej niż jeden pień. Nisko nad ziemią rozwija też mocne, równomiernie ułożone wokół pnia konary i gałęzie, pokryte szarą korą (starsze egzemplarze często mają zagęszczoną koronę głównie w górnej części, co może wyglądać dość egzotycznie) ale warto zaznaczyć, że młode pędy tego grabu mają ładne, czerwone zabarwienie.
Charakterystyczne liście układają się naprzemiennie i są duże, ciemnozielone, szeroko lancetowate, piłkowane na brzegach (dłuższe ząbki zakończone krótkim wąsem), z wyraźnie i głęboko zaznaczonym unerwieniem na blaszce (harmonijkowe). Młode liście są podbarwione na czerwone, później zielenieją, a jesienią, przed opadnięciem przebarwiają się na intensywnie żółty kolor.
Grab japoński kwitnie wiosną (IV-V), wydając drobne kwiaty zebrane w kotkowate kwiatostany (gatunek jednopienny, rozdzielnopłciowy). Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w bardzo ozdobne, zwisające, duże, pękate owocostany, okryte dachówkowato zachodzącymi na siebie zielonożółtymi, grubo ząbkowanymi przylistkami z lekkim, czerwonawym zabarwieniem (szyszki, przypominające wyglądem szyszki chmielu).
Wymagania i uprawa grabu japońskiego
Grab japoński wymaga w uprawie słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska i próchniczej, przepuszczalnej, dobrze zdrenowanej, lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub zasadowym odczynie pH, choć radzi sobie również na nieco odmiennych glebach. W naszym klimacie jest w pełni mrozoodporny i może być uprawiany na terenie całego kraju.
Grab japoński rozmnażany jest przez szczepienie, odrosty korzeniowe lub sadzonki pędowe, a gatunek także przez nasiona.
Jak pielęgnować grab japoński? Czego od nas wymaga?
Podlewanie i nawożenie tego drzewa przeprowadza się tak samo jak innych ozdobnych drzew ogrodowych. Szczególną uwagę należy poświęcić młodym osobnikom, a nawożenie rozpocząć w 2 roku po posadzeniu.
Grab z reguły nie wymaga cięcia, jednak zabieg znosi bardzo dobrze, dlatego w razie potrzeby i naszych preferencji może być przycinany i formowany.
Jakie choroby i szkodniki mogą atakować ten grab?
Grab japoński uważany jest za roślinę odporną na choroby i szkodniki, mimo to czasami mogą pojawić się na nim mszyce lub może być porażany przez choroby grzybowe (np. mączniaka prawdziwego, plamistość liści).
Zastosowanie grabu japońskiego w ogrodzie
W ogrodzie grab japoński doskonale prezentuje się jako soliter na tle trawnika, ogrodzenia lub jasnej ściany domu. Wspaniale prezentuje się w ogrodach japońskich i orientalnych. Ponieważ doskonale znosi ciecie, może być też wykorzystywany do tworzenia formowanych żywopłotów. Bywa też traktowany jako materiał wyjściowy do formowania drzewek bonsai.
Jakie odmiany grabu japońskiego warto wybrać?
- 'Chinese Lantern' – odmiana dorastająca do ok. 3-5 m wys
Zdjęcia: shige_u / AdobeStock, Katarzyna Jeziorska