Metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) to jedyny żyjący gatunek z rodzaju metasekwoja należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Naturalnie drzewo występuje w Chinach, ale bywa też uprawianie w innych krajach świata.
Metasekwoja jest dużym, szybko rosnącym i długowiecznym drzewem o wąskiej, stożkowatej koronie (ok. 30-50 m wys.), prostym, grubym u podstawy i zwężającym się ku górze pniem oraz układających się wokół niego dość nieregularnie gałęziach. Pień pokrywa kora, która początkowo jest pomarańczowobrązowa, później jasnobrązowa. U starszych egzemplarzy kora łuszczy się podłużnymi płatami, odkrywając znajdujące się pod nią jaśniejsze łyko.
Roślina rozwija też dwa rodzaje pędów: trwałe, drewniejące długopędy oraz sezonowe, zielone krótkopędy, opadające z drzewa jesienią. Na pędach rozwijają się też oryginalne, miękkie, krótkie, niekujące, spłaszczone, igiełkowate, soczyście zielone liście, które na krótkopędach wyrastają grzebieniasto w dwóch naprzeciwległych, gęstych rzędach, a na długopędach pojawiają się nieregularnie i luźno. Jesienią igły przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo i opadają z drzewa wraz z krótkopędami.
Drzewo jest jednopienne, rozdzielnopłciowe i wiatropylne. Zakwita wiosną (V), wydając liczne kwiaty męskie w postaci kłosowych, smukłych, zwisających kwiatostanów oraz żeńskie w formie małych, kulistych, zielonkawych szyszeczek, osadzonych na krótkich ogonkach.
Po zapyleniu kwiaty żeńskie przekształcają się w szyszkowate, początkowo zielone, później drewniejące owocostany, zawierające drobne, oskrzydlone nasiona.
Wymagania i uprawa
W naturze roślina zasiedla słoneczne stanowiska i żyzne, wilgotne, a nawet mokre gleby, dlatego również w uprawie oczekuje podobnych warunków. Drzewo jest wybitnie światłolubne i na zacienionych stanowiskach może tracić igły, a nawet całe pędy. Poradzi sobie na słabszej glebie, ale nie zniesie suszy, dlatego należy wybrać dla niego podłoże dostatecznie wilgotne, a nawet mokre.
W młodym wieku metasekwoja ma małą mrozoodporność, dlatego wymaga ochrony przed mrozem. Z czasem jej odporność na niskie temperatury wzrasta, ale też nie jest imponująca (do ok. -21/-23°C), wiec rośliny lepiej uprawiać w cieplejszych rejonach kraju. Można natomiast sadzić je w miastach, gdyż są stosunkowo odporne na zanieczyszczone powietrze.
Metasekwoja może być rozmnażana z nasion lub sadzonek pędowych.
Zastosowanie
Z wyjątkiem kilku niższych odmian, metasekwoja nie nadaje się do uprawy w małych ogrodach, za to pięknie prezentuje się jako soliter na dużych, otwartych przestrzeniach i w widnych parkach. Powinna być też sadzona w pobliżu zbiorników wodnych lub stawów, gdyż lubi wilgotne podłoże.
Wybrane odmiany
- 'Gold Rush' (zdj. 1, 2) – igły wiosną złocistożółte, później żółtozielone, a jesienią pomarańczowobrązowe, wys. ok. 15-20 m
- 'Marta' – wolno rosnąca, posiada pstre igły, karłowa (po 10 latach ok. 4 m wysokości)
- GOLDRUSH 'Ogon' – sekwoja o złocistożółtych igłach, karłowa (po 10 latach ok. 4 m wysokości)
- 'Spring Cream' – igły wiosną kremowe, później zielone, a jesienią pomarańczowożółte, wys. ok. 15-20 m
- 'White Spot' – białe przebarwienia na niektórych igłach i pędach, wys. 15-20 m
- 'Matthaei Broom' – pokrój kulisty, odm. dostępna w formie piennej (zwykle jej wys. to ok. 1,5 m)
Ciekawostki
Metasekwoję chińską nazywa się też żywą skamieniałością, gdyż roślina występowała na ziemi już w erze mezozoicznej!
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde, Sen Lee/Unsplash