Strelicja królewska (Strelitzia reginae) nazywana potocznie rośliną rajskim ptakiem, należy do rodziny strelicjowatych (Strelitziaceae). Pochodzi z Afryki Północnej, a jej kwiaty są uznawane za jedne z najpiękniejszych na świecie.
Roślina w naturze jest bardzo duża (nawet do 4 m wys.), jednak w warunkach doniczkowych nie przekracza zwykle 1,2-1,8 m wysokości. Posiada pokrój kępiasty, wzniesiony. Wytwarza duże (ok. 40 cm długości i 30 cm szerokości), skórzaste, ciemnozielone, całobrzegie, długoogonkowe (nawet ponad 60 cm!) liście. Wyglądem przypominają liście bananowca.
Strelicja królewska kwitnie w różnych porach – od listopada przez całą zimę lub od lutego do końca wiosny (). Wykształca oryginalne, pomarańczowo-niebieskie kwiaty, wyglądem przypominające rajskie ptaki. Są one duże (do 20 cm długości), mają grzbiecistą budowę i są zebrane w kwiatostan, który ma pochwę liściową/liść przykwiatowy (spatha) przypominający łódkę. Początkowo pochwa jest wzniesiona, a później ustawia się poziomom i otwiera, wypuszczając kwiaty. Mają one pomarańczowe lub żółte działki kielicha i niebieskie, zrośnięte płatki korony. Zapylaczami strelicji są ptaki.
Owocami strelicji są trójkomorowe torebki, w których znajdują się okrągłe lub lekko owalne, bardzo ciemne, pękające, posiadające grzywkę (osnówkę) pomarańczowych wyrostków nasiona.
Organem poziemnym strelicji są grube kłącza.
Wymagania i uprawa
Strelicja królewska w naturze porasta brzegi jezior, rzek i na obszarach przybrzeżnych, dlatego najlepiej rośnie na ciepłym i słonecznym stanowisku oraz w żyznym ale też ciężkim i gliniastym podłożu (choć zwykła ziemia uniwersalna będzie odpowiednia do warunków w uprawie doniczkowej). Na dnie doniczki warto ułożyć warstwę warstwę drenażu.
Co ciekawe, strelicja przechodzi okres spoczynku latem – jest to niezbędne, aby zakwitła. W tych miesiącach należy ograniczyć podlewanie pilnując, aby nie dopuścić do przesuszenia bryły korzeniowej. W pozostałym miesiącach podlewanie powinno być obfite. Latem strelicję można przenieść na balkon lub do ogrodu. Zimą najlepszą temperaturą jest 15-18ºC przy wysokiej wilgotności powietrza.
Nawożenie warto przeprowadzać co 2 tygodnie jesienią i zimą, stosując nawozy uniwersalne lub dla roślin o ozdobnych liściach. Brązowe partie liści i przekwitnięte kwiatostany można przycinać.
Strelicję królewską przesadza się wiosną co kilka lat do dużych donic, gdyż wytwarza silnie rozrastające się kłącza. Rozmnażanie jest możliwe przez podział rośliny.
Zastosowanie
Strelicja powinna stać przy oknach z wystawą wschodnią i zachodnią lub w pobliżu okien wystawy południowej. Roślina nadaje się do dużych pokojów dziennych, korytarzy i holi. Może też być widowiskową ozdobą dużych sypialni. Jest najczęściej wykorzystywana do stylów nowoczesnych oraz w popularnych aranżacjach "urban jungle".
Kwiaty te są niezwykle cenione i powszechnie wykorzystywane w bukietach zarówno świeżych jak i suchych.
Odmiany
- 'Humilis' – niska odmiana (do 1 m wys.)
- 'Mandelas Gold' – dwubarwne, żółtopomarańczowe i purpurowoniebieskie kwiaty
Ciekawostki
Strelicja królewska zawdzięcza swoją nazwę królowej Charlottcie Mecklenburg-Strelitz – władczyni Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii w drugiej połowie XVIII wieku. Natomiast zwyczajowa nazwa "rajski ptak" wzięła się po prostu od jej charakterystycznych kwiatów.
Jest blisko spokrewniona z bananowcami.
Roślina ta stała się roślinnym symbolem miasta Los Angeles (USA).
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Thejoyofplants.co.uk, Anna Sulencka/Pixabay, Gerhard/Pixabay, Unsplash
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
