Storczyki z rodzaju Paphiopedilum, znane są w Polsce pod nazwą sabotki. To wyjątkowo ciekawe gatunki z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Pochodzą z południowo-wschodniej Azji, gdzie występują głównie w lasach tropikalnych, na wzgórzach oraz na skałach. Najczęściej są uprawiane jako rośliny doniczkowe w domach.
Jak wygląda stroczyk sabotek?
Rozmiar rośliny może różnić się w zależności od gatunku i zwykle jest to od 20 cm do 40 cm wysokości. Liście Paphiopedilum mogą być zielone lub marmurkowe z plamkami i wzorami. Są wyraźnie węższe od najbardziej znanych storczyków Falenopsis.
Paphiopedilum to storczyki, których najbardziej charakterystyczną cechą jest warżka kwiatowa przypominająca kształtem pantofelek (jeden z listków wewnętrznego okółka okwiatu roślin storczykowatych), skąd wzięła się ich polska nazwa – sabotki. Kwiaty występują w wielu barwach, od białej, różowej, żółtej, czerwonej, po brązową, zieloną, a nawet prawie czarną. Często są one ozdobione paskami, kropkami lub włoskami, a niektóre gatunki mają płatki skręcone w spiralę.
Kwiaty pojawiają się zazwyczaj na długiej, smukłej łodydze, a czas kwitnienia zależy od odmiany – niektóre kwitną wiosną, inne zimą, a jeszcze inne kwitną dwa razy w roku. Kwiaty mogą utrzymywać się na roślinie przez wiele tygodni.
Jakie są wymagania uprawowe storczyka Paphiopedilum?
- Światło: Sabotki najlepiej rosną w miejscach z rozproszonym światłem. Idealne są parapety wschodnie lub zachodnie, gdzie nie będą narażone na bezpośrednie słońce. Świetnie znoszą też sztuczne oświetlenie.
- Temperatura: W zależności od gatunku, sabotki mogą być ciepłolubne lub chłodolubne. Gatunki ciepłolubne preferują temperatury od 21 do 27°C w dzień i od 15 do 18°C w nocy, natomiast gatunki chłodolubne potrzebują niższych temperatur – od 13 do 17°C w nocy.
- Podłoże: Storczyki te wymagają lekkiego i przepuszczalnego podłoża, które pozwala na swobodny przepływ powietrza. Zwykle stosuje się mieszankę kory, chipsów kokosowych oraz perlitu (ziemia do storczyków). Podłoże powinno utrzymywać wilgoć, ale nie być zbyt mokre, aby uniknąć gnicia korzeni.
- Wilgotność powietrza: Rośliny preferują wysoką wilgotność powietrza (45-70%). Należy dbać o odpowiednią cyrkulację powietrza oraz nawilżanie, np. poprzez umieszczenie doniczki na tacy z wilgotnym keramzytem.
Pielęgnacja storczyka Paphiopedilum
Sabotki wymagają regularnego, ale umiarkowanego podlewania. Podłoże powinno lekko przeschnąć między kolejnymi podlewaniami, aby nie dopuścić do gnicia korzeni. W okresie wzrostu zaleca się stosowanie nawozu przeznaczonego dla storczyków, rozcińczonego do 1/4 zalecanej dawki. Nawozi się co 2-3 tygodnie, natomiast zimą należy ograniczyć nawożenie.
Po przekwitnięciu pęd kwiatowy należy odciąć nisko, aby nie uszkodzić liści. Roślina nie powtarza kwitnienia na tej samej łodydze.
Jakie choroby i szkodniki mogą pojawić się na tym storczyku?
Storczyki Paphiopedilum mogą być atakowane przez przędziorki – objawiające się srebrzystymi plamami na liściach, wełnowce – które zostawiają na roślinie biały nalot. Problemem jest też gnicie korzeni wynikające z nadmiernego podlewania. Warto regularnie kontrolować rośliny i utrzymywać odpowiednie warunki uprawowe, aby uniknąć problemów.
Zastosowanie storczyka Paphiopedilum
Storczyk Paphiopedilum jest niezwykle dekoracyjną rośliną doniczkową, która nadaje się do wnętrz, szczególnie do przestrzeni, w których liczy się wyjątkowość i estetyka. Ze względu na różnorodność kolorów i form kwiatów, sabotki są chętnie wybierane przez kolekcjonerów storczyków oraz miłośników egzotycznych roślin.
Zdjęcia: reshoot, modify260, Radek Havlicek, RomeroJose / AdobeStock