Glorioza wspaniała (Gloriosa superba)
Spis treści
Glorioza wspaniała (Gloriosa superba) to egzotyczne pnącze z rodziny zimowitowatych (Colchicaceae). Naturalnie występuje w Afryce i Azji, ale bywa też uprawiane w innych rejonach świata. W Polsce jest rośliną doniczkową uprawianą w domu lub oranżerii, którą możemy wynosić latem na zewnątrz.
Wygląd gloriozy wspaniałej
Pnącze to jest średniej wielości – glorioza wspaniała może dorastać do ok. 2-3 m wys. Tworzy gładkie, obłe, rozgałęzione, sztywne pędy, wyrastające z bulwiastych korzeni. Pędy pokryte są układającymi się naprzemiennie lub w naprzeciwległych parach, zielonymi, długimi, siedzącymi, lancetowatymi liśćmi, które na wierzchołku tworzą rodzaj wąsów czepnych.
Glorioza wspaniała kwitnie późną wiosną (VI-IX) i przez całe lato rozwija okazałe, pojedyncze, egzotycznie wyglądające kwiaty, osadzone na sztywnych, długich łodyżkach, wyrastających z kątów liści. Kwiaty skierowane są główkami do dołu, a każdy posiada sześć lancetowatych, rozpostartych lub silnie wywiniętych do góry, czerwono-pomarańczowych płatków z pofalowanym, żółtym obrzeżem. Spomiędzy płatków wystaje zielony, zgięty słupek i długie, wywinięte do góry pręciki.
Glorioza tworzy rozbudowany system korzeniowy, złożony z długich, walcowatych, grubych, mięsistych bulw (najczęściej w kształcie litery „V”), dlatego niektórzy zaliczają ją roślin cebulowych.
Cała roślina jest silnie trująca – zawiera w swoich tkankach groźną toksynę (kolchicynę, a w kwiatach także gloriozynę). Jej bulwy mogą powodować podrażnienia skóry i błon śluzowych. Spożycie rośliny może doprowadzić nawet do śmierci!
Wymagania i uprawa gloriozy wspaniałej
Glorioza wspaniała to piękna, lecz wymagająca roślina. W uprawie oczekuje stanowiska z dużą ilością światła (ale nie bezpośredniego) oraz ciepła. Temperatura odpowiednia do jej uprawy to ok. 25-30°C, przy czym ciepłe powinno być też podłoże (ok. 17-20°C). Roślina oczekuje również ziemi próchniczej, bogatej w składniki odżywcze, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej, o lekko kwaśnym odczynie pH. Lepiej też znosi przejściową suszę niż zalanie. Nie jest mrozoodporna.
Jej bulwy sadzi się do doniczek wiosną (IV). Gloriozę można też rozmnażać z nasion, jest to jednak metoda dość kłopotliwa i nie dająca gwarancji uzyskania takich samych roślin potomnych jak roślina mateczna.
Pielęgnacja gloriozy wspaniałej
W sezonie wegetacyjnym glorioza potrzebuje nawożenia, najlepiej wieloskładnikowym, długodziałającym nawozem dla roślin kwitnących.
Pnącze wymaga podpór, po których będzie mogło się wspinać. Po kwitnieniu roślinę należy przyciąć.
Glorioza wymaga odpowiedniego zimowania. W drugiej połowie lata, bulwy należy wykopać i przechować w torfie lub suchym podłożu do kolejnego roku, gdyż zimą glorioza potrzebuje kilkutygodniowego okresu spoczynku w niższych temperaturach (ok. 10–12 °C). Wiosną bulwy się oczyszcza, oddziela od nich bulwy potomne i najdorodniejsze z nich ponownie sadzi do dużych pojemników, wypełnionych świeżą, żyzną ziemią.
Zastosowanie gloriozy wspaniałej
Glorioza wspaniała uprawiana w warunkach polskich, to piękna roślina doniczkowa, ale ze względu na wysokie wymagania termiczne najlepiej uprawiać ją w szklarni, oranżerii lub w ogrodzie zimowym. Latem można też wystawiać ją na ciepły, słoneczny lub lekko zacieniony, osłonięty od wiatru balkon lub taras. Można również uprawiać ją pod osłonami na kwiat cięty, gdyż długo utrzymuje świeżość w wazonie.
Glorioza bywa też jednak wykorzystywana w przemyśle farmaceutycznym jako roślina lecznicza. Ze względu na dużą toksyczność, odradza się jednak przygotowywanie z niej preparatów leczniczych na własną rękę, szczególnie stosowanych doustnie.
Wybrane odmiany gloriozy wspaniałej
- 'Lutea' – kwiaty żółte
- 'Simplex' – o karmazynowych kwiatach z żółtymi przebarwieniami
Ciekawostki o gloriozie wspaniałej
Glorioza wspaniała to oficjalny kwiat Zambii, Zimbabwe i Tamilnadu.
Gdzie kupić gloriozę wspaniałą?
Gloriozę wspaniałą znajdziemy w sprzedaży w formie kłączy, które w większej ilości zwykle pojawiają się w sklepach wczesną wiosną. Warto wiedzieć też, że łatwiej znajdziemy ją w sklepach internetowych, np.:
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Nick Taurus, Wiro Klyngz, William A. Morgan, Olesia Sarycheva / AdobeStock
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze