Śnieżyca wiosenna (Leucojum vernum) to długowieczna bylina należąca do rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). Niekiedy możemy ją spotkać pod nazwą gładyszek lub śniegółka. W naturze występuje w lasach liściastych i wilgotnych łąkach środkowej i południowej Europy. W Polsce natrafimy na nią głównie w górach (Karpaty, Sudety, Bieszczady). Występuje zwykle w dużych populacjach, tworzących łany. Roślina jest objęta częściową ochroną gatunkową.
Śnieżyca wiosenna dorasta do 20-30 cm, gdzie łodygi kwiatowe są zwykle wyższe od liści. Same łodygi są bezlistne, gładkie i nierozgałęzione. Na każdej pojawia się jeden lub dwa kwiaty. Roślina wytwarza liście odziomkowe, równowąskie, długie, zaokrąglone na końcu, osiągające szerokość do 13 mm. Każda roślina ma ich od 2 do 4.
Śnieżyca wiosenna może kwitnąć już od lutego do kwietnia co sprawia, że jest bardzo cenną rośliną miododajną chętnie odwiedzaną przez pszczoły. Kwiaty rośliny są dzwonkowate, sześciopłatkowe, białe i pachnące. Każdy z płatków ma taki sam rozmiar i posiada charakterystyczną żółtawo-zielonkawą plamkę, co odróżnia śnieżycę wiosenną od podobnej do niej śnieżyczki przebiśnieg.
Nasiona dojrzewają i wysiewają się w lipcu (często w rozsiewaniu pomagają mrówki – myrmekochoria).
Organem podziemnym rośliny jest kulista cebula (ok. 3 cm średnicy) o szarobrązowej tunice. Cała roślina jest lekko trująca.
Wymagania i uprawa
Roślina jest łatwa w uprawie, o ile posadzimy ją na odpowiednim stanowisku. Aby cebulica wiosenna najpiękniej kwitła potrzebuje stanowiska półcienistego oraz gleb żyznych, próchniczych, lekkich, przepuszczalnych, umiarkowanie gliniastych i wilgotnych, najlepiej o odczynie kwaśnym.
Śnieżyca wiosenna jest całkowicie odporna na mróz. W okresie najintensywniejszego wzrostu (kwiecień) konieczne może okazać się jej podlewanie.
Cebule roślin sadzimy pod koniec września. Będą rosnąć na tym samym stanowisku przez kilka lat. Wykopywanie cebulek przeprowadzamy w czerwcu. Podczas tego zabiegu rozdzielamy cebule i od razu sadzimy na nowe miejsca lub przechowujemy do jesieni. Przechowuje je się w pomieszczeniu o temp. 17-20 ºC przykryte piaskiem lub trocinami.
Śnieżyce rozmnaża się wegetatywnie przez podział cebulek przybyszowych (potomnych) lub z siewu.
Zastosowanie
Roślinę najczęściej sadzi się pod drzewami i niezbyt mocno zacieniającymi krzewami. Nadaje się również do obsadzania oczek wodnych czy strumieni. Sprawdza się też w ogrodach skalnych i żwirowych, jednak zawsze należy dbać o wysoką wilgotność gleby.
Wybrane odmiany
- 'Carpathicum' – wysokość do 20 cm; kształt płatków szpiczasty, plamki na płatkach intensywnie żółte
- 'Vagneri' – większa od gatunku i posiada po dwa kwiaty na łodydze
Ciekawostki
Nazwa gatunkowa – leucojum, pochodzi od greckich słów λευκό (wym. leuko) czyli biały oraz Ίον (wym. ijon) czyli fiołek.
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Couleur, ivabalk, berger_anja/Pixabay