Mikołajek olbrzymi (Eryngium giganteum) to krótkowieczna bylina lub roślina dwuletnia z rodziny selerowatych (Apiaceae). Gatunek pochodzi z Azji Zachodniej, ale jest też uprawiany w wielu innych rejonach świata jako ozdobna roślina ogrodowa.
Jak wygląda mikołajek olbrzymi i jak go odróżnić od innych?
Mikołajek olbrzymi może dorastać do ok. 1 m wys. W pierwszym roku uprawy tworzy rozetę zielonych, sercowatych, słabo ząbkowanych na brzegach i osadzonych na długich ogonkach liści odziomkowych, spomiędzy których w kolejnym sezonie wegetacyjnym wyrasta wzniesiony, sztywny, gruby, walcowaty, w górnej części mocno rozgałęziony pęd, pokryty układającymi się naprzemianlegle dużymi, siedzącymi, głęboko ząbkowanymi i kolczastymi na brzegach liśćmi. Liście rozwijające się u podstawy rozgałęzień łodygowych tworzą rodzaj kryzy. Zarówno pęd jak i liście łodygowe pokryte są srebrzysto-niebieskim, matowym kutnerem.
Mikołajek kwitnie latem (VII-VIII), rozwijając okazałe, główkowate, niebieskawostalowe, grube, walcowate, najeżone, miododajne kwiatostany, otoczone u podstawy okazałymi, szerokimi, kolczastymi, białoszarymi, mocno powcinanymi na brzegach podsadkami i osadzone pojedynczo na szczytach długich, sztywnych szypułek. Kwiaty są chętnie odwiedzane przez owady zapylające.
Mikołajek olbrzymi rozwija głęboki, mocny, palowy system korzeniowy, dzięki któremu w czasie suszy może pobierać wodę z głębszych warstw podłoża.
Jakie są wymagania uprawowe mikołajka olbrzymiego?
Mikołajek olbrzymi w uprawie preferuje w pełni słoneczne, ciepłe stanowiska i lekkie, przepuszczalne, stosunkowo suche, a nawet jałowe, piaszczyste i kamieniste gleby. Jest w pełni mrozoodporny, ale ponieważ często zamiera po kwitnieniu, bywa uprawiany jako roślina dwuletnia (zwykle zakwita w drugim roku uprawy). Zimą groźniejsza jest dla niego mokra gleba niż niskie temperatury, dlatego na stanowiskach słabo zdrenowanych i podmokłych może obumierać.
Mikołajek olbrzymi ze względu na palowy system korzeniowy nie lubi przesadzania, dlatego najłatwiej jest rozmnażać go przez wysiew nasion (roślina może dawać tez obfity samosiew).
Pielęgnacja mikołaków w ogrodzie
Roślinę należy podlewać umiarkowanie, gdyż dobrze znosi suszę, ale nadmiar wilgoci może prowadzić do zagniwania korzeni. Mikołajek nie wymaga nawożenia, choć dobrze reaguje na nawożenie organiczne (np. nieznaczne ściółkowanie kompostem).
Choroby i szkodniki mogące atakować mikołaki
Mikołajek olbrzymi jest odporny na choroby i szkodniki, ale bardzo wrażliwy na nadmiar wody w glebie, która może prowadzić do zagniwania jego korzeni i obumierania rośliny.
Zastosowanie mikołajka olbrzymiego
Mikołajek olbrzymi to jeden z najpiękniejszych i najokazalszych mikołajków. W ogrodzie wspaniale prezentuje się na niezbyt mokrych, słonecznych rabatach w towarzystwie innych kwitnących bylin jak np. jeżówki, firletki kwieciste, szałwie ozdobne, czyśćce ozdobne, kłosowce, bylice, przegorzany, perowskie, dzielżany, krwawniki, werbeny patagońskie czy liliowce. Może być też wspaniałą ozdobą skalniaków i ogrodów żwirowych.
Jego kwiatostany nadają się do ciecia i suszenia, a następnie wykorzystania w suchych bukietach.
Wybrane odmiany mikołajka olbrzymiego
- 'Silver Ghost' – główki kwiatowe i podsadki o wyraźnie srebrzystym zabarwieniu, wys ok. 60 cm
Zdjęcia: Magnus, vodolej / AdobeStock