Czerwona kapusta (Brassica oleracea var. capitata f. rubra) nazywana też kapustą modrą (tak samo jak danie z niej robione) należy do warzyw z licznej rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Wywodzi się z regionów basenu Morza Śródziemnego, a obecnie uprawiana jest głównie jako warzywo.
Jak wygląda czerwona kapusta? Czym się charakteryzuje?
Czerwona kapusta osiąga wysokość do 30 cm, a jej liście są szerokie, z wyraźnym unerwieniem. Roślina wytwarza charakterystyczną dla gatunku zwartą, kulistą lub lekko spłaszczoną główkę. Liście są grube, ciemnoczerwone często z odcieniem fioletowym. Kolor liści zawdzięcza antocyjanom, a jego intensywność zależy od odmiany i warunków uprawy.
W drugim roku uprawy kapusta wytwarza pęd kwiatostanowy z drobnymi, żółtymi kwiatami zebranymi w grona. Owocem jest łuszczyna (forma torebki).
Jak uprawiać czerwoną kapustę?
Dla uprawy kapusty należy wybierać stanowiska ciepłe i słoneczne. By mieć dobre plony warzywo to wymaga żyznej, próchniczej gleby o obojętnym pH, bogatej w składniki odżywcze. Optymalne podłoże to gleby piaszczysto-gliniaste, wilgotne, ale z dobrą przepuszczalnością.
Czerwona kapusta dobrze znosi niskie temperatury, nawet do -5°C, ale preferuje 15-20°C (temperatura poniżej 5°C hamuje wzrost).
Kapusta uprawiana jest z rozsady. Nasiona wysiewa się w marcu-maju, a sadzonki przenosi do gruntu w maju lub czerwcu.
Pielęgnacja
- Podlewanie: Kapusta wymaga regularnego nawadniania, szczególnie w okresach suszy. Niedobór wody wpływa na rozwój główek.
- Nawożenie: Zaleca się stosowanie nawozów organicznych (np. obornika) rok przed uprawą oraz nawozów mineralnych bogatych w potas. Nadmiar azotu może powodować niekorzystne zmiany w kolorze liści.
- Odchwaszczanie i spulchnianie gleby: Regularne odchwaszczanie i spulchnianie międzyrzędzi zapewniają lepszy wzrost rośliny.
- Zmianowanie: Kapustę można sadzić na tym samym stanowisku dopiero po 3-4 latach, co zapobiega chorobom i atakom szkodników.
Choroby i szkodniki
- Choroby: Najczęstsze to kiła kapusty, czarna zgnilizna kapustnych, szara pleśń, zgorzel siewek, mokra zgnilizna bakteryjna i czerń krzyżowa.
- Szkodniki: Do największych zagrożeń należą gąsienice motyli bielinków, mszyce, śmietki kapuściane, chowacze oraz mątwiki.
Zastosowanie czerwonej kapusty – w kuchni i nie tylko
Czerwona kapusta jest bogatym źródłem witamin (A, C, E, witaminy z grupy B) oraz składników mineralnych (magnez, żelazo, potas). Antocyjany zawarte w liściach działają przeciwutleniająco i wykazują działanie przeciwzapalne. Roślina jest niskokaloryczna, co czyni ją popularnym elementem diet odchudzających.
Warto wiedzieć, że sok z kapusty to znany środek na wspieranie odporności. Okłady z liści natomiast łagodzą stany zapalne i obrzęki. W kosmetyce naturalnej wykorzystuje się ją w maseczkach i tonikach, które działają przeciwutleniająco i regenerująco na skórę. Dzięki obecności antocyjanów kapusta służy jako naturalny barwnik.
Ciekawostki o kapuście czerwonej
Polska jest jednym z największych producentów kapusty, a jej czerwona odmiana cieszy się dużą popularnością. Jest chętnie jedzona na całym świecie, jednak szczególne znaczenie ma w kuchniach krajów europejskich. Jest nieodłącznym elementem tradycyjnych dań, takich jak bigos, modra kapusta z jabłkami czy gołąbki. To warzywo często podawane w czasie świąt Bożego Narodzenia.
Zdjęcia: resul, ludovikus, Svetlana, iamkuranova / AdobeStock