Ananas – 2 w 1! Owoc i roślina doniczkowa
Ananas jadalny (Ananas comosus) należący do rośliny bromeliowatych (Bromeliaceae), to znany i smakowity owoc, ale w tej samej rodzinie znajdziemy także inne gatunki, bardziej znane jako doniczkowe rośliny ozdobne, które często uprawiamy w domach (np. echmea, guzmania, frizea, oplątwa, bromelia).
Choć wydaje się, że po resztki, które nam zostają po zjedzeniu owocu ananasa, nadają się jedynie na kompost, to nic bardziej mylnego! Z tak zwanej korony ananasa, czyli jego rozety liści, można zrobić piękną, zdrową sadzonkę tej rośliny!
Jednak, aby ukorzenienie sadzonki udało się bez problemów, warto już przy zakupie wybrać do tego celu dorodny, dojrzały okaz ze zdrowymi, nieuszkodzonymi, ładnie wybarwionymi liśćmi, zebranymi na szczycie owocu w charakterystyczną rozetę osadzoną na wyraźnie widocznym pędzie kwiatowym. Unikamy więc ananasów z liśćmi pożółkłymi czy zwiędłymi, ponieważ mogą być one chore i osłabione.
Jak samodzielnie przygotować sadzonkę z ananasa? Krok po kroku
Przygotowanie sadzonki ananasa z jego rozety jest bardzo proste.
- Aby pobrać sadzonkę, należy odciąć lub ręcznie oderwać pęd i rozetę liści z niewielkim fragmentem (1-2 cm) szczytowej części owocu (lub oderwać poprzez mocne ukręcenie górnej części rośliny).
- Następnie usuwamy dolne liście z rozety, tak by odsłonić dolną część pędu, gdzie mają pojawić się nowe młode korzenie.
- Po krótkim obsuszeniu (1-2 dni) pobranej sadzonki, umieszczamy ją w naczyniu z wodą (np. w słoiku), uważając przy tym, by liście nie były zamoczone, a jedynie dolna części pędu.
- Naczynie ustawiamy w jasnym, słonecznym miejscu, tak by przez cały dzień sadzonka miała zapewnione światło (najlepiej więc pobierać sadzonki wiosną lub latem). Należy pamiętać też, by wodę z naczynia dość często wymieniać na świeżą (minimum co kilka dni), aby uniemożliwić rozwój pleśni, czy innych patogenów.
W odpowiednich warunkach, po około 2 tygodniach na zanurzonej dolnej części pędu zaczną pojawiać się nowe, białe korzenie!
Do jakiej doniczki i ziemi sadzić ananasa?
Gdy korzenie sadzonki osiągną długość około 5-8 cm, można ją posadzić je w odpowiednim pojemniku i podłożu.
Do posadzenia młodej sadzonki ananasa, najlepiej wybrać większą doniczkę (min. 20 cm średnicy) z otworami odpływowymi w dnie, a na jej dnie umieścić warstwę drenażowa (np. żwir, keramzyt lub kilka kamieni).
Wypełniamy donicę gotowym podłożem uniwersalnym lub do uprawy roślin domowych (albo zielonych). Młodą roślinę sadzimy w taki sposób, by w podłożu zagłębione były korzenie i fragment pędu aż do podstawy rozety liści, a następnie glebę lekko ugniatamy i podlewamy.
Uprawa i pielęgnacja ananasa w donicy
Po posadzeniu ukorzenionej sadzonki należy dbać o regularne podlewani miękką (lub „odstaną”) wodą, tak by gleba była stale lekko wilgotna, ale nie podmokła (może to prowadzić do gnicia korzeni).
Doniczkę z rośliną ustawiamy w jasnym, słonecznym miejscu, ale nie koniecznie w bezpośrednim słońcu (przynajmniej do czasu ukorzenienia się sadzonki w podłożu). Trzeba pamiętać, że ananas (podobnie, jak wiele roślin tropikalnych) lubi miejsca jasne, gdzie stale dociera światło, ale rozproszone. Ne będą dobre dla niego miejsca w pełni i mocno nasłonecznione, ponieważ w takich warunkach jego liście mogą nawet ulec poparzeniu. Donica z rośliną może stać też na stanowiskach nieco słabiej oświetlonych, ale lepiej nie powinien być to pełny cień (ananasy źle reagują na niedostatek światła).
Ananasy najlepiej rosną w dość ciepłych pomieszczeniach, z temperaturą około 25°C w sezonie i co najmniej 18-20°C zimą. W okresie jesienno-zimowym należy ograniczyć podlewanie rośliny (wystarczy raz na 7-10 dni), a jeśli w pomieszczeniu, gdzie stoi roślina powietrze jest suche i ciepłe można też zraszać liście, używając miękkiej wody.
W razie konieczności, w sezonie wiosenno-letnim można zasilać roślinę (gdy już ananas się ukorzeni) rozpuszczalnymi nawozami wieloskładnikowymi dla roślin doniczkowych, ale tylko w odpowiednich dawkach i najlepiej tylko do końca sierpnia. W kolejnych sezonach, gdy ananas nieco się rozrośnie, warto przesadzać go do większej donicy, aby miał jak najwięcej przestrzeni do wzrostu. Robimy to delikatnie, by nie uszkodzić przy tym korzeni i dobierając odpowiednią donicę.
Na zakwitnięcie ananasów i ewentualne owocowanie musimy jednak nieco zaczekać. W odpowiednich warunkach i przy właściwej pielęgnacji roślina zakwita (a później ewentualnie wydaje owoce) najwcześniej po około 2-3 latach po posadzeniu.
Po tym czasie z rozety liściowej wyrasta pęd, na szczycie którego zakwitają fioletowe kwiaty, a następnie latem tworzą się owoce. W uprawie domowej, owoce te po dojrzeniu mogą być mniejsze niż te znane ze sklepów i ich smak też będzie nieco inny. Można je więc pozostawić na roślinie jako oryginalną dekorację lub wykorzystać do pobrania i ukorzenienia kolejnej sadzonki.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Dmitry, Екатерина Саранцева / AdobeStock