Zdrowy dodatek do jesiennych sałatek i zup. Znajdziesz go na nieużytkach, polach i lasach

Pędy chmielu mogą wzbogacić Twoje sałatki, zupy i inne potrawy, dodając im nie tylko wyjątkowego smaku, ale także wartości odżywczych. Są bogate w witaminy, minerały i antyoksydanty. Wszystko to sprawia, że warto zainteresować się tym nieco zapomnianym skarbem.

W tym artykule znajdziesz praktyczne porady, jak krok po kroku uprawiać chmiel w domowym ogrodzie, proste i zdrowe przepisy, które odmienią Twoje kulinarne doświadczenia, oraz wskazówki, jak przechowywać te cenne pędy, aby cieszyć się nimi przez cały rok.

Jak wygląda chmiel i skąd wziął się w naszej kuchni?

Chmiel, znany głównie jako kluczowy składnik piwa, ma bogatą historię i wiele zastosowań poza browarnictwem. Pochodzący z Europy, chmiel zwyczajny (łac. Humulus lupulus) jest wieloletnią rośliną pnącą, która od wieków jest ceniona nie tylko w przemyśle piwowarskim, ale także w medycynie ludowej.

Jego zielone, stożkowate szyszki, znane jako szyszki chmielowe, są powszechnie wykorzystywane w browarnictwie dla dodania piwu goryczki i aromatu. Jednak mniej znane, ale równie fascynujące, są młode pędy chmielu, które wyrastają wiosną. Te delikatne, zielone pędy przypominają szparagi w smaku i konsystencji, a ich delikatna, lekko gorzka nuta sprawia, że są wyjątkowym dodatkiem do wielu potraw.

W kulturach europejskich pędy chmielu były cenione za ich smak i wszechstronność. W niektórych regionach, takich jak Belgia, pędy chmielu są uważane za rarytas, podobnie jak szparagi. W ostatnich latach, dzięki rosnącej popularności lokalnych i sezonowych produktów, pędy chmielu zyskują na popularności także w innych częściach świata, wzbogacając kulinarny krajobraz o nowe, ekscytujące smaki.

Czy pędy chmielu są zdrowe? Warto je jeść?

Pędy chmielu nie tylko wzbogacają smak potraw, ale są również źródłem licznych korzyści zdrowotnych. Bogate w witaminy, minerały i inne bioaktywne związki, mogą stanowić wartościowy dodatek do diety.

• Zawartość witamin i minerałów: Pędy chmielu są źródłem witamin, takich jak witamina C, która jest znana ze swoich właściwości przeciwutleniających i wzmacniających układ odpornościowy. Zawierają również witaminy z grupy B, które są niezbędne dla zdrowia skóry, włosów i ogólnego samopoczucia.
• Właściwości przeciwzapalne: Chmiel jest znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych, co czyni go pomocnym w łagodzeniu stanów zapalnych i bólu.
• Wsparcie układu pokarmowego: Pędy chmielu mogą wspomagać trawienie, dzięki zawartości błonnika i związków gorzkich, które stymulują wydzielanie soków trawiennych.
• Wspomaganie snu: Chmiel od dawna jest używany w medycynie ludowej jako środek uspokajający i wspomagający sen. Chociaż te właściwości są bardziej związane z szyszkami chmielu, pędy również mogą mieć łagodne działanie relaksujące.
• Antyoksydanty: Pędy chmielu zawierają związki fenolowe, które działają jako antyoksydanty, pomagając chronić organizm przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.
  
  

Włączenie pędów chmielu do diety to nie tylko sposób na dodanie nowych smaków do potraw, ale także na wzbogacenie diety o składniki odżywcze, które mogą przynieść korzyści dla zdrowia.

O czym pamiętać, zbierając dziki chmiel? Gdzie go znaleźć? 

Podczas zbierania dzikiego chmielu, kluczowe jest umiejętne rozpoznawanie rośliny, aby uniknąć pomyłki z innymi, potencjalnie szkodliwymi gatunkami. Dziki chmiel najczęściej można znaleźć w lasach liściastych, na skrajach lasów, a także wzdłuż strumieni i rzek, gdzie panuje wilgotny i żyzny mikroklimat. Pamiętaj, aby zbierać tylko zdrowe, młode pędy i liście, unikając roślin zanieczyszczonych lub rosnących w pobliżu dróg i terenów przemysłowych. Zawsze też warto sprawdzić lokalne przepisy dotyczące zbieractwa, aby upewnić się, że działamy zgodnie z prawem i etyką ekologiczną.

Jak uprawiać chmiel w domowym ogrodzie?

Uprawa chmielu w domowym ogrodzie to fascynujące doświadczenie, które może być zarówno satysfakcjonujące, jak i korzystne dla zdrowia. Aby rozpocząć, ważne jest, aby wybrać odpowiednie miejsce – chmiel najlepiej rośnie w pełnym słońcu i dobrze zdrenowanej glebie, otrzymując co najmniej 6-8 godzin światła słonecznego dziennie. Jako roślina pnąca, chmiel może osiągnąć wysokość 6-8 metrów, dlatego niezbędne jest zapewnienie mocnej struktury wspierającej, takiej jak trejaż lub pergola.

Sadzenie najlepiej przeprowadzić wczesną wiosną. Sadzonki chmielu sadzi się w rozstawie około 60x20 cm.

Regularne podlewanie, szczególnie w cieplejszych miesiącach, jest kluczowe, a chmiel preferuje wilgotną, ale nie przemoczoną glebę. Wspomaganie wzrostu za pomocą kompostu lub organicznego nawozu również przyniesie korzyści.

Zbiór i przechowywanie: ścinamy wiosną, a korzystamy jesienią!

Pędy chmielu są gotowe do zbioru wiosną, gdy osiągną długość ok. 15-20 cm i są miękkie oraz elastyczne. Świeże pędy najlepiej spożyć na świeżo, czyli jak najszybciej. Jeśli jednak musisz je przechować, owiń je wilgotnym ręcznikiem papierowym i umieść w lodówce, gdzie mogą wytrzymać do kilku dni (tak samo naj szparagi).

Pędy chmielu można też suszyć, rozwieszając je w ciepłym, suchym miejscu z dobrą cyrkulacją powietrza. Po wysuszeniu przechowuj je w szczelnie zamkniętym pojemniku w chłodnym, ciemnym miejscu. Suszone pędy mogą być używane nawet jesienią, w formie swoistej przyprawy. Warto to robić, ponieważ pozwalają na uzyskanie potraw z nutą bardzo unikalnego smaku.

Przepisy kulinarne: Proste i zdrowe przepisy na sałatki i zupy z dodatkiem pędów chmielu

Sałatka wiosenna z pędami chmielu

• Składniki: młode pędy chmielu, mieszanka sałat, pomidorki koktajlowe, orzechy włoskie, kozie ser.
• Przygotowanie: Blanszuj pędy chmielu przez 2-3 minuty, a następnie wymieszaj z pozostałymi składnikami. Polej lekkim winegretem.
  
  

Kremowa zupa z pędami chmielu

• Składniki: pędy chmielu, ziemniaki, cebula, czosnek, bulion warzywny, śmietana.
• Przygotowanie: Podsmaż cebulę i czosnek, dodaj pokrojone ziemniaki i pędy chmielu. Zalej bulionem i gotuj do miękkości. Zblenduj na gładką masę, dodaj śmietanę i dopraw do smaku.
  
  

Suszone pędy chmielu jako dodatek do zup i innych dań

• Zasuszone pędy chmielu dodajemy do zup, w taki sam sposób jak liście laurowe czy ziele angielskie (owoce korzennika lekarskiego). Natomiast sporządzając sałatki i inne potrawy można go zmielić i w niewielkiej ilości dodawać do sosów.
  
  

Tekst: ZO, zdjęcie tytułowe: Comugnero Silvana / AdobeStock