Drogi i ścieżki ogrodowe – jak je zaprojektować?

Droga jest chyba pierwszym zamanifestowaniem tego co ludzkie; stanowi ona punkt ciężkości w każdym ludzkim działaniu. Dziecko w swoich pierwszych próbach chodzenia dąży ku drodze, w burzy życia człowiek wytycza sobie własną drogę… Droga musi mieć cel, także w architekturze – pisał Le Corbusier, nie tylko wybitny architekt i urbanista, ale także malarz i rzeźbiarz, nazywany papieżem modernizmu.

Kompozycja drogi a style ogrodowe

Kiedy weźmiemy pod uwagę dwa główne typy ogrodów – ogród formalny o geometrycznej i regularnej kompozycji oraz ogród nieformalny, naturalistyczny o swobodnym układzie, możemy zauważyć, że jedną z pierwszych cech, która je różni jest forma drogi. W ogrodach formalnych droga jest podporządkowana regułom geometrii. W jej kompozycji dominują kąty proste i ostre. Natomiast w ogrodach nieformalnych ścieżki prowadzone są w sposób swobodny, nieregularny, naśladujący naturę. Przeważają tam łagodne i szerokie łuki, które dodają lekkości i podkreślają organiczny charakter kompozycji.

Jeśli spojrzymy w ten sposób na proces projektowania ogrodu, a nawet na samo myślenie o nim, od razu zauważymy nierozerwalny związek między kompozycją drogi a kompozycją całego ogrodu. Dlatego też jednym z pierwszych działań projektowych powinno być wytyczenie i zaaranżowanie czytelnego układu komunikacji, który wpłynie nie tylko na funkcjonalność przestrzeni, ale również jej estetykę i styl.

Fot. Anterovium / Depositphotos

Dobrze zaprojektowana droga oprowadza po całym ogrodzie – to od niej zależy, na które z pozostałych elementów ogrodu skierujemy wzrok. Ścieżka z punktowym oświetleniem staje się dodatkowym atutem ogrodu zwłaszcza po zmroku.

Fot. szefei / Depositphotos

Od układu ścieżki zależy rozmieszczenie pozostałych elementów ogrodowych – w tym przypadku nasadzeń.

Fot. sexlim / Depositphotos

Dobrze zaprojektowana ścieżka łączy wszystkie strefy w ogrodzie – w tym przypadku przechodzi przez zbiornik wodny, stanowiąc dodatkową atrakcję.

Droga to nie tylko komunikacja

Droga jest elementem całej kompozycji. Ma wpływ na jej odbiór i ostateczną formę. Co więcej, odgrywa kluczową rolę w budowaniu harmonii i balansu. To ona porządkuje przestrzeń. Prowadzi do konkretnych miejsc i stref, przez co nadaje rytm i określa rangę pozostałych elementów ogrodowych. To od jej układu w dużej mierze zależy rozplanowanie wszystkich wnętrz ogrodowych. Nawet to, z jakiej perspektywy będziemy oglądać ogród zależy przede wszystkim od tego, w jakich kierunkach poprowadzimy ścieżki. Dlatego ich prawidłowe rozplanowanie jest tak istotne.

Układ komunikacji to szkielet ogrodu, jego baza, plansza, do której dodaje się kolejne komplementarne komponenty. Często to właśnie droga wyznacza granice działki – jest więc jednocześnie ramą ogrodu, która otwiera i zamyka kompozycję.

To wszystko nie oznacza oczywiście, że droga powinna dominować w kompozycji ogrodu. Tak naprawdę właściwie zaprojektowana komunikacja nie przytłacza, nie odciąga uwagi od domu, małej architektury, czy głównych bohaterów ogrodu, czyli roślin, ale eksponuje je i wyznacza im takie miejsce, by były jak najbardziej widoczne.

Zdjęcie tytułowe: iriana88w / Depositphotos