Uprawa juki karolińskiej w ogrodzie | Co zrobić, aby zakwitła?
Juka karolińska, zwana też często juką ogrodową, przyciąga wzrok swoimi imponującymi białymi kwiatostanami i szpiczastymi liśćmi. Mimo że wygląda egzotycznie i pochodzi z "ciepłych krajów", to z powodzeniem może rosnąć w naszym klimacie, jeśli zapewnimy jej osłonięte od wiatru, nasłonecznione stanowisko i odpowiednią glebę.
Juka w ogrodzie
Juki należą do rodziny szparagowatych i w naszym klimacie zwykle rosną nie wykształcając pnia. Wydają za to piękną, gęstą rozetę liści przypominających zielono-niebieskie szable. Podczas letnich miesięcy pojawiają się majestatyczne kwiatostany, które mogą mieć nawet 2 metry wysokości. Obsypane są białymi, pachnącymi kwiatami w kształcie dzwonków.
![]() Fot. Hans Braxmeier/Pixabay |
![]() Fot. Sylwia Hennek |
Juki w swoim naturalnym środowisku rosną na terenach suchych i raczej jałowych, stąd wspaniale nadają się na żwirowe rabaty. Czarują też jako soliter posadzony na trawniku.
![]() Fot. Maja Dumat / CC BY 2.0 / Wikimedia Commons |
![]() Fot. William Avery / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons |
![]() Fot. Megan Hansen Flickr / CC BY-SA 2.0 |
Juki ogrodowe: dekoracyjne odmiany
W polskich ogrodach najczęściej sadzimy jukę karolińską (Yucca filamentosa). Jej zimozielone liście o chłodnym, niebieskawym odcieniu mogą mierzyć 60-75 cm długości. Kremowo-seledynowe kwiaty są częścią wiechowatego kwiatostanu, który dorasta nawet do 2,5 m wysokości. Pojawiają się one zwykle pod koniec czerwca.
Oprócz klasycznej juki karolińskiej możemy wzbogacić wygląd swojego ogrodu dzięki jukom o liściach w dekoracyjne pasy:
- Juka karolińska 'Variegata' ma liście o niemal białych brzegach.
- Juka karolińska 'Bright Edge' pozostaje nieco mniejsza – dorasta do 50 cm wysokości, a liście ma kremowo-biało obrzeżone.
- Juka karolińska 'Color Guard' jest wyższa (75 cm) i zaczyna kwitnąć już w czerwcu. Przez środek jej liści biegnie jasny, kremowo-żółty pas, zaś kiedy zaczynają się chłodniejsze dni całe nabierają czerwonego odcienia.
Juka wspaniała (Yucca gloriosa) jest również bardzo odporna na mróz. Kwitnie pod koniec lata. Jej zielone liście mogą mierzyć 30-50 cm długości, a pęd kwiatostanowy dorasta do 1,4 m wysokości. Wykształca białe, kremowe bądź zielonkawe kwiaty o przyjemnym zapachu.
Juka ogrodowa: wymagania i pielęgnacja
Stanowisko
Juki pochodzą z południowo-wschodnich stanów USA i Meksyku, dlatego uwielbiają słońce i ciepło. Co ważne, juka karolińska wykształca silny korzeń, dlatego gdy planujemy posadzić ją w ogrodzie – dobrze wybierzmy miejsce. Późniejsze przesadzenie czy usunięcie rośliny może być bardzo trudne. Liście juki są dość ostro zakończone, co warto wziąć pod uwagę, jeśli z ogrodu korzystają też dzieci.
Sadzenie
Najlepiej rosną w bardzo przepuszczalnym, piaszczystym i wapiennym podłożu. Preferują alkaliczny (zasadowy) odczyn gleby. Bardzo nie lubią gleb kwaśnych! Przy wysadzaniu juki do gruntu uważamy, aby umieścić ją w ziemi na tej samej wysokości, na jakiej rosła wcześniej, czy też w donicy. Ziemia powinna być przepuszczalna, ale jednocześnie żyzna, aby roślina mogła wydać swoje imponujące kwiaty. Warto wykopać dół większy niż wydaje się potrzebny i wysypać go mieszanką ziemi ogrodowej, piasku i gliny. Dzięki temu także młode juki pojawiające się w kolejnych latach będą mogły zdrowo rosnąć.
Nawożenie i podlewanie
W sezonie zasilamy juki wieloskładnikowym nawozem, a wiosną i jesienią ściółkujemy ziemię wokół roślin. Rośliny są wrażliwe na nadmiar wody, dlatego też gleba musi być przepuszczalna, a nawadnianie racjonalne (roślina nigdy nie może stać w wodzie) i niezbyt częste.
Choroby
Juki ogrodowe to odporne rośliny. Jeśli wybierzemy dla nich odpowiednie stanowisko i pielęgnujemy je w odpowiedni sposób, rzadko będą atakowały je choroby czy szkodniki. Choroby grzybowe lub zgnilizna mogą pojawić się wtedy, gdy roślina rośnie w zbyt wilgotnym podłożu. Złe warunki uprawy mogą też sprawić, że juki zaatakują choroby grzybowe – plamistość liści, czy antraknoza. Pierwsza ma postać plam, które schną i kruszą się, druga zaś objawia się nekrotycznymi przebarwieniami. W obu przypadkach opryskujemy rośliny preparatami grzybobójczymi.
Zabezpieczane na zimę
Juka karolińska jest bardzo odporna na mróz, dlatego z powodzeniem może spełniać rolę egzotycznego akcentu w ogrodzie. Przed nadejściem mrozów liście juki związujemy sznurkiem, a całą roślinę zabezpieczamy słomianym chochołem.
Kwitnienie juki ogrodowej
Juka kwitnie tylko raz i po kwitnieniu zamiera, jednak wcześniej wydaje młode odrosty, które zajmują miejsce obumarłej rośliny. Kiedy już przekwitnie, dobrze jest usunąć pęd kwiatowy - dzięki temu zrobimy miejsce młodym jukom. Najczęściej rosną one gęsto obok siebie, dzięki temu dobrze zakrywają miejsce po roślinie-matce.
Rozmnażanie juki ogrodowej
Juki można dość łatwo rozmnożyć dzieląc dorosłe rośliny. Innym sposobem jest oddzielenie wiosną młodych odrostów. Jeśli rozmnożymy juki ogrodowe w ten sposób, czyli wegetatywnie, będziemy mieli pewność iż nasze rośliny będą miały te same cechy, jak ich rośliny-matki – zarówno jeśli chodzi o wygląd, jak i odporność.
Juki można też uzyskać z nasion. Ta metoda polecana jest do uzyskania mniej odpornych juk, które możemy uprawiać w donicach. Wiosną lub jesienią za pomocą wideł wykopujemy roślinę z gruntu. Dzielimy ją ostrym nożem lub szpadlem na dwie lub więcej części. Miejsca po cieciu posypujemy środkiem grzybobójczym i następnie sadzimy rośliny do gruntu. Podzielone w ten sposób sadzonki mają już swoje korzenie, więc z reguły przyjmują się dobrze w nowym stanowisku.
Tekst: Sylwia Hennek, zdjęcie tytułowe: russellstreet Flickr/CC BY-SA 2.0
Komentarze