Juki – egzotyczne pióropusze
Jedna juka może bardzo różnić się od drugiej. Są takie, które mają gruby i mocny pień, są takie, które prawie nie mają go wcale. Niektóre mają na końcu pnia rozetę liści, inne zaś mają liczne pędy boczne.
Ze względu na pokaźne rozmiary warto przygotować im więcej miejsca. Dorosła roślina może mieć 1 m wysokości. Juki rosną także bardzo dobrze w uprawie hydroponicznej.
Jako rośliny doniczkowe do wnętrz najlepsze są trzy gatunki
- juka aloesowa (Yucca aloifolia) będzie najwyższa, ma sztywne, ostre, niebieskozielone,
- juka gwatemalska (Yucca elephantipes) ma zgrubiały pień i przewieszające się elegancko, ostre liście,
- juka gloriosa (Yucca gloriosa) ma krótki pień i szersze iście, pozostaje raczej niska.
Wszystkie trzy pochodzą z południa Ameryki Północnej i z Ameryki Środkowej. Do uprawy w gruncie polecamy sprawdzoną jukę karolińską (Yucca filamentosa).
▶ Dowiedz się więcej o uprawie juki w domu oraz w ogrodzie
Juki na balkon i taras
Jeśli chcemy uprawiać juki na tarasie lub balkonie, to do najodporniejszych należą juka rostrata (Yucca rostrata), juka rigida (Yucca rigida) i juka Thopnsona (Yucca thompsoniana).
Juka rostrata (Yucca rostrata)
Jest jedną z najpopularniejszych juk. Zawdzięcza to nie tylko egzotycznemu wyglądowi, ale również wyjątkowej odporności na mróz. Jej liście mają niebieskozielony kolor i maleńkie kolce na brzegach. Posadzona w gruncie może przy zachowaniu bardzo suchych warunków wytrzymać nawet -20°C. Uprawiana w donicy na tarasie może zdobić aż do pierwszych przymrozków.
Rośnie naturalnie na pustynnych terenach wzdłuż Rio Grande w Teksasie i północnym Meksyku. Często spotkać ją można w pobliżu kaktusów i agaw. Jako roślina doniczkowa jest łatwa w uprawie i odporna na szkodniki. Może być też uprawiana we wnętrzach, także w ogrodach zimowych.
Juka rigida (Yucca rigida)
Na pierwszy rzut oka yucca rigida wygląda jak yucca rostrata. Ma jednak znacząco szersze i sztywniejsze liście, które dodatkowo są wygięte w rynienkę. Mają niebieskawy, jakby przypudrowany kolor. Yucca rigida jest także bardzo odporna na mróz (do -18°C). Starsze rośliny mogą się rozgałęziać. Jako juka doniczkowa przyciąga wzrok wyjątkowo, dzięki szorstkim liściom, które sprawiają wrażenie sztucznych.
Juka Thompsona (Yucca thompsoniana)
Jest podobnie jak yucca rostrata bardzo odporna na mróz (-20°C) i szkodniki. Jej liście mają jasnozielony kolor i maleńkie kolce na brzegach. Są nieco krótsze od liści yucca rostrata i nie tak giętkie. W swoim naturalnym środowisku porasta kamieniste tereny płaskowyżu Edwards. Yucca thompsoniana po kwitnieniu może po osiągnięciu wysokości ok. 1 m tworzyć rozgałęzienia.
Yucca thompsoniana fot. Sylwia Hennek |
Yucca rostrata fot. Sylwia Hennek |
Uprawa i pielęgnacja juki na balkonie i tarasie
Stanowisko - światło i temperatura
Juka będzie najlepiej rosła w miejscu słonecznym i przewiewnym. Latem warto ją wystawić na zewnątrz - na taras. Z końcem września wstawiamy je z powrotem do domu, do chłodnego miejsca o temperaturze około 5-8 stopni. Mogą również zimować w mieszkaniu, będą jednak nieco bardziej narażone na choroby i szkodniki.
Podlewanie
W lecie warto je obficie podlewać. Nawadniamy jukę rzadko, ale obficie - tak, by cała bryła korzeniowa była dobrze nawodniona. Później zostawiamy do wyschnięcia. Zimą juka potrzebuje tylko trochę wody - podlewamy raz na tydzień lub nawet rzadziej. Najlepiej przeprowadzić tzw. test kciuka, czyli włożyć palec do ziemi i sprawdzić, czy jest wilgotna czy sucha. Jukę podlewamy wtedy, gdy ziemia będzie sucha.
Nawożenie
Dojrzałe rośliny nawozimy co trzy tygodnie wiosną i latem (najlepiej specjalistycznym nawozem do juk). Młodszym egzemplarzom, które przesadzamy co roku do nowej ziemi, wystarczą 2 lub 3 dawki nawozu w okresie wegetacji.
Rozmnażanie
Młode rośliny potrzebują dużo ciepła i wysokiej wilgotności. Można spróbować rozmnażanie przez sadzonki . Wczesną wiosną ucinamy pędy juki (około 25-30 cm), które w dolnej części są już zdrewniałe. Puszczają one korzenie w mieszaninie gleby piaszczystej i odpowiednio ciepłej (22-24 stopni).
Problemy - choroby i szkodniki
Juka, której jest zimą zbyt ciepło, traci liście. Jest także wrażliwa na atak szkodników - np. mszyc lub przędziorków. Mszyce pojawiają się również wtedy, gdy roślina stoi w zbyt ciemnym pomieszczeniu. Brązowe końcówki liści mogą mieć dwie przyczyny: zbyt suche powietrze lub suche podłoże. Korzenie gniją dość łatwo, zapobiegać temu można wsypując na dno donicy dobry drenaż podczas przesadzania.
Tekst i zdjęcia: Sylwia Hennek