Dieta dla larw pszczół
Młody organizm potrzebuje odpowiednio zbilansowanej diety. Wiemy, jak ważne jest to w przypadku dzieci. To samo dotyczy zwierząt. Właściciele szczeniąt czy kociąt zdają sobie z tego sprawę – na rynku dostępne są karmy dla juniorów, nieco różniące się od karmy dla zwierząt dorosłych.
"Podobnie jest z pszczołami – ich larwy potrzebują pożywienia o składzie innym, niż owady dorosłe. Warto, by wzięli to pod uwagę chociażby właściciele upraw wielkoobszarowych. W ich interesie jest dobry stan populacji pszczół" – sugeruje dr Michał Filipiak z Instytutu Nauk o Środowisku UJ.
Zbadał on, czy jakość, czyli wartość odżywcza pyłku różnych gatunków roślin może wpływać na wzrost i rozwój larw dzikiej pszczoły. Okazało się, że niektóre rośliny określane jako "nektarodajne" lub "pyłkodajne" i uważane za przyjazne pszczołom, mogą negatywnie wpływać na populacje pszczół, ograniczając wzrost i rozwój larw odżywiających się niezbilansowanym pokarmem. Wyniki ukazały się w "Journal of Applied Ecology".
Pyłek to materiał budulcowy dla larw
- Nieodpowiedni pyłek
Naukowiec udowodnił, że do roślin produkujących pyłek nieodpowiedni dla dzikiej pszczoły należą między innym:- lawenda,
- mak,
- gatunki z rodziny astrowatych, np. mniszek i osty,
- słonecznik, rzepak i kukurydza, a więc rośliny uprawne, często zajmujące duże powierzchnie jako monokultury.
- Pyłek dobrej jakości
Do roślin produkujących pyłek dobrej jakości zalicza się z kolei:- bób,
- dzika koniczyna,
- jeżyna,
- dziurawiec,
- gorczyca polna,
- orzech czarny,
- niektóre wierzby.
Fot. Pixabay
kamelia japońska (Camellia japonica), koniczyna biała (Trifolium repens), bób (Vicia faba), dziurawiec (Hypericum perforatum), jeżyna (Rubus ulmifolius). |
Dr Filipiak informuje, że w samej Polsce żyje około 3 tys. gatunków roślin produkujących pyłek oraz blisko 500 gatunków pszczół mających różne wymagania pokarmowe.
Wyjaśnia, że nektar daje dorosłym pszczołom energię niezbędną do wszelkich aktywności. Pyłek wykorzystywany jest jako materiał budulcowy, z którego larwy tworzą własne organizmy. Aby "zbudować" zdrową pszczołę, potrzebny jest pyłek wysokiej jakości, bogaty w fosfor, sód, mangan, magnez, potas, żelazo, wapń, azot, cynk czy miedź. Molekuły zawierające atomy tych pierwiastków wykorzystywane są do budowy tkanek i organów, do ochrony przed patogenami, do regulacji fizjologii, i do utrzymania całego organizmu w dobrej kondycji.
Tymczasem rośliny przyjazne pszczołom definiowane są na podstawie ilości produkowanego pokarmu oraz częstotliwości odwiedzin przez owady dorosłe, szukające energii (nektaru). W konsekwencji, działania ochroniarskie zmierzające do poprawy bazy pokarmowej dzikich pszczół są nieefektywne.
Do poprawienia bazy pokarmowej pszczół nie wystarczy wysianie roślin chętnie odwiedzanych przez zapylacze, promowanych obecnie jako przyjazne pszczołom. Ważne jest, aby pszczoły miały również dostęp do roślin produkujących pyłek odpowiedniej jakości, pozwalający na zbilansowanie diety larw. Takie właśnie rośliny należy dołączyć do mieszanek nasion proponowanych obecnie jako przyjazne pszczołom, do trawników kwietnych czy pasów kwietnych tworzonych z myślą o pszczołach – mówi dr Filipiak.
Naukowiec podsumowuje, że podczas działań na rzecz poprawy bazy pokarmowej pszczół należy wziąć pod uwagę kluczowe gatunki roślin, które produkują pyłek bogaty w ważne składniki odżywcze, o składzie chemicznym pozwalającym na zbilansowanie diety larw pszczół. Tak więc, kiedy wysiewamy pszczołom lawendę, upewnijmy się, że w pobliżu znajdzie się również dzika koniczyna, dziurawiec czy gorczyca polna.
Badania są częścią projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. |
2019-04-24
Tekst i zdjęcia: źródło – PAP - Nauka w Polsce