Projekt rabaty przyjaznej zapylaczom | Daj się ponieść kolorom i zapachom!

Dlaczego musimy zatroszczyć się o owady zapylające? 

Projektanci ogrodów coraz częściej integrują elementy przyjazne dla zapylaczy w swoich projektach. Rabaty dla zapylaczy to obszary ogrodu, które są specjalnie zaprojektowane i sadzone z myślą o wspieraniu populacji owadów zapylających, takich jak pszczoły, trzmiele i motyle. 

Piet Oudolf, holenderski projektant ogrodów, jest znany z tworzenia naturalistycznych ogrodów pełnych traw, bylin i kwiatów przyjaznych dla owadów. Sarah Raven, brytyjska projektantka ogrodów, autorka i prezenterka telewizyjna, w swoich projektach często promuje rośliny i kwiaty, które przyciągają pszczoły. RHS (Royal Horticultural Society), czyli Brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze promuje ogrody przyjazne dla zapylaczy i prowadzi badania nad roślinami przyciągającymi owady zapylające.

Prawie wszystkie nasze łąki zostały spryskane i ponownie obsiane bardziej wydajnymi trawami w celu uzyskania większej ilości siana, a inne zostały przekształcone w pola uprawne. Szacuje się, że do 1984 r. 97% nizinnych półnaturalnych użytków zielonych zniknęło w ciągu ostatnich 50 lat, a ocalałe łąki są obecnie bardzo rozdrobnione i często zdegradowane. To straszne zniszczenie piękna i bogactwa naszego krajobrazu - ale to także katastrofa dla naszych rodzimych zapylaczy - pisze Sarah Raven na swoim blogu. 

Projektowanie ogrodów przyjaznych dla zapylaczy staje się więc coraz bardziej popularne, ponieważ ludzie zdają sobie sprawę z ważnej roli, jaką odgrywają zapylacze w utrzymaniu zdrowych ekosystemów. Coraz więcej projektantów ogrodów i ogrodników angażuje się w tworzenie przestrzeni, które wspierają te istoty i ich ochronę. Jak zabrać się za to w swoim ogrodzie? Wziąć przykład od najlepszych! 

Jak zaprojektować rabatę przyjazną zapylaczom?

Stworzenie wspaniałego ogrodu może mieć znaczenie nie tylko estetyczne, ale także dla lokalnej dzikiej przyrody. Poprzez skupienie się na roślinach sprzyjających populacjom zapylaczy, takim jak pszczoły, motyle i ptaki, możemy zapewnić im odpowiednie siedlisko, pożywienie i dostęp do wody, co zapewni im przetrwanie i w zbawienny sposób wpłynie na nasze środowisko.

Fot. Projekt wykonany w naszym programie

Rośliny zastosowane w projekcie rabaty:
Amorfa krzewiasta
Forsycja pośrednia 'Goldzauber'
Jeżówka purpurowa 'Doubledecker' 
Jeżówka purpurowa 'Alba'
Krwawnik pospolity 'Terracotta' 
Lawenda pośrednia
Sadziec pomarszczony 'Lucky Melody' 
Kocimiętka Faassena 'Purrsian Blue' 

Oto kilka wskazówek, jak zaprojektować rabatę przyjazną zapylaczom

Wybierz odpowiednie rośliny: Wybierając rośliny do rabaty, postaw na te, które są atrakcyjne dla zapylaczy. Kwiaty o jasnych kolorach i prostym kształcie są najbardziej atrakcyjne dla owadów. Wybieraj rośliny, które zakwitają przez cały sezon, aby zapewnić im stałe źródło pożywienia. 

Zadbaj o różnorodność roślin, które zakwitają o różnych porach roku, co zapewni ciągły dostęp do pożywienia dla owadów przez cały sezon. Wprowadź kwiaty jednoroczne i byliny, różnej wielkości i kształtu. Zbierz nasiona dzikich kwiatów, które widzisz i lubisz na lokalnych obszarach trawiastych. Zbierz główki lub po prostu wrzuć nasiona do brązowej koperty lub papierowej torby. Pozostaw je w chłodnym, ale przewiewnym miejscu do wyschnięcia przed wysiewem.Nasiona dzikich kwiatów można wysiewać późną jesienią. Niektóre byliny potrzebują zimowego chłodu, aby wykiełkować. Jeśli wysiejesz je jesienią, gatunki te dołączą do innych bylin, a także kiełkujących wiosną roślin jednorocznych i dwuletnich, więc wszystko powinno dobrze wyrosnąć. Przejrzyj naszą ofertę mieszanek nasion łąkowych lub stwórz własną mini łąkę z naszymi nasionami dzikich kwiatów.

Unikaj pestycydów: Unikaj stosowania pestycydów w swojej rabacie, ponieważ mogą one szkodzić owadom zapylającym. Zamiast tego, korzystaj z naturalnych metod kontroli szkodników i bądź cierpliwy w walce z ewentualnymi problemami.

Zapewnij schronienie dla owadów: Zaprojektuj rabatę z miejscami schronienia dla owadów, takimi jak stosy kamieni, martwe drewno lub specjalne domki dla owadów. Te schronienia mogą pomóc zapylaczom, zwłaszcza w okresie zimowym lub podczas deszczowej pogody.

Rozważ dodanie niewielkiego zbiornika wodnego do rabaty, który będzie miejscem, gdzie zapylacze będą mogły się napić. Uwaga: Upewnij się, że woda jest czysta i nie używaj środków chemicznych.

Ograniczaj chemiczne nawozy: Unikaj nadmiernej ilości chemicznych nawozów, które mogą zanieczyścić glebę i wodę. Zamiast tego, stosuj naturalne metody nawożenia, takie jak kompostowanie. 

Chcesz założyć trawnik? Przemyśl to 

Warto przemyśleć swoje podejście do trawnika. Chociaż tradycyjne trawniki są uznawane za estetyczne, nie są zbyt przyjazne dla zapylaczy. Trawniki rzadko stanowią wartość siedliskową dla owadów zapylających, a ich pielęgnacja może przyczyniać się do zanieczyszczenia powietrza i wód. Zamiast tego, warto rozważyć alternatywne podejście, które będzie bardziej korzystne dla lokalnego ekosystemu.

Choć mały trawnik może być funkcjonalny, zastąpienie go bogatą w rodzime rośliny łąką kwietną przyniesie większe korzyści dla lokalnej dzikiej przyrody. Wybór rodzimych roślin, które są atrakcyjne dla zapylaczy, może znacznie wzbogacić różnorodność biologiczną w ogrodzie.

Jeśli masz trawnik, staraj się wydłużać okresy między koszeniem. Pozwoli to roślinom rosnąć i kwitnąć, co jest szczególnie ważne wczesną wiosną, kiedy inne źródła pożywienia dla zapylaczy mogą być wciąż ograniczone. Nie spiesz się także z usuwaniem chwastów. Niektóre chwasty, takie jak mlecze, mogą być cennym źródłem nektaru dla pszczół na początku sezonu. Dbanie o ogród w sposób bardziej ekologiczny i z myślą o zapylaczach może przynieść wiele korzyści dla lokalnego ekosystemu, a także pozwoli cieszyć się pięknymi widokami i obserwować różnorodność dzikiej przyrody w akcji! 

Pamiętaj o gatunkach rodzimych!

Gdybym miała wymienić rzeczy, które sprawiają mi najwięcej przyjemności w ogrodzie, zdecydowanie w pierwszej piątce znalazłaby się łąka z dzikimi kwiatami. Po prostu uwielbiam to miejsce, uwielbiam siedzieć w naszej kuchni, patrzeć na nie i widzieć, jak roi się od zapylaczy, pszczół, motyli, a także dzikich ptaków (...). Jest to po prostu rodzaj natury w pewien sposób wzmocnionej i myślę, że właśnie dlatego ją uwielbiam, ale są różne rzeczy, które warto wiedzieć o sukcesie łąk dzikich kwiatów, a pierwszą z nich jest to, że ważne jest, aby zrozumieć różnicę między łąką wieloletnią a łąką jednoroczną - zwraca uwagę Sarah Raven. Posłuchajcie:

Skupienie się na rodzimych roślinach w projekcie ogrodu to wielki ukłon w stronę zapylaczy. Wprowadzenie do swojego ogrodu roślin rodzimych gatunków pozwala zapewnić lokalnym dzikim zwierzętom dokładnie te rodzaje pożywienia i siedlisk, które są dla nich naturalne. To kluczowy krok, aby wspomóc ich rozwój i przetrwanie w naszym otoczeniu.

Jeśli masz już w swoim ogrodzie rośliny nierodzime, nie musisz ich od razu usuwać. Nadal mogą one spełniać pewne funkcje i być pomocne dla dzikiej przyrody. Jednak im więcej roślin rodzimych wprowadzisz do swojego zielonego zakątka, tym bardziej wspomożesz lokalny ekosystem. Jeśli decydujesz się na rośliny spoza rodzimych gatunków, postaraj się wybierać te, które pochodzą z podobnego klimatu, aby mogły rosnąć prawidłowo bez nadmiernego zapotrzebowania na nawadnianie.

Owady kochają kolory! 

Owady zapylające, takie jak pszczoły, trzmiele, motyle i niektóre gatunki much, uwielbiają kwiaty o różnych kolorach. Kolor kwiatów może być jednym z czynników, który wpływa na ich atrakcyjność dla owadów zapylających. Oto kilka przykładów, jakie kolory kwiatów warto wprowadzić do swojego ogrodu:

Kwiaty koloru niebieskiego i fioletowego: Motyle, zwłaszcza te o długim aparacie gębowym, często preferują kwiaty o kolorze fioletowym i niebieskim. Przykładem takich kwiatów są niezapominajki i lawendy.

Kwiaty koloru żółtego i pomarańczowego: Pszczoły, motyle i niektóre gatunki much często przyciągają kwiaty o jaskrawych kolorach, takie jak żółte i pomarańczowe. Rośliny takie jak nagietki, żeniszki i słoneczniki są często odwiedzane przez te owady.

Kwiaty koloru czerwonego: Kwiaty o intensywnym czerwonym kolorze mogą przyciągać niektóre gatunki pszczół.

Kwiaty koloru białego: Kwiaty o kolorze białym są często odwiedzane przez nocne owady zapylające, takie jak ćmy.

Kwiaty koloru różowego i purpurowego: Niektóre owady, w tym pszczoły, motyle i trzmiele, mogą być zainteresowane kwiatami o delikatnym różowym odcieniu.

Woda to podstawa!

Zapewnienie dostępu do wody w ogrodzie może pomóc przyciągnąć i wspierać owady zapylające. Oto kilka sposobów, jak można dostarczyć wodę owadom w przydomowym ogrodzie:

Miska z wodą: Umieść płaską miskę lub płytki pojemnik z wodą np. na rabacie. Upewnij się, że miska jest płytka, aby owady mogły się bezpiecznie napić. Możesz również dodać kilka kamieni. 

Mały zbiornik wodny: Jeśli masz większy ogród, rozważ budowę małego stawu. Owady zapylające, zwłaszcza pszczoły, często lubią latać nad powierzchnią wody, aby się napić. Dodając kilka kamieni, można dostarczyć im miejsca do odpoczynku i picia.

Kamienie z wodą: Możesz umieścić duże kamienie na terenie ogrodu, na których zbierają się krople deszczu lub wilgoci. Owady mogą wtedy łatwo się napić. 

Nie grab liści! 

Opadłe liście na trawniku, czy rabacie mogą działać jako naturalna warstwa mulczowa, która chroni glebę przed erozją, utrzymuje wilgotność i dostarcza organiczne materiały do gleby po rozkładzie. To pomaga utrzymać zdrową, żyzną glebę. Ponadto, liście stanowią schronienie dla wielu owadów, takich jak chrząszcze, które pomagają w rozkładzie organicznego materiału i są pożywieniem dla ptaków i innych zwierząt. Mogą też pomóc w ograniczeniu wzrostu chwastów i co za tym idzie - zachowaniu różnorodności biologicznej w ogrodzie, ponieważ stwarzają naturalne środowisko dla wielu organizmów.

Zamiast regularnie grabić liście, pozostaw je na swoim miejscu, zaoszczędź czas i wreszcie odpocznij! W końcu ogród jest dla Ciebie, a nie Ty dla ogrodu! 

Galeria inspiracji: Rabata przyjazna dla zapylaczy

FILM: Pszczoły je uwielbiają! Oto rośliny miododajne, które sprawdzą się w twoim ogrodzie! 

Tekst: Katarzyna Augustyniak, zdjęcie tytułowe: Garden Puzzle