Ostropest plamisty (Silybum marianum) to cenna roślina lecznicza, uprawiana już od starożytności. Pochodzi z rejonu basenu morza Śródziemnego, ale doskonale nadaje się do uprawy w ogrodzie. To wysoka, osiągająca ok. 1,5-2 m wysokości jednoroczna roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae).
Zastosowanie ostropestu
Surowcem leczniczym ostropestu są koszyczki kwiatostanowe - owoce (Fructus silybi mariani), zebrane pod koniec sierpnia lub na początku września i wysuszone w przewiewnym, ciemnym miejscu. Zawierają ogromne bogactwo składników aktywnych takich jak np.: sylimaryna, flawonolignany (sylibina, sylichrystyna oraz sylidolin), histamina, tyramina, kwercetyna, fitosterole, garbniki, śluzy, kwasy organiczne, witamina C, kwas linolowy oraz sole mineralne. Olej z nasion ostropestu zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe. Do celów leczniczych można też wykorzystywać suszone liście.
kwiatostan ostropestu fot. flagstaffotos.com.au / GFDL 1.2 / Link |
owoce ostropestu fot. Rillke / CC BY-SA 3.0 / Link |
Wyciągi wodne (napary i odwary) lub nalewki przygotowane z zmielonych nasion ostropestu, wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe, ale przede wszystkim mają właściwości odtruwające (detoksykacyjne), dzięki czemu pozwalają pozbyć się z wątroby szkodliwych substancji. Ostropest chroni też wątrobę przed uszkodzeniami i przyspiesza jej regenerację po uszkodzeniu toksynami (np. silne leki, alkohol) lub po zabiegach chirurgicznych. Pobudza także trawienie i wzmaga apetyt. Jego stosowanie polecane jest głównie osobom cierpiącym na schorzenia wątroby (min. zapalenia wątroby, marskości wątroby, zatruciu alkoholowym) oraz układu pokarmowego.
fot. perfectly - Pixabay.com |
Wymagania uprawowe ostropestu
Ostropest plamisty to jednak nie tylko wartościowa roślina lecznicza, ale także piękna roślina ozdobna. Jego duże, zielone, pokryte jasnym, wyrazistym wzorem liście i okazałe kwiaty są tak dekoracyjne, że z powodzeniem mogą urozmaicić każdą rabatę. Roślina nie jest też szczególnie wymagająca, dlatego nie powinna przysparzać większych problemów.
Aby mogła prawidłowo się rozwijać, oczekuje słonecznego stanowiska oraz przepuszczalnej, lekkiej, niezbyt żyznej i wilgotnej gleby (dobrze znosi przejściowa suszę). Jej nasiona wysiewa się zwykle wprost do gruntu wiosną, ale można też spróbować wysiać je jesienią, dzięki czemu wiosną ostropest wcześniej rozpocznie wegetację.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Fir0002 / CC BY-SA 3.0 / Link