Dlaczego warto uprawiać aronię w ogrodzie?
Aronia czarna (Aronia melanocarpa) to krzew owocowy wciąż rzadko spotykany w ogrodach, gdyż jego cierpkie, kwaśne owoce nie nadają się do spożycia na surowo i nie zawsze wiadomo, jak je wykorzystać. Warto jednak znaleźć dla niej miejsce na działce, gdyż roślina nie jest szczególnie wymagająca, a jej owoce są niezwykle bogatym źródłem licznych witamin (przede wszystkim wit. P oraz witamin PP, B2 i B9, E, A, C), mikroelementów (min. potas, magnez, molibden, żelazo) oraz innych wartościowych substancji odżywczych (kwasy organiczne, pektyny, garbniki, cukry, antocyjany, flawonoidy) – nie bez powodu aronię zaliczamy do "superowoców"!
Walory dekoracyjne krzewu aronii
Aronia to jednak nie tylko atrakcyjny krzew owocowy, ale też bardo ciekawa roślina ozdobna. Jej zielone liście jesienią przebarwiają się na piękny, intensywnie pomarańczowo-czerwony kolor, dlatego staje się w tym czasie jednym z mocniejszych akcentów kolorystycznych ogrodu.
Krzew nadaje się także do tworzenia luźnych żywopłotów oraz do sadzenia w grupach. W ogrodzie poza gatunkiem można też uprawiać odmiany aronii, różniące się głównie wielkością i plennością jak np. 'Nero', 'Hugin', 'Galicjanka' (bardzo plenna), 'Viking' (bardzo plenny).
Dojrzałe owoce na krzewie aronii. |
Jesienią liście aronii przebarwiają się na płomienne kolory. |
Łatwa uprawa aronii w ogrodzie
Poza niezwykle zdrowymi owocami, wartość aronii jako cennego krzewu, podnosi także łatwość jej uprawy. Roślina właściwie nie ma żadnych szczególnych wymagań i może dostosować się do różnych warunków środowiskowych.
Właściwie jedynym warunkiem obfitego owocowania krzewu jest odpowiednie stanowisko, które bezwzględnie musi być słoneczne. W cieniu roślina źle rośnie i nie owocuje, a w półcieniu wydaje małe plony słabej jakości.
Warto też zaznaczyć, że aronia w przeciwieństwie do wielu innych roślin owocowych, nie gromadzi w tkankach metali ciężkich, więc może być sadzona na zanieczyszczonych terenach miejskich i przy drogach.
Jak, gdzie i kiedy posadzić aronię w ogrodzie?
Termin
Krzewy najlepiej sadzić późna jesienią lub wczesną wiosną (w październiku lub listopadzie, albo na przełomie marca i kwietnia). Jeśli chcemy liczyć na szybkie i obfite owocowanie, powinniśmy też wybrać do uprawy rośliny rozmnażane wegetatywnie np. za pomocą sadzonek lub odrostów, ponieważ rośliny uzyskane z nasion owocują dopiero po 2-3 latach.
Miejsce
Aronia najlepiej rośnie na glebach żyznych, próchniczych i lekko kwaśnych, ale może być też uprawiana na podłożach lżejszych i piaszczystych. Dobrze znosi suszę, a ponieważ korzeni się dość płytko, może być sadzona na glebach z podwyższonym poziomem wód gruntowych. Wymaga jednak podlewania w czasie dojrzewania owoców.
Kwiaty aronii pojawiają się w drugiej połowie maja i utrzymują się na pędach przez około dwa tygodnie. Są zapylane przez owady. |
Kiedy kwitnie i owocuje aronia?
Kwiaty pojawiają się po "zimnych ogrodnikach", więc nie są narażone na przymrozki. Pierwszy zbiór owoców aronii możliwy jest już w pierwszym roku po posadzeniu. Owoce są dojrzałe i gotowe do zbioru już w drugiej połowie sierpnia lub na początku września. Jeśli zbierzemy je po pierwszych przymrozkach, stracą swoją cierpkość i staną się słodsze, dlatego będzie można z nich przygotowywać soki, nalewki, dżemy, konfitury, syropy oraz inne przetwory. Jagody nadają się też do mrożenia oraz suszenia i wykorzystywania w postaci owocowej herbatki.
Jak dbać o aronię?
Cięcie
Aronia nie wymaga właściwie żadnych zabiegów pielęgnacyjnych poza cięciem, które również nie musi być przeprowadzane zbyt często. W razie potrzeby krzewy można wiosna prześwietlić, usuwając też pędy słabe, uszkodzone lub nadmiernie rozrośnięte. Roślina najlepiej owocuje na pędach 2-6 letnich, dlatego starsze pędy warto usuwać, aby niepotrzebnie nie zagęszczały krzewu i nie zacieniały młodszych pędów owoconośnych. Późną jesienią lub wiosną dobrze jest też usunąć nadmiar odrostów korzeniowych, gdyż one również niepotrzebnie zagęszczają krzew. Jeśli uznamy, że pędy zbyt mocno rozkładają się na boki lub pokładają na ziemi, wiosną możemy też skrócić je o 1/3 lub nawet o połowę.
Zimowanie
Roślina jest również bardzo wytrzymała na niskie temperatury, dlatego nie wymaga zimowego okrycia i może być uprawiana na terenie całego kraju.
Problemy
Aronia nie jest także podatna na choroby i szkodniki, dlatego nie wymaga ochrony chemicznej.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia w tekście: Tappinen/CC BY-SA 3.0/Wikimedia Commons, zdjęcie tytułowe: JDziedzic / AdobeStock, Merja Partanen / Pixabay