Jabłoń samopylna. Jaką odmianę wybrać, by mieć owoce bez zapylacza?
Podobnie, jak większość drzew owocowych, jabłonie są drzewami obcopylnymi, czyli do właściwego zapylenia kwiatów, a potem także obfitego owocowania potrzebują w swoim otoczeniu obecności zapylaczy. Czy istnieją jabłonie samopylne i jak wygląda ich owocowanie?
Czy jabłoń jest samopylna?
Zazwyczaj drzewa owocowe najlepiej owocują, gdy rosną w towarzystwie innych odmian swojego gatunku, czyli tzw. zapylaczy. Są one więc obcopylne (lub obco płodne), czyli do zapylenia ich kwiatów (zapłodnienia) konieczne jest przeniesienie na nie pyłku kwiatowego innych odmian, co pozwala na rozpoczęcie procesu tworzenia się owocu.
W praktyce oznacza to, że aby drzewo owocowało, niezbędne jest posadzenie w jego pobliżu minimum jednego innego drzewa owocowego tego samego gatunku (lub innego), który będzie je zapylał. Drzewa te będą stanowić dla siebie wzajemnie źródła pyłku kwiatowego, co zapewnia zapylenie kwiatów i jednocześnie zwiększa ilość owoców w danym sezonie.
Jeśli drzewa odmian obcopylnych posadzimy samotnie i owocują one słabo (lub wcale), wynika to zazwyczaj właśnie z braku zapłodnienia (zapylenia) kwiatów, czyli odpowiednich zapylaczy w jego otoczeniu. Z tego względu, już w czasie zakupu drzewka owocowego warto zwrócić uwagę czy jest ono obcopylne, jaka odmiana będzie dla niego najlepszym zapylaczem i zakupić je „w duecie”.
Zapylacze najlepiej sadzić w odległości kilku (maksymalnie kilkunastu) metrów, aby pyłek mógł być przeniesiony (przez owady lub wiatr). Zwykle jeden zapylacz może zapylić kwiaty nawet kilku innych drzew. Do popularnych i skutecznych zapylaczy w obrębie jabłoni należą między innymi odmiany `James Grieve` lub `Lobo`.
Z kolei rośliny samopylne (samopłodne), mają zdolność wytwarzania pyłku i zapylenia nim własnych kwiatów, dzięki czemu mogą owocować bez udziału zapylaczy. Przy uprawie jabłoni, najkorzystniej stawiać na gatunki obcopylne, ale wyhodowano także odmiany samopylne, których kwiaty do zapylenia nie potrzebują udziału innych roślin. Warto jednak pamiętać, że nawet jeśli drzewo jest samopłodne, to jego owocowanie będzie o wiele lepsze, jeśli mimo wszystko posadzimy w jego towarzystwie inne odmiany zapylające.
Popularne samopylne odmiany jabłoni
Choć jabłonie (podobnie, jak czereśnie czy grusze) należą w zdecydowanej większości do gatunków obcopylnych, hodowcom udało się stworzyć także nieliczne samopylne odmiany jabłoni, w tym także kolumnowe, które nie wymagają posadzenia obok innych odmian (zapylaczy). Wśród takich samopylnych odmian najczęściej polecanymi są:
Jabłoń 'Ananas Berżenicki' – stara, wyhodowana na Litwie odmiana, prosta w uprawie, odporna na mróz i choroby, dorastająca do około 4-5m wysokość. Charakteryzuje się smacznym, kruchym kwaśno-słodkim miąższem o ananasowym posmaku, a dojrzewające z końcem sierpnia owoce mają żółtawą skórkę z delikatnym czerwonym rumieńcem. Nadaje się do bezpośredniego spożycia, ale też jako dodatek do ciast oraz na nalewki czy wina.
Jabłonie kolumnowe (np. 'Bolero', 'Vesna', 'Polka', 'Flamenco', 'Waltz') – seria wolno rosnących, niewysokich odmian do uprawy w ogrodzie, jak i w pojemnikach o kolumnowym, wąskim pokroju (dorastają do około 2-3m wysokości). W wyniku zabiegów hodowlanych, drzewka te nie wytwarzają długopędów, a tylko pień przewodni i krótkopędy, dzięki czemu można sadzić na małych przestrzeniach, nawet co kilkadziesiąt centymetrów. W zależności od odmiany soczyste i słodkie owoce, dojrzewające we wrześniu są czerwone lub żółtawe z błyszczącą skórką, a owocowanie rozpoczyna się w 3-4 roku od posadzenia.
Jabłoń 'Cesarz Wilhelm' – bardzo stara, ale dostępna w sprzedaży niemiecka, silnie rosnąca odmiana o dużej odporności na parcha jabłoni; późno w chodzi w okres owocowania (ok. 8 lat po posadzeniu) i tworzy średniej wielkości, soczyste, zielonożółte owoce, z czerwonym rumieńcem, które dojrzewają we wrześniu.
Jabłoń 'Pinova' – odporna na mróz i choroby, wcześnie wchodząca w okres owocowania i co roku plonująca odmiana; smaczne, słodko-kwaśne, czerwonawe owoce są średniej wielskości i dojrzewają jesienią (październik); mimo, iż jest samopylna, lepiej owocuje posadzona w towarzystwie zapylaczy (np. 'Idared', 'Gloster', 'Golden Delicious').
Zdjęcie tytułowe: leungchopan, Petr Bonek / Adobe Stock
Nie przegap 
Komentarze