Dlaczego warto uprawiać cykorię?
Uprawa cykorii – dobrze znanego warzywa liściowego, jest niezwykle prostym zajęciem. Roślina ta dobrze znosi chłodniejsze warunki, co czyni ją świetnym wyborem do polskiego klimatu. Jej uprawa to również doskonała propozycja na sezon jesienno-zimowy, kiedy wybór świeżych warzyw jest nieco bardziej ograniczony.
Cykoria jest bardzo zdrowa. Jej liście są bogate w błonnik, witaminę C, witaminy z grupy B oraz sole mineralne, takie jak potas czy magnez. Ponadto cykoria świetnie wpływa na układ trawienny – jej gorzki smak stymuluje produkcję soków żołądkowych, co sprzyja lepszemu trawieniu. Dzięki temu jest idealnym dodatkiem do cięższych potraw.
Rodzaje cykorii, które warto znać
Przede wszystkim warto wiedzieć, że jadane przez nas cykorie (Cichorium intybus var. foliosum) są odmianami cykorii podróżnik (łac. Cichorium intybus), gatunku pospolicie występującego na terenie całej Europy, w tym Polski. Dzieli się je na różne grupy w zależności od tego, dla jakich ich części są głównie uprawiane.
- Cykorie liściowe to nazwa obejmująca różne odmiany uprawiane głównie dla liści zbieranych w ciągu sezonu. Są częstym składnikiem sałatek, wnosząc do nich nie tylko ciekawy smak.
- Cykorie sałatowe to natomiast nazwa stosowana dla odmian, które głownie wykorzystuje się do pędzenia jesienią i zimą, by zbierać małe, wydłużone, zwykle białe główki, dobrze nam znane ze sklepowych półek (ich liście, które wyrastają w ciągu sezonu, oczywiście również są jadalne). Wśród tych cykorii znajdziemy odmiany, które nazywa się radicchio, lub też cykoriami czerwonymi.
- Cykorie korzeniowe to odmiany, które uprawia się dla korzenia. Jest on wykorzystywany do produkcji kawy zbożowej – napoju znanego z korzystnych właściwości zdrowotnych, szczególnie cenionego jako alternatywa dla kawy zawierającej kofeinę. Jak można się jednak domyśleć, liście tych odmian również są jadalne.
Czy endywia zalicza się do cykorii?
Tak, endywia zalicza się do cykorii – pełna nazwa tego gatunku to cykoria endywia (Cichorium endivia) i należy do tej samej rodziny roślin. Zarówno cykoria, jak i endywia mają charakterystyczny, lekko gorzkawy smak. Jasnozielone, kędzierzawe liście endywii przypominają sałatę i są doskonałym składnikiem do sałatek.
Krok po kroku – jak uprawiać cykorię?
Zanim zabierzemy się za uprawę cykorii znajdźmy dla niej odpowiednie stanowisko. Miejsce do uprawy tego warzywa powinno być ciepłe i słoneczne (choć radzi sobie tez w półcieniu), a gleba żyzna (próchnicza), dobrze przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna o odczynie pH jak najbardziej zbliżonym do obojętnego – typowa dla większości warzyw.
Wysiew nasion
Uprawę cykorii najlepiej rozpocząć od wysiewu nasion bezpośrednio do gruntu. Nasiona można siać od maja do lipca, w zależności od odmiany. Warto pamiętać, aby siewki znajdowały się w odstępach około 30 cm od siebie – cykoria potrzebuje przestrzeni do prawidłowego wzrostu.
Pielęgnacja i nawadnianie
Cykoria nie jest rośliną bardzo wymagającą, jednak warto zadbać o regularne podlewanie, zwłaszcza w suchsze dni. Nie zapomnij o usuwaniu chwastów – dzięki temu cykoria będzie mogła prawidłowo rosnąć i nie będzie musiała konkurować o wodę i składniki odżywcze.
Pędzenie cykorii
To jedna z najciekawszych metod uprawy dotyczący cykorii (sałatowych), która pozwala uzyskać charakterystyczne, białe główki cykorii. Proces pędzenia rozpoczynamy jesienią, po zbiorze korzeni. Wykopane korzenie należy oczyścić i umieścić w doniczkach lub skrzyniach, a następnie przykryć ziemią lub trocinami. Cykoria powinna rosnąć w ciemnym, chłodnym miejscu, np. w piwnicy. Po około 4-6 tygodniach będziesz mógł cieszyć się zbiorem świeżych główek.
Zbiór cykorii
Zbiór liści cykorii przeprowadza się sukcesywnie, od końca lata aż do pierwszych przymrozków. Natomiast w przypadku cykorii sałatowej, po pędzeniu, zbiór główek następuje jesienią lub zimą.
Cykoria w kuchni
Cykoria to warzywo o wszechstronnym zastosowaniu w kuchni. Możesz dodawać ją do sałatek, piec, dusić, a nawet grillować. Jej lekko gorzki smak idealnie komponuje się z łagodnymi serami, orzechami czy słodkimi owocami, takimi jak gruszki czy jabłka. Zaskocz swoich gości cykorią z gorgonzolą lub karmelizowaną w miodzie – to połączenia, które na długo zapadną w pamięć!
A czy wiesz, że...
Cykoria ma swoje zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w medycynie. Jej liście i korzenie wykorzystywane są w leczeniu problemów trawiennych oraz jako środek wspomagający pracę wątroby. Warto również wspomnieć, że dawniej korzenie cykorii były suszone i mielone, a następnie używane jako substytut kawy – ten napój był szczególnie popularny w okresie kryzysów gospodarczych.
Cykoria podróżnik (Cichorium intybus) to dobrze znana roślina polskich łąk i pól, którą zalicza się najczęściej do chwastów, ale warto wiedzieć, że jej młode listki świetnie nadają się do jedzenia.
Zdjęcie tytułowe: Gert-Jan van Vliet, guitou60 / AdobeStock