Winnik tojadowaty (Ampelopsis aconitifolia) to duże, szybko rosnące pnącze z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Naturalne występuje w Azji Wschodniej (min. w Chinach), gdzie zasiedla zarośla, łąki i obrzeża lasów, ale jest też uprawiany w innych rejonach świata jako roślina ozdobna.
Jak wygląda winnik tojadowaty?
Winnik tojadowaty w uprawie może dorastać do ok 3-5 m wys (w naturze do ok. 10-12 m wys). Pnącze rozwija liczne, elastyczne pędy, pokryte naprzemianległymi, dużymi, głęboko powcinanymi, pierzastymi, klapowanymi, zielonymi liśćmi, osadzonymi na długich ogonkach. U podstawy każdego liścia rozwijają się cienkie, długie, elastyczne, rozgałęzione na końcach wąsy czepne, za pomocą których pnącze wspina się po podporach. Jesienią, przed opadnięciem, liście przebarwiają się na jaskrawożółty kolor (nazwa rośliny nawiązuje do liści, które mają zbliżony kształt i pokrój do liści tojadów).
Pnącze kwitnie latem (VII-VIII), rozwijając miododajne, drobne, kremowo-zielone kwiaty, zebrane w niewielkie, luźne, groniaste kwiatostany, osadzone na długich ogonkach, wyrastających z węzłów u podstawy liści. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w kuliste, żółte, brunatne lub pomarańczowe, delikatnie nakrapiane z wierzchu owoce (jagody), które dojrzewają jesienią. Owoce są zjadane przez ptaki.
Pnącze rośnie bardzo silnie, a nasiona roznoszone są przez ptaki, dlatego na dobrych stanowiskach może być ekspansywne. Może też uciekać z upraw do naturalnego środowiska.
Jakie są wymagania winnika? Co lubi?
Winnik tojadowaty nie jest wymagający i choć preferuje słoneczne stanowiska i żyzne, próchnicze, przepuszczalne, lekko wilgotne podłoża o lekko kwaśnym odczynie pH, urośnie też w półcieniu i na każdej przeciętnej glebie ogrodowej. Pnącze w naszym klimacie jest dostatecznie mrozoodporne i nie wymaga zimowej ochrony. Ponieważ jest tolerancyjne na zanieczyszczone powietrze, może być uprawiane w ogrodach miejskich i w zieleni publicznej.
Pnącze może być rozmnażane przez sadzonki pędowe lub odkłady, a gatunek także przez nasiona.
Pielęgnacja
Roślina preferuje umiarkowane podlewanie, zwłaszcza w okresach długotrwałej suszy. Zbyt obfite podlewanie może jej zaszkodzić, dlatego należy unikać zalewania podłoża. Warto nawozić pnącze raz w roku, najlepiej wiosną, stosując nawóz wieloskładnikowy.
Winnik nie musi być systematycznie przycinany, ale ciecie znosi bardzo dobrze, dlatego jeśli nadmiernie się rozrośnie, można skorygować jego pokrój.
Choroby i szkodniki
Winnik tojadowaty nie jest zwykle atakowany przez szkodniki, może być natomiast porażany przez choroby grzybowe, w tym przez powszechnego mączniaka prawdziwego.
Zastosowanie w ogrodzie – gdzie sadzić winnika tojadowatego?
Winnik tojadowaty to doskonałe pnącze do okrywania ścian, pergoli, kratownic, płotów, balustrad, a nawet pni starych drzew czy dachów altan. Na ażurowych kratkach może tworzyć piękny, gęsty, sezonowy żywopłot. Ładnie też wygląda porastając duże, rozłożyste, ogałacające się od dołu z liści krzewy.
Aby mógł skutecznie się wspinać, musi mieć możliwość chwytania się podpory elastycznymi wąsami czepnymi, dlatego przeznaczona dla niego podpora powinna być ażurowa. Pnącze pozostawione bez podparcia, może służyć jako roślina okrywowa, gdyż jego długie pędy będą płożyć się po ziemi, przykrywając grunt.
Wybrane odmiany winnika tojadowatego?
- 'Seattle' – o słabszym wzroście, której młode pędy i ogonki liściowe mają początkowo czerwone, później różowe zabarwienie, owoce są czerwonobrązowe, wys ok. 2-3 m
Zdjęcia: Consultaplantas / CC BY-SA 4.0 / Link: