Pieprzyca siewna / Rzeżucha Lepidium sativum

Pieprzyca siewna (Lepidium sativum), nazywana powszechnie, choć niepoprawnie rzeżuchą to jednoroczna roślina z rodziny kapustowatych (krzyżowych). Naturalnie występuje w południowo-wschodniej Azji oraz w północno-wschodniej Afryce. Jest też często uprawiana w innych rejonach świata jako roślina warzywna i przyprawowa.

Jak wygląda pieprzyca siewna?

Pieprzyca siewna jest głównie kojarzona z uprawą na kiełki, dlatego wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że jest to spora roślina, która może dorastać do ok. 30-60 cm wysokości. Początkowo rozwija młodociane, drobne, zielone listki, osadzone na długich, nagich, cienkich ogonkach. Z czasem liście stają się duże i silnie pierzaste, przez co przypominają liście pietruszki.

Pieprzyca kwitnie latem, wydając sztywny, wzniesiony, rozgałęziony, pokryty sinawym nalotem pęd, zwieńczony groniastym kwiatostanem złożonym z drobnych, białych lub różowych kwiatów. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (łuszczyny), zawierające po dwa drobne, brązowe, jajowate nasiona.

Pieprzyca wytwarza też dość długi, rozbudowany, wiązkowy system korzeniowy.

Wymagania uprawowe rzeżuchy

Pieprzyca siewna jako roślina jednoroczna jest mało wymagająca, dlatego jej uprawa rzeżuchy nie jest trudna. Najlepiej czuje się na słonecznym stanowisku i w żyznej, przepuszczalnej, stale lekko wilgotnej glebie. Bardzo ważna jest jednak temperatura – roślina ta potrzebuje 20°C, by kiełkować i zdrowo rosnąć.

Kiedy wysiewamy pieprzycę siewną?

Wysiewy rzeżuchy można przeprowadzać już wiosną (w domu wcześniej, w ogrodzie później). Nasiona można wysiewać sukcesywnie co 2 tygodnie, dzięki czemu okres zbioru się przedłuża.

Kiedy zbiera się pieprzycę siewną?

Pierwsze liście nadają się do zbioru zwykle już po ok. 2 tygodniach od wysiewu. Ścina się je w całości razem z ogonkiem tuż nad ziemią, zanim osiągną pełną dojrzałość (rośliny nie odrosną już z pozostawionych w podłożu korzeni). A jeśli zależy nam na nasionach, roślinę powinniśmy uprawiać w warzywniku, gdzie powinna pozostać aż do czasu wydania kwiatów. Kiedy nasiona dojrzeją, można je zbierać i wykorzystać do dalszej uprawy, a po wysuszeniu wykorzystać jako ciekawa przyprawę.

Pieprzyca siewna na kiełki – co lubi rzeżucha?

Jak wspomniano wyżej, pieprzyca siewna może być też uprawiana w domu na parapecie, co jest bardzo popularnym zajęciem szczególnie w czasie Świąt Wielkiej Nocy. Metody uprawy kiełków sprowadzają się do tego, jakie pojemniki na to wybierzemy – mogą to być specjalne kiełkownice, małe doniczki lub po prostu głęboki talerz wypełniony mokrą watą bądź ligniną.

Choroby i szkodniki pieprzycy siewnej

Pieprzyca rzadko sprawia problemy w uprawie, gdyż posiada niezwykle krótki okres wegetacji, czasami jednak może się zdarzyć, że zostanie zaatakowana przez choroby grzybowe (szara pleśń, mączniak). Choroby częściej zagrażają roślinom pozostawionym na nasiona (można sięgnąć po preparat przeznaczony do ochrony roślin zielarskich lub warzywnych), niż przeznaczonym do zbioru w fazie młodocianej. W drugim przypadku nie stosuje się środków ochrony roślin tylko wyrzuca porażone siewki i ponawia siew nasion w nowym, czystym naczyniu lub podłożu.

Zastosowanie pieprzycy siewnej

Pieprzyca siewna to roślina warzywna, uprawiana w ogrodach, jednak w naszym kraju jest wykosztowana przede wszystkim jako zielone warzywo, roślina wielkanocna. Jej kiełki wykorzystuje jako świąteczną ozdobę stołu lub dodatek do potraw (np. do kanapek, potraw z jajecznych, sałatek, sosów, zup, twarożków).

Ponieważ jednak młode liście pieprzycy o pikantnym, ostrawym smaku są skarbnicą wielu witamin i minerałów (zawierają min. siarkę, jod, potas, mangan, wapń, fosfor, żelazo oraz witaminy: C, A, K oraz olej i inne substancje odżywcze), warto spożywać je znacznie częściej, niż tylko przy okazji świat wielkanocnych. Przez cały rok można uprawiać je na domowych parapetach (zimą np. w postaci kiełków), a wiosną w ogrodowych warzywnikach lub w skrzynkach balkonowych.

Zdjęcia: Zanoza-Ru, Amalia Gruber, codo97, kilukilu / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!