Kłokoczka południowa Staphylea pinnata

Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata) to krzew z rodziny kłokoczkowatych (Anatidae). Gatunek pochodzi z Azji i Europy Południowej (na naturalnych stanowiskach spotykany jest też w południowo-wschodniej części Polski), ale jest także uprawiany w innych rejonach świata jako roślina ozdobna.

Jak wygląda kłokoczka południowa?

Kłokoczka południowa może dorastać do 2-4 m wys. Roślina tworzy liczne, wzniesione, rozgałęzione pędy, pokryte gładką korą i posiada wzniesiony, mocno rozłożysty, gęsty, w górnej części zaokrąglony pokrój. Na powierzchni kory starszych pędów widoczne są liczne, białe, podłużne prążki. Liście kłokoczki są duże, pierzaste, nieparzyste, złożone z 3-7 szerokolancetowatych, zaostrzonych na wierzchołku, drobno piłkowanych na brzegach listków. Na pędach liście układają się naprzeciwległymi parami. Jesienią, przed opadnięciem, przeprawiają się na kolor żółtopomarańczowy.

Kłokoczka południowa zakwita wiosną (V-VI), rozwijając małe, miododajne, przyjemnie pachnące, białokremowe, pięciopłatkowe, skupione kwiaty, zebrane na szczytach pędów w zwisające, groniaste, dość krótkie kwiatostany.

Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w bardzo charakterystyczne owoce. Są one pękate i rozdęte torebki, z wyglądu pergaminowe, kuliste, 2–3 komorowe, początkowo zielone, po dojrzeniu żółtopomarańczowe. Każda torebka zawiera po kilka jasnobrązowych, twardych, dość dużych, jadalnych nasion. Zawisające w gronach pękate torebki z nasionami przypominają małe lampiony.

Jakie są wymagania kłokoczki? Jak ją uprawiać?

Kłokoczka południowa w uprawie preferuje słoneczne lub półcieniste, cieple, osłonięte od wiatru stanowiska i próchnicze, przepuszczalne, lekko wilgotne, łatwo nagrzewające się gleby bogate w wapń. Krzew jest stosunkowo odporny na krótkotrwałą suszę.

Kłokoczka jest umiarkowanie mrozoodporna, dlatego poleca się uprawiać go w cieplejszych rejonach kraju.

Kłokoczka południowa może być rozmnażana za pomocą nasion (wymagają długiego okresu stratyfikacji i kiełkują nawet po dwóch latach) lub przez odkłady poziome.

Pielęgnacja

W okresach suszy należy podlewać ją umiarkowanie, dbając, by gleba była lekko wilgotna, ale nie podmokła. Roślina nie wymaga regularnego nawożenia – wystarczy raz w sezonie ściółkowanie kompostem lub ziemią liściową.

Kłokoczka południowa nie wymaga też regularnego przycinania, zabieg znosi jednak bardzo dobrze, dlatego w razie potrzeby można korygować jej pokrój lub formować koronę za pomocą wiosennego cięcia.

Młode egzemplarze i rośliny uprawiane w chłodniejszych rejonach warto zabezpieczyć na zimę agrowłókniną, gdyż mogą przemarzać.

Choroby i szkodniki

Kłokoczka południowa uznawana jest za roślinę mało podatną na ataki chorób i szkodników.

Jakie zastosowanie w ogrodzie może mieć kłokocza południowa?

Kłokoczka południowa ze względu na swoje spore rozmiary polecana jest głównie do uprawy w większych ogrodach i parkach. Doskonale prezentuje się na trawniku lub na tle ogrodzenia jako soliter. Nadaje się również do tworzenia nieformowanych żywopłotów. Najlepiej wygląda w ogrodach wiejskich, naturalistycznych i leśnych.

Kłokoczka południowa ma też kilka innych zastosowań. Jej twarde nasiona wykorzystywane są do tworzenia różańców, koralików i rozmaitych ozdób, a wytrzymałe drewno nadaje się do produkcji różnych, drobnych sprzętów gospodarstwa domowego. Krzew jest też obecny w kulturze ludowej i bywa wykorzystywany w niektórych obrzędach religijnych.

Ciekawostki o kłokoczce

Kłokoczka południowa zawdzięcza charakterystycznemu dźwiękowi. W czasie wiatru jej owocostany-torebki uderzają o siebie wydając klekoczący odgłos, przypominający cichy grzechot, co stało się inspiracją do powstania takich ludowych nazw jak "kłokotka" czy "kłokoczyna".

Zdjęcia: Marc, tom, Kanusommer / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!