Mlecz polny (Sonchus arvensis)

Mlecz polny (Sonchus arvensis) to bylina z rodziny astrowatych. Naturalnie występuje w Azji, Afryce Północnej i Europie, w tym także w Polsce. Roślina najchętniej zasiedla łąki i zarośla, wybierając żyzne, zasobne w azot, próchnicze, gliniaste, stale lekko wilgotne gleby. Jest też często spotykanym w uprawach roślin użytkowych (min. zbóż, ziemniaków) chwastem.

Jak wygląda mlecz polny? Jak rozpoznać?

Mlecz polny w porze kwitnienia może dorastać do ok. 60-150 cm wys. Początkowo tworzy nad ziemią rozłożystą rozetę wydłużonych, szeroko-lancetowatych, mocno ząbkowanych i pokrytych na brzegach drobnymi kolcami liści, spomiędzy których przez cały sezon letni (VI-X) wyrastają wzniesione, sztywne, pokryte gruczołowatymi włoskami, ulistnione, puste w środku i rozgałęzione w górnej części pędy, na szczycie których rozwijają się dość duże, koszyczkowe, żółte kwiaty, złożone z licznych, obupłciowych kwiatów języczkowych. W brzydką pogodę i w nocy kwiaty się zamykają. Po przekwitaniu, kwiaty przekształcają się w owocostany zawierające liczne nasiona (niełupki), zaopatrzone w puch (aparat lotny).

Mlecz tworzy pod ziemią delikatne, pełzające kłącze, dzięki któremu rozrasta się w spore kępy.

Uwaga! Mlecz polny mylony jest z mniszkiem lekarskim, który bardzo często nazywany jest zwyczajowo mleczem. Obie rośliny bardzo się jednak miedzy sobą różnią, zarówno bodową liści, jak i korzenia oraz pędu (mniszek posiada delikatne, miękkie, pozbawione kolców iście, elastyczne, nieulistnione, nagie łodygi i gruby, palowy korzeń). Maja też inne właściwości.

Wymagania mleczu polnego

Mlecz polny nie jest rośliną uprawą ani ozdobną, lecz dziką, naturalnie występującą na stanowiskach ruderalnych, łąkach, polanach, poboczach, zaroślach i w rowach. Często spotykany jest też w uprawach roślin użytkowych i w ogrodach, gdzie uznawany jest za trudny do wytępienia chwast. Obecność mlecza jest również niepożądana na pastwiskach, gdyż uważa się go za roślinę trującą lub toksyczną dla bydła (głównie owiec). Mlecz polny ma tendencję do kumulowania znacznych ilości szkodliwych azotanów, szczególnie, kiedy zasiedla gleby intensywnie nawożone nawozami sztucznymi, dlatego nie nadaje się do spożycia także dla ludzi.

Mlecz polny rozmnaża się za pomocą podziemnych rozłogów oraz nasion, roznoszonych przez wiatr.

Przeczytaj także

Czy rośliny przetrwają wakacje bez Ciebie? Tak, dzięki tym urządzeniom do automatycznego podlewania

Zastosowanie mleczu – czy jest czymś więcej niż chwastem?

Mlecz polny to pospolity chwast, który nie tylko nie ma zastosowania w uprawie, ale może nawet stanowić dużą konkurencję dla roślin użytkowych, wyczerpując glebę z wody i składników pokarmowych. Jest też szkodliwy, a nawet trujący dla zwierząt domowych i hodowlanych, a kiedy pojawia się na pastwiskach, potrafi skutecznie zagłuszać wartościowe rośliny paszowe.

Dawniej jego młode liście bywały uważane za jadalne, jednak obecnie ich spożywanie nie jest zalecane, gdyż jak wspomniano wyżej roślina nie tylko kumuluje w swoich tkankach szkodliwe azotany, ale też nie jest tak wartościowym zielem jak mniszek lekarski, którego młode, lekko pikantne, bogate w witaminy i minerały liście, poleca się dodawać do sałatek i surówek jako cenne i odżywcze nowalijki.

Zdjęcia: oroch2, Roel, JAG IMAGES / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!