Cyprysik groszkowy (Chamaecyparis pisifera) to gatunek zimozielonego drzewa z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). W naturze można go spotkać w Japonii, ale w postaci odmian jest też uprawiany w wielu innych krajach świata jako roślina ozdobna.
Cyprysik groszkowy w naturalnym środowisku może osiągać ponad 40 m wys., ale rośliny uprawiane w ogrodach to zwykle jego odmiany ozdobne, które nie przekraczają na ogół 1,5-2 m wys. Gatunek posiada stożkowy, szeroki, luźny pokrój i tworzy gruby, prosty pień, pokryty czerwonobrunatną, łuszczącą się cienkimi pasmami korą. Pędy rośliny są spłaszczone i rozgałęziają się w jednej płaszczyźnie.
Na całej długości pędy pokryte są łuskowatymi, sierpowo wygiętymi liśćmi, które z wierzchu są błyszczące i ciemnozielone, a od spodu jaśniejsze i ozdobione białym, woskowym wzorem w kształcie motylka lub krzyżyka.
Kwiaty cyprysika maja postać małych szyszeczek, które po przekwitnieniu przekształcają się w bardzo małe, kuliste, szyszkowate owocostany (podobne do ziarenek groszku, od których roślina przyjęła swoją nazwę gatunkową).
Wymagania i uprawa
Cyprysik groszkowy w uprawie preferuje ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru stanowiska oraz żyzne, próchnicze, przepuszczalne, lekko wilgotne gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko kwaśnym pH. W stosunku do rodzaju podłoża jest dość tolerancyjny, ale nie znosi suszy i suchego powietrza. W przeciwieństwie do innych cyprysików, jest natomiast dostatecznie mrozoodporny i może być uprawiany na terenie całego kraju. Z wyjątkiem najdelikatniejszych odmian, nie wymaga też zimowego okrycia.
Cyprysik można rozmnażać przez wysiew nasion lub sadzonki pędowe.
Zastosowanie
W uprawie czysty gatunek cyprysika spotykany jest bardzo rzadko, gdyż znacznie bardziej popularne i atrakcyjne są jego odmiany ozdobne. Można uprawiać je jako solitery lub zestawiać z innymi krzewami iglastymi lub liściastymi. Pięknie prezentują się między innymi w ogrodach japońskich i na skalniakach.
Mniejsze odmiany cyprysika mogą być elementem kompozycji rabatowej z bylinami np. szałwiami czy liliowcami, natomiast wyższe nadają się również na żywopłoty i do formowania. Karłowe odmiany można z kolei uprawiać w pojemnikach na balkonach i tarasach
Wybrane odmiany
- 'Boulevard' – (zdj. 1, 2) igły srebrzystoniebieskie, pokrój stożkowy, gęsty, nieregularny, wys. ok. 1,5-2 m
- 'Snow' – (zdj. 3) odm. karłowa, igły szarozielone z białymi przebarwieniami na końcach
- 'Sungold' – (zdj. 4) odm. karłowa, półkulista, igły żółto-zielone, wys. ok. 0,6-1 m
- 'Squarrosa Intermedia' – nieregularny pokrój, sznurowate gałęzie, szarozielony, wys. 1 m
- 'Nana' – odm. karłowa, półkulista, wolno rosnąca, igły intensywnie zielone, wys. ok. 0,6 m
- 'Filifera Nana' – (zdj. 5) od. karłowa o kopulastym pokroju, sznurowate gałęzie, wys. ok. 1-1,5 m
- 'Plumosa Aurea' – szerokostożkowaty pokrój, sznurowate gałęzie, igły żółtozielone, wys. ok. 1,5 m
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde