Cyprysik tępołuskowy (Chamaecyparis obtusa) nazywany też cyprysikiem japońskim to zimozielone drzewo iglaste należące do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). W stanie naturalnym występuje w wilgotnych lasach Japonii, ale w postaci odmian uprawiane jest też w wielu innych krajach na świecie.
Cyprysik tępołuskowy w swojej ojczyźnie dorasta do ok. 40 m. wys., jednak w Polsce rzadko przekracza 15 m. wys. Początkowo posiada krzaczasty pokrój, który z czasem staje się bardziej szerokostożkowaty. Pędy rosną płasko i na gałęziach układają się wachlarzowato. W całości pokryte są łuskowatymi, tępo zakończonymi igłami, które z wierzchu są zielone i błyszczące, a od spodu posiadają biały wzór w kształcie litery "Y".
Drzewo tworzy bardzo małe, początkowo zielone, później brązowordzawe, okrągłe szyszki, które jesienią po wysianiu nasion opadają.
Wymagania i uprawa
Cyprysik tępołuskowy to bardzo atrakcyjne, ale też wymagające drzewo. W uprawie oczekuje ciepłego, osłoniętego, słonecznego stanowiska i żyznej, świeżej, głębokiej, próchniczej, lekko wilgotnej gleby, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie pH. Lubi wilgotne powietrze, dlatego dobrze czuje się w pobliżu zbiorników wodnych. Nie znosi suszy i zanieczyszczeń powietrza.
Posiada też niewielką mrozoodporność (do ok. -21/-23°C) i w młodym wieku łatwo przemarza.
Gatunek rozmnaża się z nasion, natomiast odmiany ozdobne przez szczepienie lub sadzonkowanie.
Zastosowanie
Cyprysik tępołuskowy jako gatunek ma w Polsce niewielkie zastosowanie, gdyż z powodu słabej mrozoodporności może być uprawiany jedynie w najcieplejszych rejonach kraju.
W ogrodach dużo bardziej popularne są jego liczne odmiany, które z racji niewielkich rozmiarów, nieco lepiej radzą sobie z chłodem, choć też oczekują ciepłych stanowisk. Znakomicie sprawdzają się na mieszanych rabatach z krzewami i bylinami, ale pięknie wyglądają też w kompozycjach z innymi roślinami iglastymi lub na skalniakach. Szczególnie dobrze prezentują się w ogrodach japońskich i orientalnych.
Mogą być też uprawiane w pojemnikach.
Wybrane odmiany
- 'Crippsii' – pędy lekko przewieszające się, łuski żółte
- 'Nana Aurea' – odm. karłowa o żółtozielonych łuskach i krótkich, muszelkowato układających się pędach.
- 'Tsatsumi Gold' – odm. o żółtych łuskach i długich pędach
- 'Kerdalo' – odm. o przewieszających się pędach i żółtych łuskach
- 'Snowflake' – odm. o zielonych łuskach z kremowymi przebarwieniami
- 'Tonia' – odm. karłowa o zielonych łuskach z kremowymi przebarwieniami
- 'Aurea' – wysoka odm. o żółtych łuskach
- 'Chirimen' – odm. o wzniesionych, walcowatych pędach i zielonych łuskach
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde