Szorstkowiec Fortunego (Trachycarpus fortunei), nazywany też palmą wachlarzowatą to drzewo z rodziny arekowatych (Arecaceae). Gatunek pochodzi z górzystych obszarów Chin, ale jest też uprawiany w wielu innych rejonach świata jako roślina doniczkowa lub ogrodowa.
Jak wygląda szorstkowiec Fortunego?
Szorstkowiec w naturze może dorastać nawet do 20 m wys., jednak uprawiany w doniczkach nie przekracza zwykle ok. 2-3 metrów. Roślina tworzy typowy dla palm rodzaj pnia, nazywany kłodziną, na szczycie którego rozwija bardzo okazały pióropusz dużych, pierzastych, zielonych liści, często posiadających kolczaste zakończenia. Kłodzina u starszych egzemplarzy pokryta jest charakterystycznymi, długimi, gęstymi włóknami i posiada widoczne ślady po obumarłych liściach.
W naturze roślina zakwita, wydając drobne, żółte kwiaty, zebrane w zwisające, gęste, wiechowate, duże kwiatostany, jednak w uprawie kwitnie bardzo rzadko lub wcale.
Wymagania i uprawa szorstkowca Fortunego
Szorstkowiec Fortunego w uprawie oczekuje jasnego, ale osłoniętego przed bezpośrednim słońcem stanowiska oraz lekkiej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej ziemi (np. podłoża dla palm).
Roślinę zwykle uprawia się w pojemnikach, sezonowo wystawianych do ogrodu lub na taras, ale w najcieplejszych rejonach kraju można spróbować też jej uprawy w gruncie, gdyż są zaliczane do palm mrozoodpornych. Trzeba jednak pamiętać, że nadają się do tego jedynie starsze egzemplarze (znoszą spadki temperatury do ok. -12/-15°C), gdyż młode rośliny są bardziej wrażliwe (wytrzymują do -9°C) i zimą dość łatwo przemarzają.
Rozwiązaniem może być uprawa palmy w donicy umieszczanej latem w ogrodzie i przenoszonej na zimę do jasnego, chłodnego pomieszczenia (temp. ok. 10-12°C).
Wiosną rośliny uprawiane w pojemnikach należy też przesadzać. Początkowo zabieg przeprowadza się co roku, później dopiero wtedy, gdy korzenie przestają mieścić się w doniczce (zwykle co kilka lat). Starszym egzemplarzom wystarczy jedynie każdego roku wymieniać wierzchnią warstwę podłoża w doniczce na świeżą.
Szorstkowca rozmnaża się zwykle przez wysiew nasion.
Pielęgnacja szorstkowca Fortunego
W sezonie wzrostu szorstkowiec Fortunego należy podlewać regularnie, ale bez przelania. Zimą zazwyczaj nie ma potrzeby podlewania, wystarczy upewnić się, że bryła korzeniowa nie wysycha.
Szorstkowiec nie jest szczególnie żarłoczny, dlatego wystarczy nawozić go w sezonie wegetacyjnym niewielkimi dawkami nawozów dla roślin doniczkowych lub specjalnymi nawozami dla palm. W zimie nie nawozimy rośliny.
Roślina nie oczekuje przycinania, ale warto systematycznie oczyszczać ją z obumarłych liści, które są nieestetyczne.
Choroby i szkodniki szorstkowca
Szorstkowiec Fortunego nie jest szczególnie podatny na choroby i szkodniki, jednak rośliny uprawiane w nieodpowiednich warunkach mogą zapadać na choroby grzybowe (np. plamistość liści palmy, głownia palmy) lub mogą być atakowane przez szkodniki (tarczniki, wełnowce, przędziorki).
Kiedy zauważymy, że nasza palma choruje, należy jak najszybciej poprawić warunki jej uprawy (np. ograniczyć podlewanie, zwiększyć wilgotność powietrza) i zastosować jeden za aktualnie polecanych preparatów ochrony, rozpoczynając od środków ekologicznych, a kiedy nie wystarczą, sięgając po ich chemiczne odpowiedniki.
Roślina może też cierpieć na choroby fizjologiczne (np. gnicie korzeni), spowodowane błędami uprawowymi (np. nadmiernym podlewaniem, przenawożeniem).
Zastosowanie szorstkowca Fortunego
Szorstkowiec Fortunego ze względu na swoje rozmiary powinien być uprawiany w dużych pojemnikach jako soliter. Doskonale nadaje się do ozdoby wysokiego holu, oranżerii, dużego salonu lub przestronnego tarasu. W najcieplejszych rejonach kraju może też stanowić niezwykły, egzotyczny akcent w ogrodzie.
Gdzie kupić szorstkowca Fortunego w donicy?
Sadzonki szorstkowca Fortunego (Trachycarpus fortunei) znajdziemy w większych punktach sprzedaży roślin egzotycznych. Roślina jest też możliwa do zamówienia w sklepach internetowych, takich jak:
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Hanfpalme / Maja Dumat / CC BY 2.0.; Trachycarpus fortunei / CC BY-SA 2.5; MarinoDenisenko, Vulp / AdobeStock, Floradania.dk