Wilczomlecz okazały (Euphorbia milii) nazywany też wilczomleczem lśniącym lub koroną cierniową (ang. Crown-of-thorns), to duży, kolczasty krzew z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Gatunek wywodzi się z Madagaskaru, ale w doniczkach spotyka się go rzadko – zdecydowanie częściej uprawiane są jego ciekawe odmiany mieszańcowe.
Wygląd wilczomlecza okazałego
Wilczomlecz okazały może dorastać w naturze nawet do 2 m wys., w uprawie jednak zwykle nie przekracza 1-1,2 m wys. Roślina tworzy mocne, grube, sztywne, rozgałęzione, w młodym wieku oliwkowozielone pędy, gęsto pokryte ostrymi, dużymi kolcami i nielicznymi, miękkimi, owalnymi liśćmi. Początkowo ma kompaktowy pokrój, a jej pędy niemal całkowicie zasłonięte są liśćmi, z czasem jednak pędy drewnieją, ogałacają się z liści od dołu, wyginają i odkształcają, nadając roślinie formę luźnego, nieforemnego krzewu.
Wilczomlecz może zakwitać w różnych terminach od wiosny do jesieni najczęściej jednak wiosną. W porze kwitnienia rozwija drobne, niepozorne kwiaty właściwe, otoczone barwnymi, dekoracyjnymi liśćmi przykwiatkowymi (w zależności od odmiany mogą być białe, żółte, pomarańczowe, różowe lub czerwone), uważanymi za płatki. Kwiaty zebrane są na szczytach pędów po kilka w niewielkie kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (rozłupina) zawierające nasiona.
Pędy, liście i korzenie rośliny, zawierają trujący sok mleczny, który po dostaniu się do oka, nosa lub ust, może powodować obrzęki, podrażnienia lub stany zapalne.
Wymagania i uprawa wilczomlecza okazałego
W uprawie wilczomlecz lśniący oczekuje bardzo jasnego, ale osłoniętego latem przed bezpośrednim słońcem stanowiska, przepuszczalnego, lekkiego, lekko wilgotnego latem i niemal suchego zimą podłoża (najlepiej dla kaktusów i sukulentów). Jest bardzo tolerancyjny jeśli chodzi o pH podłoża.
Roślina przez cały rok powinna stać w pokojowej temperaturze (latem ok. 22-24°C, a zimą ok. 14-17°C zimą). Latem może być też wystawiana do ogrodu lub na balkon, ale zimę musi spędzać w pomieszczeniu, najlepiej na parapecie południowego okna.
Wilczomlecza można rozmnażać przez sadzonki z piętką, pobrane z rośliny wiosną (zalecane w przypadku odmian) lub przez wysiew nasion, choć jest to trudniejszy i mniej popularny sposób.
Pielęgnacja wilczomlecza okazałego
- Wilczomlecz podlewa się w sezonie wtedy, gdy ziemia w doniczce przeschnie (z reguły raz na 7-10 dni), a zimą rzadziej (w tym okresie ziemia w doniczce może być wyschnięta przez dłuższy czas bez szkody dla rośliny). Warto wiedzieć, że nic też się nie stanie jeśli roślina będzie nieco więdnąć – jeśli podlejemy wilczomlecz w tym momencie, łatwo wraca do formy.
- Rośliny tego gatunku nie wymagają częstego nawożenia. Można je nawozić co kilka tygodni, używając odżywek dla kaktusów lub innych o wyższej zawartości potasu.
- Liście warto systematycznie przecierać z kurzu.
- Wilczomlecz okazały można przycinać ale rzadko, ponieważ niezbyt dobrze znosi ten zabieg.
Choroby i szkodniki wilczomlecza okazałego
Wilczomlecz okazały rzadko choruje i zwykle nie jest atakowany przez szkodniki (choć oczywiście mogą pojawić się "klasyczne" przędziorek czy wełnowiec), ale źle znosi błędy uprawowe, np. zbyt mało światła, zbyt niska temperatura, przelanie, częste przestawianie, zimne przeciągi, na które reaguje zrzucaniem liści.
Zastosowanie ozdobne wilczomlecza okazałego
Wilczomlecz okazały w młodym wieku może być atrakcyjną ozdobą niemal każdego wnętrza. Dobrze prezentuje się na parapecie południowego okna lub na komodzie, w towarzystwie sukulentów i kaktusów. W późniejszym wieku, kiedy jego pokrój staje się luźniejszy, lepiej wygląda jako soliter. W okresie letnim może być też ozdobą balkonu, tarasu lub ogrodowej rabaty.
Ze względu na ostre kolce i trujący sok mleczny, wilczomlecz okazały nie jest zaleczany do uprawy w mieszkaniach, w których przebywają dzieci lub zwierzęta domowe.
Wybrane odmiany
- 'Mini' – kwiaty czerwone, odmiana karłowa
- 'White' – kwiaty białe
- 'Cotton Candy' – kwiaty duże, jasnoróżowe
- 'Hera Bicolour' – kwiaty kremowo-żółte z różowymi przebarwieniami
Gdzie kupić sadzonki wilczomlecza okazałego?
Wilczomlecz okazały można kupić w sklepach oferujących egzotyczne rośliny doniczkowe. Można go też znaleźć w sklepach internetowych, takich jak: zielony-parapet.pl czy swiatroslin.eu.
Zdjęcia: designermetin, shaadjutt36, Bowonpat / AdobeStock