Sasanka zwyczajna (Pulsatilla vulgaris) to bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae), występująca na stanowiskach naturalnych w całej Europie. W Polsce jest bardzo rzadka – przez niektórych została uznana nawet za wymarłą! W ogrodach jest jednak bardzo popularna.
Wygląd sasanki zwyczajnej
Sasanka zwyczajna to niewielka roślina o kępiastym pokroju. Jej rozwój rozpoczyna się wczesną wiosną, kiedy tylko pogoda staje się sprzyjająca. Początkowo z ziemi wychodzą młode, srebrzyście owłosione pędy, zwieńczone silnie owłosionym pąkiem kwiatowym, a zaraz po nich rozwijają się pierzaste, zielono-szare, filcowo owłosione liście, tworzące niewielką kępę.
W zależności od rejonu Polski sasanka zwyczajna kwitnie w marcu lub kwietniu. Początkowo mają dzwonkowaty kształt, jednak w krótkim czasie ich duże, barwne, z zewnątrz jedwabiście owłosione płatki (zwykle jest ich 6-7) rozkładają się talerzowato na boki, ukazując wypełniony mnóstwem żółtych pręcików środek. Kiedy przekwitają, przekształcają się w duże, pierzaste, puszyste owocostany i nadal pozostają bardzo dekoracyjne.
Latem roślina traci owłosienie, a jej liście stają się gładkie i błyszczące. Tworzą też znacznie bardziej okazałą kępę niż w czasie kwitnienia. Sasanka zasusza je jesienią, spędzając zimę pod ziemią, w postaci rozgałęzionego, grubego kłącza.
Wymagania i uprawa sasanki zwyczajnej
Sasanka zwyczajna to roślina wytrzymała, zdrowa i łatwa w uprawie, ale tylko wtedy, gdy ma zapewnione odpowiednie warunki. Potrzebuje przepuszczalnej, lekkiej, piaszczystej, najlepiej wapiennej gleby o zasadowym odczynie pH oraz jasnego, słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska.
Nie toleruje zalania i cienia, ale dobrze znosi suszę. Jest też dostatecznie mrozoodporna, dlatego nie wymaga zimowego okrycia. Doskonale rozmnaża się także przez wysiew nasion (siew w VI na rozsadnik, potomstwo może nie zachować cech rośliny matecznej) lub podział starszych egzemplarzy.
Podział roślin stosuje się jednak nie tylko w celu ich rozmnożenia, ale też odmłodzenia, gdyż sasanka jest krótkowieczną byliną. Po kilku latach traci ładny pokrój i atrakcyjny wygląd oraz słabiej kwitnie, dlatego co 4-5 lat należy ją wykopać, podzielić i posadzić na nowym stanowisku.
Zastosowanie sasanki zwyczajnej
Sasanka zwyczajna to urokliwa roślina, będąca doskonałą ozdobą każdej wiosennej rabaty. Ze względu na swoje niewielkie wymagania siedliskowe, znakomicie sprawdzi się też w ogrodach skalnych i żwirowych.
Inne odmiany sasanki zwyczajnej
W ogrodach znacznie bardziej popularne od czystego gatunku są jego odmiany mieszańcowe, określane jako sasanka ogrodowa (Pulsatilla x hybrida). Niektóre z nich mogą powtarzać kwitnienie. Do ciekawszych odmian należą:
- 'Rubra' – dorasta do ok. 40-50 cm., kwiaty intensywnie czerwone, odmiana może powtarzać kwitnienie (IX-X)
- 'Alba' – ok. 20-40 cm., kwiaty duże, czysto białe
- 'Pink Shades' – wysokość ok. 20-50 cm., kwiaty duże, różowe
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde