Wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium)

Wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium) to okazała roślina z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Jej naturalne stanowiska znajdują się w Ameryce Północnej, Azji i Europie, w tym także w Polsce.

Bylina ta może dorastać do ok. 1,2-1,5 m wys. Z podziemnego kłącza rozwija po kilka wzniesionych, sztywnych, obłych, nagich, pojedynczych lub rozgałęzionych, czerwono nabiegłych pędów, gęsto pokrytych układającymi się skrętolegle wydłużonymi, lancetowatymi, miękkimi, siedzącymi, liśćmi, których blaszka z wierzchu jest ciemnozielona, a od spodu jaśniejsza z wyraźnie zaznaczonym unerwieniem (przypominają liście wierzby).

Wierzbówka kiprzyca kwitnie latem (VI-VIII), wydając osadzone na krótkich szypułkach dość duże, czteropłatkowe, liliowo-różowe kwiaty z długimi, wystającymi, białymi pręcikami, zebrane na szczycie pędu w stożkowy, groniasty kwiatostan. Jej kwiaty są silnie miododajne.

Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (torebka), wypełnione licznymi nasionami, zaopatrzonymi w aparat lotny (biały puch).

Wierzbówka rośnie bardzo szybko i tworzy pod ziemią mocny, kłączowy system korzeniowy, z którego wyrastają liczne, grube rozłogi, dlatego jest ekspansywna, a na dobrych stanowiskach nawet inwazyjna (wypiera inne rośliny).

Wymagania i uprawa

Wierzbówka kiprzyca spotykana jest głównie na stanowiskach naturalnych. Najchętniej zasiedla obrzeża lasów, łąki, nieużytki, pastwiska, polany, rowy i brzegi strumieni. Preferuje słoneczne stanowiska oraz żyzne, próchnicze, wilgotne gleby, bogate w azot, jednak poradzi sobie też na innych podłożach. Jest w pełni mrozoodporna i może rosnąć na terenie całego kraju.

Wierzbówka skutecznie rozmnaża się za pomocą odrostów korzeniowych i nasion (daje obfity samosiew).

Zastosowanie

Wierzbówka kiprzyca rzadko spotykana jest w uprawie. Wprawdzie jej walory zdobne są wysokie, ale duża ekspansywność ogranicza możliwość zastosowania jej w ogrodzie. Jeśli jednak będziemy kontrolować wzrost rośliny (przez stosowanie barier korzeniowych i usuwanie owocostanów), możemy posadzić wierzbówkę na rabacie. Bardzo dobrze prezentuje się w ogrodach naturalistycznych i wiejskich, w sąsiedztwie bodziszków, firletek czy krwawników.

Wierzbówka kiprzyca ma też pewne właściwości lecznicze (ma działanie moczopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwbakteryjne), więc wykorzystywana jest w ziołolecznictwie (wchodzi w skład niektórych suplementów diety, wspierających prawidłowe funkcjonowanie prostaty). Z liści robi się herbaty (szczególnie na wschodzie Europy).

Wybrane odmiany

• 'Album' – odm. o białych kwiatach
• 'Stahl Rose' – o jasnoróżowych kwiatach
  
  

Ciekawostki

Nazwa rośliny pochodzi od jej charakterystycznych owocostanów. Torebka nasienna wierzbówki kiprzycy posiada wąskie klapy, skręcające się przy otwieraniu. W pełni dojrzałe owocostany są poskręcane i oblepione nasionami z białym puchem – przypominają kipiący wrzątek.

Wierzbówka kiprzyca ma też jadalne pędy. Gdy są młode, można je jeść na surowo lub gotować (są lekko śluzowate).

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: pasja1000, Jerzy Górecki, Annette Meyer/Pixabay

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!