Opłaty za odpady roślinne w ROD a kompostowanie
Jednym z głównych tematów dyskusji na walnych zebraniach działkowców jest sposób usuwania odpadów z terenu działek i ROD, a także ceny za ich wywóz. Budzi to wiele kontrowersji, sporów i niepotrzebnych emocji. Często zbyt duże koszty wywozu, np. odpadów zielonych lub bioodpadów wynika z tego, że działkowcom brakuje świadomości, iż wiele z resztek, które z uporem maniaka pakują do worków lub na taczki (i domagają się kontenerów do ich wywozu), można wykorzystać - zamienić na najzdrowszy, darmowy nawóz organiczny, czyli kompost (mniej wydatków na nawozy sztuczne).
Warto też zaznaczyć, że zgodnie z regulaminem ROD (§42), każda „działka musi być wyposażona w kompostownik”, a działkowcy mają obowiązek kompostować w nim odpady roślinne, pochodzące z działki. Jednocześnie należy pamiętać, że obowiązuje całkowity zakaz spalania odpadów roślinnych i wypalania traw.
A kompostować można wiele, np. ściętą trawę, opadłe liście, drobne gałązki, resztki warzyw i owoców, chwasty (bez nasion). Podobnie, w pożyteczny sposób warto wykorzystać ścięte grubsze gałęzie drzew lub krzewów, które można rozdrobnić (za pomocą rębaków/rozdrabniarek), a powstałe zrębki stosować do ściółkowania rabat czy pojedynczych roślin. Ogranicza to ubytek wilgoci z gleby, odżywia glebę, chroni zimą przed przemrożeniem podłoża i korzeni roślin. W wielu ogrodach zarządy ROD zakupują rębaki na użytek działkowców lub organizują zrębkowanie z pomocą firm specjalistycznych.
Oprócz korzyści ekologicznych i ogrodniczych, takie działanie przynosi też realne oszczędności, bo z pewnością pozwoli zmniejszyć ilość odpadów zielonych na działkach, co przełoży się na mniejsze wydatki ROD, a więc i działkowców na wywóz bioodpadów.
Zbieranie deszczówki i racjonalne nawadnianie na działce
Polski Związek Działkowców, w trosce o środowisko i podnoszenie świadomości w kwestii niwelowania skutków zmian klimatu wdraża opracowany w 2020 roku „Otwarty Program Klimatyczny PZD”. Jednym z jego filarów jest racjonalne wykorzystanie zasobów wody i zbieranie wody deszczowej na działkach w ROD. A do czego wykorzystać deszczówkę? Jak wiadomo, coraz częściej występują okresy suszy i kurczą się naturalne zasoby wody, co wymaga konkretnych działań. Z tego względu wielu działkowców, w ramach inicjatyw prośrodowiskowych, ale i dla zwykłej oszczędności zbiera wodę deszczową za pomocą prostych środków, np. beczek lub innych pojemników, zainstalowanych do rynien przy altanach lub dzięki bardziej zaawansowanym instalacjom. Takie działania pozwalają zebrać nawet kilkaset litrów wody z jednego silnego opadu, którą z powodzeniem można podlewać rośliny.
Zużycie wody można ograniczyć także za pomocą kropelkowego nawadniania, czyli rozłożenia między roślinami specjalnej linii kroplującej z zainstalowanymi kroplownikami, które powoli, ale wydajnie, bez strat, dostarczają wilgoć do strefy korzeniowej każdej rośliny. Aby racjonalnie (ekonomicznie) gospodarować wodą, warto też z rozwagą używać jej do napełniania basenów przenośnych na działkach (nie nalewać jej bez umiaru).
Rośliny można rozmnażać zamiast kupować
Spora cześć wydatków, związana z uprawą działki, to zakup roślin, głównie sadzonek drzew i krzewów, ale też ozdobnych bylin. Dodatkowo, nierzadko zdarza się, że chcemy dosadzić nowe rośliny w innych zakątkach działki lub uzupełnić nasadzenia, które się nie przyjęły lub zmarniały i w tym celu ponownie wybieramy się do centrum ogrodniczego lub szkółki i kupujemy nowe sadzonki. W celu ograniczenia tych wydatków można samodzielnie i w dość prosty sposób rozmnożyć już rosnące rośliny i uzyskać nowe okazy lub zebrać nasiona (np. kwiatów, warzyw) i wysiać w kolejnym sezonie. Wystarczy więc dowiedzieć się nieco więcej o metodach rozmnażania danego gatunku lub skorzystać z wiedzy bardziej doświadczonych działkowców/ogrodników.
Dodatkowo, w społeczności działkowców często funkcjonują sąsiedzkie inicjatywy, np. tzw. wymiana sadzonek lub roślin. Działkowcy, którzy mają nadmiar niektórych roślin dzielą się nimi z innymi użytkownikami działek, co jest pożyteczne, ekonomiczne i ekologiczne.
▶ Więcej o zbiorze nasion i ich wysiewaniu dowiesz się z artykułu: Jak zbierać nasiona z ogrodu? Które rośliny warto tak rozmnażać? Przewodnik dla początkujących ogrodników
▶ Jeśli chcesz spróbować swoich sił w robieniu sadzonek, przeczytaj: Rozmnażanie roślin przez sadzonki | Rodzaje, terminy i sposoby
Energia ze słońca na działce
Od kilku już lat popularne staje się wykorzystywanie paneli fotowoltaicznych do pozyskiwania energii elektrycznej i jednocześnie ograniczania wydatków. Dzięki temu, że dostępnych jest bardzo wiele różnych typów takich paneli, możliwe jest także korzystanie z nich w ogrodach działkowych.
Wiele zarządów ROD montuje takie panele na budynkach biurowych, ale także i działkowcy nierzadko instalują takie panele, co wydatnie ogranicza koszty korzystania z energii (czasem nawet o ponad połowę).
Instalacja paneli na terenie ROD, czyli korzystanie z odnawialnego źródła energii słonecznej jest w Polsce zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i dzięki temu coraz bardziej popularna wśród działkowców, którzy chcą nie tylko w ekonomiczny, ale i ekologiczny sposób zapewnić sobie dostęp do prądu na działce.
Choć prawo nie zabrania montowania instalacji fotowoltaicznych na terenie działek w ROD, to trzeba pamiętać, że proces ten wymaga przede wszystkim odpowiedniego doboru instalacji i zapewnienia bezpieczeństwa (np. pożarowego). Oprócz tego, przed instalacją działkowcy powinni zapoznać się z regulaminem ROD, z lokalnymi przepisami urbanistycznymi oraz skonsultować całość z zarządem ogrodu. Jeśli mamy zamiar podłączyć instalację do sieci elektrycznej, konieczne może być uzyskanie dodatkowych pozwoleń. Warto zapoznać się także z możliwościami dofinansowania fotowoltaiki, dostępnymi w ramach projektów OZE (odnawialne źródła energii).
Zdjęcie tytułowe: AdobeFirefly