Spalanie resztek roślin na działce w ROD – co trzeba wiedzieć?
Działkowcy, czyli użytkownicy działek w ROD nie zawsze mają świadomość, że dzierżawiony przez nich kilkusetmetrowy teren działki nie jest ich własnością. Ponadto, na terenie każdego ROD obowiązują konkretne przepisy, w tym przede wszystkim regulamin ROD, który określa zasady użytkowania i zagospodarowania działek, a także różnego rodzaju uregulowania porządkowe.
Nie można zapominać, że rodzinne ogrody działkowe (ROD) są urządzeniami użyteczności publiczności, służącymi do wspólnego korzystania przez ogół działkowców i nie można użytkować działki na zasadzie „wolnoć Tomku w swoim domku”.
Oznacza to, że nie można robić na działce wszystkiego na co mamy ochotę, jak na prywatnej działce rekreacyjnej czy przy domu. Chodzi przede wszystkim o to, by nie zakłócać spokoju sąsiadom, np. poprzez korzystanie z różnego rodzaju urządzeń ponad przeciętną miarę (§67 regulaminu ROD), co dotyczy np. częstego koszenia, używania maszyn, ale też częstego urządzania głośnych imprez towarzyskich.
W punkcie 5 paragrafu 68 regulaminu ROD znajdziemy także wyraźny zapis, dotyczący spalania na terenie ROD. Mówi on wprost, iż działkowcom i innym osobom przebywającym na terenie ROD zabrania się spalania wszelkich odpadów i resztek roślinnych.
Wynika z tego, iż spalanie gałęzi, liści, ale także palenie ognisk (np. w celu pieczenia kiełbasek) na terenie działki w ROD jest zabronione. Trzeba przy tym mieć na uwadze, iż nie tylko przepisy PZD zabraniają jakiegokolwiek spalania na terenie działek w ROD. Zakaz taki wynika także z prawa powszechnie obowiązującego, w tym prawa miejscowego, najczęściej w postaci Regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach oraz uchwał związanych z programami ochrony środowiska (np. ochrony powietrza), realizowanych przez organy samorządu terytorialnego.
► Aby dowiedzieć się więcej o tych przepisach i czego nie można robić na ROD, przeczytaj nasz artykuł: Czego absolutnie nie wolno robić na działce ROD? Zasady, które musisz znać
► Pamiętaj, że sytuacja wygląda inaczej, jeśli do pieczenia kiełbasek używasz specjalnego urządzenia. Sprawdź, jakie są zasady dotyczące grillowania na działkach: Grillowanie na działce w ROD: Co wolno, a czego nie?
Ogniska na posesjach prywatnych
Wielu działkowców łamie przepisy, twierdząc, że działka powinna być traktowana, jak ogrody przydomowe, czyli prywatne posesje, ponieważ nie dotyczy ich zakaz palenia ognisk i spalania odpadów roślinnych. Czy tak jest rzeczywiście?
Generalnie nie ma formalnego zakazu palenia ognisk na własnej posesji, ale nie znaczy to, że można spalać wszystko i kiedy nam się podoba we własnym ogrodzie. Ognisko powoduje powstawanie dużych ilości dymu, który może ograniczać widoczność na drogach i zagrażać bezpieczeństwu, a dodatkowo towarzyszą mu nie zawsze przyjemne zapachy i szkodliwe substancje, a tego już tak beztrosko traktować nie można.
Spalanie odpadów roślinnych, czyli ich przetwarzanie poza instalacjami lub urządzeniami reguluje art. 30 ust. 1 ustawy o odpadach, który mówi, iż termiczne przekształcanie odpadów może odbywać się wyłącznie w spalarniach odpadów. Ponadto, za naruszenie tego zakazu właściciel nieruchomości może podlegać karze aresztu lub grzywny (art. 191 ustawy).
Choć ta sama ustawa dopuszcza spalanie pozostałości roślinnych poza instalacjami i urządzeniami, ale tylko w przypadku, gdy nie są one objęte obowiązkiem selektywnego zbierania śmieci. Obowiązek selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych określa zwykle każda gmina w regulaminie utrzymania czystości i porządku, który obowiązuje na jej terenie. Gdy na terenie gminy przedmiotowy regulamin nie wprowadza obowiązku selektywnej zbiórki bioodpadów i odpadów zielonych, spalanie liści czy gałęzi będzie więc dopuszczalne.
Mimo to, należy pamiętać, że art. 144 kodeksu cywilnego zakazuje działań ponad przeciętną miarę, zakłócających korzystanie z nieruchomości sąsiednich, a wynikające ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i regulacji miejscowych. Chodzi tu przede wszystkim o duszący dym i zadymianie okolicy, co może być uznane za wybryk i uciążliwość dla nieruchomości sąsiednich. W takim przypadku, sąsiadom przysługuje roszczenie o zaniechanie naruszeń i przywrócenie stanu zgodnego z prawem (art. 222 par. 2 k.c.).
Rozpalanie ognisk na własnej posesji
Ogniska tzw. rekreacyjne, rozpalane na własnej posesji, np. w celu pieczenia kiełbasek nie są zabronione, ale muszą być spełnione konkretne warunki:
- nie można palić ich w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych,
- należy zachować co najmniej 4 metry odległości od granicy działki sąsiedniej,
- należy zachować co najmniej 10 m odległości od miejsc występowania palnych płodów rolnych,
- należy zachować co najmniej 100 m odległości od granicy lasu
- nie można spalać śmieci i odpadów roślinnych
Jednocześnie jednak ognisko nie może powodować powstawania nadmiernej ilości dymu i uciążliwego zapachu, ponieważ będzie to stanowiło niedopuszczalną immisję, oddziałującą na sąsiednią nieruchomość lub ograniczało widoczność na okolicznych drogach.
Konsekwencje palenia ognisk na działkach w ROD
Choć regulamin ROD nie przewiduje stosowania jakichkolwiek kar porządkowych za notoryczne spalanie odpadów czy palenia ognisk, to trzeba mieć świadomość, że nagminne łamanie jego zapisów jest podstawą do wszczęcia procedury wypowiedzenia działkowcowi przez zarząd ROD umowy dzierżawy działkowej (art. 36 ust. 3 pkt. 1 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych).
Należy także pamiętać, że za spalanie odpadów roślinnych na terenie ROD (ale też na posesjach prywatnych) grożą kary lub grzywny wynikające z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy o odpadach i kodeksu wykroczeń oraz odpowiedzialność określona w kodeksie cywilnym za wspomnianą immisję dymu.
Oznacza to, że za każde wykroczenie i złamanie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy może grozić kara, zwykle finansowa. W przypadku palenia ogniska na terenie ROD karą taką jest mandat w wysokości 500 zł, który zazwyczaj wystawia Straż Miejska.
Notoryczne i bezmyślne spalanie odpadów roślinnych ma także konsekwencje zdrowotne, ekologiczne i wizerunkowe:
- zanieczyszcza powietrze, wzmaga powstawanie smogu i wpływa na rozwój wielu chorób dróg oddechowych w szczególności u dzieci i seniorów;
- powoduje spustoszenie wśród flory i fauny;
- wyjaławia glebę;
- negatywnie wpływa na reputację działkowców i ROD wśród lokalnej społeczności oraz władz lokalnych.
Zdjęcie tytułowe: Adobe Firefly