Berberys zwyczajny (Berberis vulgaris)

Berberys zwyczajny - kwiaty, fot. Сергей Корчанов - Pixabay

Opublikowano: 18-07-2022 Aktualizacja: 18-07-2022

Posłuchaj tego artykułu

00:00

Berberys zwyczajny (Berberis vulgaris) | Przeczytaj opis rośliny, zobacz zdjęcia i dowiedz się o niej więcej. Poznaj jej wymagania, zastosowanie oraz wskazówki dotyczące uprawy i pielęgnacji.

Dekoracyjność: kwiatostany, owocostany

Gleba: każda ogrodowa, małe wymagania glebowe, świeża, przepuszczalna, bogata w wapń

Kolor kwiatów: żółte

Kwiatostan: grono

Kwiaty: drobne

Odczyn gleby: obojętna, lekko zasadowa

Owoce: jagody

Pokrój: kulisty

Przydatność do spożycia: owoce

Zapach: kwiaty

Wysokość: do 3 m

Okres kwitnienia: V

Kolor owoców: czerwone

Trwałość liści: sezonowe

Wilgotność: gleba sucha

Stanowisko: słońce, półcień

Zastosowanie: żywopłoty, skarpy, sadzona przy ogrodzeniach, nasadzenia naturalistyczne, duże ogrody, parki, zieleń miejska, roślina lecznicza

Berberys zwyczajny, pospolity (Berberis vulgaris) to kolczasty krzew liściasty z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Występuje w Europie środkowej, południowej i w Azji zachodniej. Jest rzadko uprawiany jako roślina ozdobna (znacznie częściej spotyka się berberys Thunberga).

Osiąga 3 m wysokości i ok. tyle samo szerokości. Ta duża roślina ma pokrój okrągły, a jej pędy są na początku wyprostowane, później lekko zwisające. Berberys zwyczajny ma trójdzielne ciernie (1-2 cm dł.).

Liście wyrastają w pęczkach na krótkopędach, są różnej wielkości (wahającej się ok 4 cm), pojedyncze, odwrotnie jajowate i mają drobno ząbkowany brzeg. Bardzo efektownie przebarwiają się jesienią na żółto, pomarańczowo i czerwono. Kwiaty są drobne, żółte i zebrane w charakterystyczne, krótkie, zwisające grona. Berberys zwyczajny kwitnie w maju.

Berberys jest rośliną trującą oprócz owoców, które są jadalne. Są to małe, czerwone, wielonasienne jagody o eliptycznym lub wydłużonym kształcie. Są pokarmem dla ptaków w okresie zimowym.

Korzenie są płytko rozgałęzione. Szeroko się rozrastają, a starsze rośliny maja tendencję do tworzenia odrostów.

Wymagania i uprawa

Jest mało wymagający. Najładniej kwitnie i przebarwia się jesienią na stanowiskach słonecznych i półcienistych. Lubi gleby suche, świeże i wapienne (o pH zasadowym). Jest mrozoodporny. Roślina dobrze znosi cięcie.

Berberysów nie można sadzić w sąsiedztwie upraw zbożowych, gdyż jest drugim żywicielem rdzy źdźbłowej.

Zastosowanie

Berberys zwyczajny jest postrzegany jako roślina pionierska. Gatunek ten świetnie nadaje się do miejskich parków, na skarpy i tereny, które są narażone na suszę. Z berberysów można robić nieformowane lub formowane żywopłoty. Rośliny te pasują do założeń naturalistycznych.

Owoce berberysu zwyczajnego są coraz częściej doceniane w polskiej kuchni – są bogate w witaminy i nadają się do produkcji różnych przetworów: soków, nalewek czy konfitur.

Roślina ta była wykorzystywana lecznictwie, ale obecnie odchodzi się od niej, gdyż jeden z alkaloidów odkłada się w organizmie. Kora i korzenie stosowano jako lekki zamiennik antybiotyku, a napar z liści na problemy trawienne (stymuluje działanie m.in. wątroby).