Praktyczne porady i pomysły na ogrodzenie ogrodu

Możliwości jest dużo. Zanim jednak zaczniemy realizować nasze pomysły, powinniśmy sprawdzić, jaki jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Zawarte są w nim wytyczne regulujące to, z jakich materiałów oraz o jakim kształcie i wysokości można stawiać ogrodzenie. Jeśli jednak nie ma takich ograniczeń, można budować dowolnie, pamiętając o ogólnych przepisach budowlanych.

Wymagania i formalności prawne przy budowie ogrodzenia

W sytuacji, gdy ogrodzenie będzie miało wysokość przekraczającą 220 cm, albo będzie od strony drogi, ulicy, placu, torów kolejowych oraz innych miejsc publicznych, inwestor powinien zgłosić zamiar jego budowy do starostwa powiatowego lub urzędu miasta, dołączając oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Według dodatkowych wymagań, należy załączyć szkice, rysunki działki oraz planowanej inwestycji. Rzadko się zdarza, że trzeba dołączyć również i inne pozwolenia, uzgodnienia czy opinie. W zgłoszeniu musimy określić rodzaj i zakres robót budowlanych, sposób ich prowadzenia oraz termin rozpoczęcia budowy. Prace można rozpocząć po upływie 30 dni od daty potwierdzenia złożenia zgłoszenia, jeśli w tym czasie nie ma sprzeciwu ze strony urzędu.

Wytyczne dotyczą też bram i furtek w ogrodzeniu, które koniecznie muszą otwierać się w stronę posesji, a nie na zewnątrz działki, a także nie mogą mieć progów, które będą stanowiły przeszkodę dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Ogrodzenie od strony sąsiada lub ulicy

Ogrodzenie można budować w osi granicy działki wspólnie z sąsiadami, z którymi można się porozumieć, lub jeśli jest to niemożliwe postawić je na własnej działce, nie wchodząc na teren sąsiadów.

Gdy ogrodzenie będzie budowane od strony ulicy, wtedy trzeba sprawdzić szczegółowe wytyczne MPZP lub w warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości co do ustalenia tych granic, należy skonsultować się z geodetą.

Wybór ogrodzenia

Ten element to nie tylko bezpieczeństwo, to również ozdoba. Każdy inwestor znajdzie coś dla siebie. Wybór zależy od jego potrzeb. Czy chcemy jedynie symbolicznie ogrodzić działkę czy odseparować ją od ulicy, wykorzystać nowe czy tradycyjne technologie?

Fot. Joniec	Fot. Konsport
Budowa ogrodzenia od strony drogi publicznej wymaga zgłoszenia do starostwa powiatowego lub urzędu miasta. Ogrodzenie z gabionów. Górną część kosza wypełniono bryłami szkła w kształcie kamienia łupanego znajdującego się w pozostałej części.

Gabiony pasują do minimalistycznej formy nowoczesnych budynków. Wykonuje się je z poziomo rozmieszczonych ceowników oraz pionowych prętów. Tworzą one kosz, który wypełnia się kamieniem o różnym zabarwieniu oraz kształcie (ciosane, łupane albo otoczaki), które ułożone starannie mogą tworzyć ciekawe wzory. Stabilizuje się je słupkami osadzonymi w gruncie.

Od kilku lat na rynku dostępne są elementy ogrodzeniowe wykonywane z PVC, które mogą imitować naturalne drewno, w kształcie sztachet bądź stalowych kątowników. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że nie ulegają one korozji, są wytrzymałe, a jednocześnie lekkie i odporne na warunki atmosferyczne. Można zdecydować się także na ogrodzenia z prefabrykowanych elementów z wibroprasowanego betonu, które mają fakturę naturalnego kamienia. Wyglądają na piękne równo ciosane kamienie. Wykonane są jako bloczki, dzięki temu ich montaż jest szybki i łatwy.

Do najpopularniejszych ogrodzeń w Polsce należą takie, w których przęsła z różnych materiałów umieszcza się między rozstawionymi słupkami.
Najczęściej spotyka się następujące zestawienia – słupki stalowe wraz z wypełnieniem z siatki, słupki z klinkieru, cegły silikatowej bądź kamienia naturalnego z przęsłami drewnianymi lub stalowymi. Te wykonywane z kamienia naturalnego wyglądają bardzo naturalnie – zwłaszcza piaskowce i wapienie – jednak szybko ulegają erozji. Tymczasem te z kamienia polnego czy otoczaków są masywne i mogą przytłaczać wizualnie.

Słupki z cegieł klinkierowych, silikatowych, zwykłych także dobrze komponują się z otoczeniem. Te pierwsze są najtrwalsze i najodporniejsze, oferowane są w różnych kolorach oraz fakturach. Silikatowe po zaimpregnowaniu są odporne na zmiany warunków atmosferycznych, mają gładkie lub łupane powierzchnie. Natomiast ceramiczne są najsłabsze, dlatego nie zaleca się ich stosowania bez otynkowania. Mają strukturę porowatą i chłoną wodę, potem pękają, kruszą się i ulegają zniszczeniu.

Przęsła drewniane wykonuje się z desek, bali, sztachet, żerdzi montowanych w rozmaity sposób – pionowo, poziomo, skośnie. Przeznacza się na nie drewno sosnowe, świerkowe, modrzewiowe, które odpowiednio się impregnuje. Przęsła stalowe lub aluminiowe przygotowuje się z prętów, rurek, kątowników. Sprzedawane są jako gotowe wyroby o standardowych wzorach i ograniczonym wyborze w sklepach budowlanych.

Ogrodzenia kute – najczęściej elementy składające się na przęsła ogrodzeń, bram, czy furtek wytwarza się z miękkiej stali walcowanej na zimno lub gorąco. Dokładność obróbki łączeń świadczy o jakości, trwałości oraz estetyce wykonania. Najbardziej rozpowszechnione w naszym kraju jest ogrodzenie z siatki. Jego popularność jest związana z niską ceną oraz łatwością montażu. Splatana lub zgrzewana siatka sprzedawana jest w rolkach po 15 i 25 m.

Podejmując decyzję o wyborze ogrodzenia, należy wziąć pod uwagę, czy potrzebujemy odgrodzić się od hałaśliwej ulicy, kurzu oraz ciekawskich spojrzeń sąsiadów. Tu przydadzą się ogrodzenia pełne. Mur szczelny można postawić z kamienia, z cegły, czy bloczków lub pustaków betonowych. Ogrodzenie z tego ostatniego materiału wznosi się dość szybko, w porównaniu z cegłą, której gabaryty są mniejsze i przez to czas realizacji dłuższy.

Natomiast czas utworzenia go z kamienia naturalnego będzie dłuższy, ze względu na nieregularne kształty budulca. Pięknie i naturalnie prezentują się piaskowce i wapienie, jednak one ulegają szybszemu zniszczeniu, niż trwałe granity, bazalty, czy kwarcyty. Ciekawym rozwiązaniem są także żywopłoty, które potrafią oddzielić posesję od hałasu dobiegającego z ulicy. Są one również szczelne, jednak aby uzyskać taki efekt – potrzeba wielu lat.

Wybór bramy wjazdowej

Według przepisów, szerokość bramy wjazdowej w świetle nie powinna być mniejsza niż 2,4 m. Najwygodniej jednak, gdy ma przynajmniej 4 m. Wówczas szeroki wjazd umożliwi swobodne manewrowanie autem, a samochody dostawcze przywożące zakupy bądź wyposażenie domu też będą mogły się w niej zmieścić. Oprócz różnej szerokości, bramy wjazdowe mogą mieć inną wysokość. Dobierając ją, uwzględnia się wysokość ogrodzenia, aby tworzyła z nim integralną całość.

Już podczas projektowania domu, powinno się wziąć pod uwagę kształt oraz formę wjazdu. Uzależniony jest on od lokalizacji działki. Gdy znajduje się przy ruchliwej ulicy, to trzeba szukać takiego rozwiązania, które nie będzie powodowało zagrożenia dla ruchu drogowego ani pieszego. Wtedy najlepiej położenie bramy przesunąć w głąb posesji, mimo że skraca się długość podjazdu.

Bramy systemowe: rozwieralne i przesuwne

Gotowe bramy można kupić w sklepach budowlanych. Ewentualnie jest możliwość nabycia samej ramy i doboru wypełnienia. Wybiera się zaś jego materiał prefabrykowany z oferty producenta. Mogą nim być deski z różnych gatunków drewna lub pręty o dowolnym kształcie. Przed dokonaniem zakupu należy sprawdzić, czy zostały one odpowiednio zabezpieczone przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, zaimpregnowane lub pokryte powłokami antykorozyjnymi. Ważne jest, aby dopasować je do istniejącego lub planowanego ogrodzenia. Poza ramą i wypełnieniem, można dobrać także słupki, profile poziome oraz niezbędne akcesoria, umożliwiające samodzielny montaż bramy.

Bramy rozwieralne (skrzydłowe)

Ze względu na wymogi prawne, koniecznie muszą być montowane tak, aby otwierały się na posesję. Dlatego wymagają dużo miejsca na podjeździe. Warto zdecydować się na ten typ wtedy, gdy działka jest wąska, ale długa. Bramy rozwieralne składają się z jednego lub dwóch skrzydeł.
Jednoskrzydłowa – zainstalowana w narożu działki, nie będzie ograniczać przestrzeni na posesji, bo będzie otwierać się na ogrodzenie.

Dwuskrzydłowa potrzebuje dużo mniej miejsca. Przy jej wyborze należy zwrócić uwagę, czy w czasie kiedy – będzie otwarta, nie utrudni komunikacji na posesji oraz czy podczas jej zamykania – zaparkowany samochód nie będzie blokował jej ruchu. Wśród inwestorów cieszą się one dużą popularnością.

Bramy przesuwne

W przeciwieństwie do bram rozwieralnych – mają jedno skrzydło, które porusza się wzdłuż ogrodzenia i nie wymaga miejsca na podjeździe. Potrzebują za to wolnej przestrzeni wzdłuż ogrodzenia. Dlatego nie mogą tam znajdować się rośliny, które stanowiłyby przeszkodę dla jej pracy. Zaleca się instalowanie bramy przesuwnej na działkach krótkich, lecz szerokich. Przy jej projektowaniu trzeba uwzględnić miejsce na furtkę, tak aby otwarte skrzydło nie blokowało do niej dostępu.

Mamy dwa rodzaje bram przesuwnych: szynowe oraz samonośne. Praca tych pierwszych polega na tym, że skrzydło przesuwa się po szynie wmontowanej w nawierzchnię. W szynie tej gromadzą się zanieczyszczenia, które mogą blokować jej ruch. Natomiast te drugie przesuwają się po prowadnicach zamontowanych nad nawierzchnią, nie mając kontaktu z podłożem. Mają one przeciwwagę, która zajmuje dodatkowe miejsce, zwiększając szerokość bramy.

Automatyka: napędy do bram

Brama wjazdowa to podstawowy element komunikacji, który jest montowany wraz z ogrodzeniem. Otwierana i zamykana może być ręcznie, jednak dużo wygodniej jest, gdy można ją obsługiwać za pomocą pilota. Dlatego warto zdecydować się na jej zautomatyzowanie. Rozróżniamy rozmaite typy napędów, w zależności od rodzaju bramy.

Napędy do bram skrzydłowych

Przy doborze napędu, należy koniecznie uwzględnić ciężar bramy, jej szerokość oraz intensywność pracy. Dopiero wtedy można wstępnie wybrać model napędu. Z reguły przyjmuje się, że moc takiego napędu powinna być większa o ok. 30%, niż wymagana do powyższych parametrów.

Zapas taki uwzględnia się ze względu na podmuchy wiatru, obciążenie śniegiem, czy wodą itp. Informacje o bramie podawane są dla bram zamontowanych w idealnych warunkach. Istotne są również wymiary słupka, na którym ma być zamontowany.

Napędy do bram przesuwnych

Do bram przesuwnych (w przeciwieństwie do bram skrzydłowych) potrzeba tylko jednego siłownika, co przekłada się na cenę. Obowiązuje ta sama zasada, co przy doborze napędu do bram skrzydłowych – ciężar bramy powinien być mniejszy od maksymalnego dopuszczalnego.

Dobierając zapas „mocy”, musimy uwzględnić konstrukcję bramy – podwieszana (samonośna), czy jeżdżąca po szynie. Bramy samonośne mają mniejsze opory, niż przemieszczające się po szynie, gdzie mogą działać dużo większe opory, spowodowane zalegającym w niej piaskiem, liśćmi, błotem, czy śniegiem. Dlatego wybierając napęd, należy przyjąć większy zapas mocy o ok. 50%.

Furtka

Jest to istotny element każdego ogrodzenia. Zgodnie z przepisami, jej szerokość w świetle musi wynosić przynajmniej 0,9 m. Powinna być zlokalizowana na wprost drzwi wejściowych budynku, tak jak brama naprzeciwko garażu. Praktycznie jest zaprojektować drugą furtkę na dużych posesjach, aby można było szybko wyjść, np. do lasu i nie obchodzić całej długiej zabudowanej ulicy. Druga furtka przyda się również przy śmietniku. Wtedy dostęp do niego będzie nie tylko od posesji, ale także od ulicy.

Źródło: Magazyn Budujemy Dom (5/2015) Tekst: Karolina Banaszak Zdjęcie tytułowe: Konsport