Sensowne rozmieszczenie w ogrodzie elementów małej architektury wcale nie jest sprawą prostą. Dlatego, jeśli chcemy uniknąć chaosu i kiczu, dobrze jest zlecić to zadanie architektowi krajobrazu. Oczywiście mówimy tu o założeniu z dużą liczbą różnego rodzaju elementów, jak altana, murowany grill, oczko wodne, ławki, meble, donice, sauna. Jeśli natomiast planujemy kupno stolika i huśtawki dla dzieci, z powodzeniem możemy zrobić to bez niczyjej pomocy, przestrzegając jednak kilku podstawowych zasad, o których będzie mowa za chwilę.
CO MOŻE ZNALEŹĆ SIĘ W OGRODZIE?
Wiosna to dobra pora zarówno na urządzanie przydomowego ogrodu od początku, jak i jego gruntowną modernizację. W zasadzie w jednym i drugim przypadku należy zacząć od stworzenia projektu założenia, który będzie spójny z charakterem domu i jego najbliższego otoczenia. Elementy małej architektury, na które się zdecydujemy, zawsze montowane są w pierwszej kolejności.
Dopiero potem utwardzane są przydomowe nawierzchnie i ciągi komunikacyjne, a na końcu zakładany trawnik i wykonywane nasadzenia. Tyle teorii. W praktyce często elementy małej architektury jak altana czy ogrodowe zabawki dokupowane są na końcu i ustawiane w wolnych przestrzeniach. Niemniej jednak nawet wtedy można spróbować dopasować je do stylu budynku, kolorystyki elewacji czy wyglądu zewnętrznych tarasów.
Jakie elementy mogą znaleźć się w ogrodzie? Oczywiście każdy ma inne preferencje i oczekiwania. Oprócz takich standardów jak altana czy meble, wiele osób decyduje się na różnego rodzaju domki, wiaty, drewutnie, a także figurki, posągi, murki i pergole, dzielące przestrzeń wokół domu na części.
Cały czas modne są oczka wodne, domki na drzewie oraz wydzielone, znajdujące się zwykle z boku miejsca na ognisko, grilla czy wędzarnię. Tych elementów może być naprawdę sporo. Dlatego dobrze jest wybrać te, na których najbardziej nam zależy i przedstawić naszą wizję architektowi, aby mógł nadać jej realny kształt, właściwie zaaranżował przestrzeń i dopasował styl małej architektury do otoczenia.
Niezwykłą dekoracją przydomowej strefy wypoczynku mogą być kule, których biel doskonale kontrastuje z zielenią trawy czy ciemną nawierzchnią, Różne rozmiary kul pozwalają na tworzenie oryginalnych kompozycji i uzyskanie jeszcze ciekawszego efektu dekoracyjnego. (fot. Libet) |
ARCHITEKTURA OGRODOWA: USTAWIAMY ZABAWKI
Jednym z podstawowych i najchętniej kupowanych elementów ogrodowego wyposażenia są zabawki. Biorąc pod uwagę ograniczoną przestrzeń dookoła domu, dobrze jest skonsultować z dziećmi, na których najbardziej im zależy. Absolutnym standardem są piaskownica, huśtawka i zjeżdżalnia. Piaskownica może być zamontowana na stałe bądź mobilna, drewniana lub plastikowa. Powinna być zamykana (ewentualnie osłaniana pokrowcem) i mieć chroniący przed słońcem daszek.
Huśtawka w komplecie ze zjeżdżalnią zapewni dzieciom doskonałą zabawę. |
W sprzedaży są piaskownice w różnych kształtach, wiele z nich może pełnić także funkcję... minibasenu. Przed nastaniem zimy piaskownicę taką opróżnia się, myje i chowa do garażu bądź pomieszczenia gospodarczego.
Huśtawki i zjeżdżalnie również mogą być drewniane i plastikowe, ale także metalowe. Niektóre ustawia się w ogrodzie na stałe, inne można demontować, przenosić lub składać. W sprzedaży dostępne są też różnego rodzaju moduły, będące połączeniem zjeżdżalni, huśtawki i np. niewielkiego domku. Ich zaletą jest to, że są z reguły nieco tańsze niż pojedyncze elementy i zajmują mniej miejsca.
Wielofunkcyjne domki dla dzieci można pomalować i wyposażyć według upodobań oraz fantazji ich gospodarzy. Staną się miejscem spotkań z najlepszymi przyjaciółmi, a także azylem, pozwalającym w każdej chwili schować się, odpocząć, poczuć się trochę jak na wakacjach. |
Ciekawą propozycją są również różnego rodzaju niewielkie zabawowe fontanny, dmuchane baseny oraz rozkładane namioty, np. w kształcie remizy strażackiej.
Wśród zieleni najlepiej będą wyglądały zabawki w spokojnych kolorach, wykonane z drewna. Ich wadą jest natomiast to, że są zwykle cięższe, masywniejsze, droższe i wymagają okresowych zabiegów pielęgnacyjnych. Wszystkie zabawki dobrze jest umieścić w jednym miejscu, np. na otoczonym krzewami kawałku trawnika. Dzięki temu stworzymy osobną, dziecięcą strefę, w której będzie można rozstawić także w razie potrzeby bramki do piłki nożnej, stojak do koszykówki, trampolinę, stolik piknikowy, pograć w badmintona czy siatkówkę.
ARCHITEKTURA OGRODOWA: MIEJSCE WYPOCZYNKU
Podczas ciepłych dni chętnie spędza się czas na świeżym powietrzu, często także w gronie znajomych. Dlatego też w żadnym ogrodzie nie powinno zabraknąć solidnego stołu, krzeseł, ale także różnego rodzaju siedzisk, leżanek, puf. Można ustawić je pod markizą na tarasie, ale także na utwardzonym placu w zacienionej części ogrodu bądź w altanie. Uzupełnieniem mebli mogą być ustawione przy alejkach ławki bądź rozwieszony między drzewami hamak.
Meble ogrodowe mogą być wykonane z drewna, tworzywa sztucznego, metalu, technorattanu. Każdy materiał ma swoje wady i zalety. Drewno (należy unikać gatunków iglastych, z których mogłaby sączyć się żywica) jest eleganckie, naturalne i ciepłe, ale trzeba o nie specjalnie dbać. Metal jest z kolei niezwykle solidny, ale ciężki (meble takie trudno przenosić). Tworzywa sztuczne są lekkie, tanie, trwałe, ale czasami kiczowato wyglądają. Meble z syntetycznego technorattanu, choć są trwałe nie pasują do nowoczesnych ogrodów i trzeba chować je na zimę.
Oczywiście producenci często łączą ze sobą różne materiały, z czego wychodzą niekiedy bardzo ciekawe efekty. Obecnie w modzie są meble niskie, minimalistyczne, o prostych formach i w naturalnych kolorach. Kupując je warto zaopatrzyć się także w zwiększające komfort wypoczynku poduchy.
Styl mebli powinien pasować do wyglądu budynku i elementów małej architektury. Obecnie modny jest minimalizm i proste formy. (fot. Libet) |
Miejsce wypoczynku może znajdować się zaraz przy domu, w centralnej części ogrodu lub na jego obrzeżu. Można wydzielić je, instalując dookoła różnego rodzaju pergole, trejaże lub kratownice. Po obsadzeniu ich kwiatami i roślinami utworzy się naturalna, zielona bariera, która zapewni nam intymność, a podczas upałów - także przyjemny chłód.
W sąsiedztwie domu dobrze wyglądają również donice z kwiatami, które często w naturalny sposób łączą go z ogrodem. Donice, w zależności od pory roku, możemy obsadzać różnymi roślinami. Wiosną często sadzi się w nich różnokolorowe bratki, latem pelargonie, jesienią - wrzosy lub chryzantemy. Zmieniając kompozycję roślin można modelować otoczenie budynku oraz ogrodu.
Donice ogrodowe mogą mieć różne kolory (wybierajmy raczej bardziej stonowane, które nie będą konkurowały z otaczającą zielenią), rozmiary, kształty i być wykonane z różnych materiałów: drewna, betonu, kamienia naturalnego, ceramiki, zabezpieczonego przed korozją metalu, tworzywa sztucznego. Powinny być na pewno odporne na działanie czynników atmosferycznych i wody.
Unikajmy donic ciężkich, które trudno będzie przestawiać oraz wysokich i wąskich, które łatwo mogą zostać przewrócone przez wiatr. Istotną kwestią jest także to, czy mają one od spodu otwory, odprowadzające nadmiar wody. Jeśli nie, w większości przypadków niewielkie dziurki można nawiercić za pomocą wiertarki.
ARCHITEKTURA OGRODOWA: ALTANA I SAUNA
Do większych elementów konstrukcyjnych, które mogą znaleźć się w ogrodzie, należy altana. Najczęściej wykonuje się ją z odpowiednio zaimpregnowanego drewna sosnowego lub świerkowego. Świetnie nadaje się ona nie tylko do wypicia poobiedniej kawy, ale także wszelkiego rodzaju spotkań towarzyskich, zwłaszcza w pogodne dni czy wieczory. Może być okrągła, kwadratowa, prostokątna, sześciokątna lub mieć tak naprawdę dowolny kształt.
Zwykle w ogrodzie stawia się zadaszone ażurowe konstrukcje, wsparte na słupach nośnych. Ale nie jest to regułą. Altana może być także zamknięta (ewentualnie mieć jedną lub kilka ścian), mieć drzwi oraz okna. Dzięki temu przyjemnie posiedzieć w niej także wtedy, gdy pada i jest nieco chłodniej. Zwykle altanę stawia się na utwardzonym kostką brukową podłożu. Ale można posadowić ją również na betonowych stopach fundamentowych, do których mocuje się legary, a na nich układa drewniane deski (wówczas konstrukcja ma drewnianą podłogę). Legary można też oczywiście przymocować bezpośrednio do kostki brukowej.
Dach przeważnie jest dwu- lub kilkuspadowy, kryty gontem drewnianym lub bitumicznym. Dachówkę ceramiczną stosuje się rzadko, bo jest bardzo ciężka. Aby wszystko wyszło idealnie, po zaplanowaniu miejsca na altanę dobrze jest zrobić jej projekt i zlecić fachowcom wykonanie, albo... kupić gotową konstrukcję np. w markecie budowlanym.
Świetnym pomysłem na udaną imprezę w ogrodzie są altany ogrodowe. Wykonane z naturalnego drewna, które idealnie wkomponuje się w ogrodową zieleń, są nie tylko praktyczne, ale też pozwalają na wspólne spędzanie czasu na świeżym powietrzu niezależnie od pogody. |
Ciekawą propozycją może być także sauna ogrodowa w kształcie beczki lub wolno stojącego domku. W ofercie producentów często są także wersje łączone, w których obok sauny znajduje się niewielka przebieralnia oraz miejsce do wspólnego grillowania. Tego typu moduły mogą mieć powierzchnię nawet do 20 m2.
Sauna ogrodowa wymaga równej, utwardzonej powierzchni. Jeśli chodzi o niezbędne przyłącza to w zasadzie przyda się tylko doprowadzona osobnym obwodem trójfazowa instalacja elektryczna, choć i ona - jeśli zdecydujemy się na piec opalany drewnem (przeważnie stosuje się piece o mocy do 9 kW) - nie jest absolutną koniecznością. Budowa sauny, jeśli zlecimy to wykwalifikowanej ekipie, trwa raptem kilka dni.
Obok sauny można zostawić miejsce na prysznic ogrodowy, balię z zimną wodą lub większą beczkę kąpielową. Do beczek również często dostępne są opalane drewnem piece. Dzięki temu w każdej chwili i niezależnie od pory roku możemy przygotować sobie gorącą kąpiel na łonie natury.
Domek saunowy to doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy pragną odpocząć na łonie natury. Otaczający ogród znacznie dodaje atrakcyjności. Zmieniająca się wraz z porami roku roślinność gwarantuje niepowtarzalne wrażenia. |
KLIMATYCZNE OCZKO WODNE
Mały staw, oczko wodne czy fontanna zawsze urozmaicą ogród, dodadzą mu tajemniczości i uroku. Najciekawiej wyglądają zbiorniki o nieregularnych kształtach.
Do ich budowy albo używa się specjalnych folii z tworzyw sztucznych, którymi wykłada się dno wykopu, albo gotowych form wykonanych z polietylenu lub żywic poliestrowych, wzmacnianych włóknem szklanym. Po wkopaniu takiego oczka w ziemię (ceny form zaczynają się już od kilkuset złotych), jego brzegi można obłożyć kamieniami i obsadzić roślinami.
W sadzawce można umieścić też fontannę z pompą i filtrem. Może ona być kaskadowa, gejzerowa, kielichowa - o kształcie wyrzucanej wody decyduje dysza. Przy fontannie można ustawić ławeczkę, posąg i dodatkowo ją podświetlić. Oczywiście wolno stojącą fontannę można umieścić także w każdym innym miejscu ogrodu.
Oczko wodne może znajdować się w każdym miejscu ogrodu - nawet w bezpośrednim sąsiedztwie domu. Ważny jest pomysł na zaaranżowanie jego otoczenia. Przyjemnie jest też, kiedy z tarasu możemy widzieć nasz własny staw. |
WYBIERAMY MIEJSCE NA GRILL W OGRODZIE
W naszym ogrodzie powinno zostać wydzielone także miejsce na ognisko lub grill. W przypadku ogniska miejsce takie można otoczyć kamieniami polnymi lub kostką brukową, ewentualnie wybrukować kawałek placu, ustawić na jego obrzeżach ławki, a w środku zostawić okręg na palenisko.
W sprzedaży jest także bardzo duży wybór różnego rodzaju grilli. Można kupić zarówno konstrukcję mobilną, którą można przestawiać, jak i stacjonarną, wykonaną ze składanych betonowych bloczków.
Betonowy lub murowany grill z powodzeniem można umieścić na zewnętrznym tarasie. Może on być także źródłem ciepła w chłodniejsze dni. |
Grille betonowe zwykle mają około 2 m wysokości i stawia się je na planie prostokąta. Występują w różnych kolorach, mogą też mieć różną wielkość paleniska, nad którym, na kilku poziomach, znajduje się od jednego do nawet kilku rusztów. Pod paleniskiem jest zwykle wolna przestrzeń, w której można przechowywać opał, a nad nim daszek z niewielkim kominem, który wspomaga ciąg podczas palenia.
Jeśli chcemy, aby grill wyglądał bardziej naturalnie, możemy wymurować go samemu, według własnego projektu, używając do tego na przykład cegły klinkierowej czy kamieni. Obok grilla można posiać trawę bądź wybrukować niewielki plac pod stół z krzesłami.
Źródło: Dodatek specjalny "Wiosenne porady ogrodowe" - miesięcznik Budujemy Dom (4/2018), zdjęcie tytułowe: Weber |