Uprawa Oxytree | Czy warto posadzić drzewo tlenowe?

Czym jest Oxytree i dlaczego warto poznać tę roślinę?

Oxytree (Paulownia Clon in Vitro 112) to drzewo powstałe ze skrzyżowania dwóch gatunków paulowni: paulowni Fortunea (P. fortunei) i Elongata (P. elongata). Hybrydę tą stworzono (w wyniku prac hodowlanych in vitro) w hiszpańskiej firmie biotechnologicznej głównie w celach użytkowych.

Niezwykłe właściwości Oxytree – co czyni je wyjątkowym?

Niemal wszystkie części rośliny są użytkowe. Pień to doskonały surowiec na wysokiej jakości drewno, cenione głównie w przemyśle meblowym, a gałęzie i ścinki o dużej wartości energetycznej, to świetny materiał na opał. Uzyskane z rośliny drewno jest gładkie, wytrzymałe i lekkie, a po wysuszeniu także wodoodporne. Więcej informacji na stronie producenta

Oxytree jest jednym z najszybciej rosnących drzew na świecie! Po 6 latach może osiągać 16 m wysokości i 20-30 cm średnicy pnia! Doskonale odradza się po ścięciu, co pozwala na kolejną wycinkę już po kilku następnych latach.

Drzewo tworzy też liczne, bardzo duże (szczególnie w 2-3 pierwszych latach wzrostu, gdyż wtedy liście mogą osiągać średnicę ok. 60 cm), sercowate liście, pokryte delikatnymi włoskami. Podczas niespotykanie szybkiego przyrostu, roślina rozwija ich mnóstwo, dlatego w procesie fotosyntezy pochłaniają one sporo dwutlenku węgla z atmosfery (nawet 10 razy więcej niż drzewa rodzime) i wydzielają dużo tlenu, dzięki czemu roślina otrzymała swoją oryginalną nazwę „drzewo tlenowe”.

Mniejsze znaczenie użytkowe, za to wysokie walory dekoracyjne posiadają natomiast rozwijające się na drzewie wiosną (V) dzwonkowe, liliowo-fioletowe kwiaty. Wprawdzie nie są zbyt duże, ale zebrane w okazałe, wiechowate kwiatostany, wyglądają zjawiskowo.

Czy Oxytree warto posadzić w ogrodzie?

Biorąc pod uwagę wszystkie walory użytkowe oxytree pojawia się pytanie, czy roślina nadaje się też do ogrodu. To zależy! Do małego, przydomowego ogródka nie bardzo bo jest za duża, ale do większego ogrodu już tak. Jej ozdobą są głównie atrakcyjne kwiaty, ładny pokrój i bardzo duże liście, które nie tylko pięknie wyglądają, ale też poprawiają jakość powietrza w naszym otoczeniu.

Uprawa Oxytree w Polsce – jak sobie radzi w naszym klimacie?

Oxytree nie jest zupełnie naturalnym drzewem lecz hybrydą powstałą z gatunków lubiących ciepło i występujących w cieplejszych rejonach Azji Wschodniej, mimo to jej uprawa w Polsce jest możliwa, gdyż roślina została przystosowana do chłodniejszego klimatu i zmiennych warunków środowiskowych.

Stanowisko
Lubi umiarkowanie wilgotne gleby, ale poradzi sobie też z przejściową suszą. Preferuje słoneczne i osłonięte od wiatru stanowiska, ale przeżyje również w półcieniu.

Mrozoodporność
Dość dobrze znosi zarówno wysokie jak i niskie temperatury (jej mrozoodporność ocenia się na ok. -25 °C lub nieco więcej) i nie jest szczególnie wybredna w stosunku do podłoża oraz jego pH (urośnie na każdej typowej glebie ogrodowej).

Rozmnażanie
Wadą drzewa tlenowego jest natomiast fakt, że samodzielnie trudno je rozmnożyć (można spróbować, jeśli roślina wyda odrosty korzeniowe), gdyż proces ten prowadzany jest zwykle w laboratoriach (in vitro). Jeśli wiec chcemy posiadać oryginalne oxytree, musimy kupić jego sadzonkę.

Gdzie można kupić sadzonki Oxytree?

Drzewo tlenowe jest rośliną jeszcze mało popularną w naszym kraju roślina, jednak chętnych do jej "podrabiania" nie brakuje, dlatego zawsze starajmy się szukać sadzonek certyfikowanych, oferowanych przez uprawnione do ich sprzedaży firmy (Oxytree Solutions Poland Sp. z o.o. oraz jej regionalnych przedstawicieli).

Czy warto? Czy Oxytree jest bezpieczne dla środowiska? Potencjalne zagrożenia

Ze względu na swój niezwykle szybki wzrost, tworzenie dużej ilości biomasy i zdolność do pochłaniania mnóstwa dwutlenku węgla oraz tworzenia sporych ilości tlenu, uprawa oxytree na szerszą skalę rozważana jest także w Polsce (przez różne instytucje państwowe związane z przemysłem drzewnym i ochroną środowiska).

Docenia się możliwość pozyskania z rośliny w krótkim czasie doskonałej jakości drewna i dużej ilości wysokoenergetycznej biomasy, a także zdolność drzewa do poprawy jakości powietrza, szczególnie w dużych miastach. Jednocześnie rozważa się też zagrożenia dla środowiska naturalnego i rodzimej roślinności, związane z wprowadzeniem nowego, niezbyt dobrze jeszcze poznanego gatunku (negatywną opinię wydała min. Państwowa Rada Ochrony Przyrody oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska), dlatego do powszechnej obecności oxytree na polskich plantacjach, w parkach i w osiedlowej zieleni, drzewo czeka jeszcze długa droga (na plantacjach doświadczalnych kilku polskich instytucji naukowych, prowadzone są badania nad właściwościami i wymaganiami uprawowymi nowego drzewa).

Wprawdzie twórcy oxytree zapewniają, że roślina jest nieinwazyjna, gdyż wydaje płonne, niezdolne do rozmnażania nasiona, jednak jej szybki przyrost, tworzenie odrostów korzeniowych, bardzo długi, palowy system korzeniowy i inne cechy morfologiczne mogą w przyszłości zagrozić środowisku (np. ryzyko wyjałowienia gleby, wypieranie rodzimej roślinności), a roślina może okazać się swoistym „koniem trojańskim” dlatego najlepiej uzbroić się w cierpliwość i poczekać z ogłoszeniem dobrej nowiny na wyniki badań prowadzonych przez wytypowane do tego celu placówki naukowe.

Zdjęcia w tekście: Milo33 / CC BY-SA 4.0, Link, SorinDragoiOxytree / CC BY-SA 4.0, Link, SorinDragoiOxytree / CC BY-SA 4.0 / Link, SorinDragoiOxytree / CC BY-SA 4.0 / Link, Milo33 / CC BY-SA 4.0 / Link; zdjęcie tytułowe: Dariusz Leszczyński i Olga Iljinich / AdobeStock